Koeien in de tuin, burgers in de stal (8)

Arjan (26), Ingrid (56) en Jan (62) van Esch hebben in Heukelom (N-Br.) in vof 70 melkkoeien, 30 stuks jongvee en 20 hectare land (helft in eigendom. Arjan is de derde generatie. De familie laat een nieuwe vrijloopstal bouwen. Eentje met een bijzonder concept, de koeientuin van ID Agro met bomen en struiken in de stal. Het is de tweede in Nederland en het concept is verder doorontwikkeld tot koeientuin 2.0. Dat ‘2.0’ zit ‘m met name in de vloer; een soort kunststof trampolinezeil dat goed veert en vocht doorlaat. Urine zakt er doorheen en mest blijft liggen en gaat dagvers de stal uit.

Een overzicht van de achterkant van de koeientuin waar straks de afvoer van de vaste mest plaatsvindt. Dit gebeurt met een uitmest-/opvoerketting (links nog net in beeld). Inmiddels zijn ook de eerste silo’s geplaatst.

Mest gaat in het stalconcept van de koeientuin ‘2.0’ dagvers de stal uit. Dat gebeurt met behulp van een JOZ-mestrobot. Vervolgens gaat de mest via deze uitmest-/opvoerketting straks een container in voor verdere bestemming.

Een overzicht in de koeientuin met capaciteit voor 70 melkkoeien. Op 24 april werd de ondervloer van de kenmerkende High Welfare-vloer van de koeientuin geplaatst. Deze welzijnsmat – een soort kunststof trampolinezeil -veert goed en laat vocht door. Met dit innovatieve vloersysteem dat ammoniakuitstoot moet beperken, heeft van Esch proefstatus. Wageningen University & Research gaat dit een jaar lang monitoren.

De ondervloer bestaat uit kunststof kratjes die door middel van kunststof stopjes met elkaar verbonden worden.

Het plaatsen van de ondervloer verliep vlot. In het midden is één van de twee voor de koeientuin kenmerkende groenstroken te zien. Dit zijn een soort enorme plantenbakken met struiken en bomen die straks doorgroeien en tot de 6 meter hoge nok zullen reiken.

Zover is het nog niet; de bomen en struiken moeten nog wat groeien... De plantenbakken zijn overigens afgerasterd en wortels kunnen niet onder de stalvloer komen. Qua welzijn zijn er naar verwachting veel voordelen. In de zomer verlaagt het groen de staltemperatuur met 4 à 5 graden en is er meer schaduw door het blad. In de winter is er juist meer beschutting als het guur weer is.

De werkzaamheden aan de ondervloer gaan verder. De constructie voor het hekwerk voor de wachtruimte van de melkrobot is hier zichtbaar. Dit zijn allemaal vastomlijnde maten zodat de mestrobots er goed langs kunnen.

De koeien hebben ook voldoende lucht en licht in de serrestal/koeientuin. Als de tussenmatten en toplaag van de High Welfare-vloer straks aangebracht zijn, kunnen de koeien er op.

Van Esch koos voor het Easyfix-voerhek Evolve van MS Schippers. De koeien hangen meer natuurlijk in dit kunststof voerhek. Het hek golf een beetje mee. De 5 meter brede voergang links wordt nog gedeeltelijk gecoat.

Het voorgebouw van de koeientuin/vrijloopstal krijgt steeds meer smoel. Van links naar rechts: de tankruimte, melktap, melkverwerkingsruimte en bezoekersruimte.

Dit zijn tanks voor de terugwinning van warmte uit melk. Er is een boiler die het voorverwarmde water op temperatuur brengt voor de reiniging van de melkrobot en melktank. Ook de grote tank voor de verwarming van het voorgebouw is zichtbaar. Die wordt aangesloten op een warmtepomp die buiten komt te staan.

In deze ruimte komt de zuivelverwerking en daar zijn de muren inmiddels gecoat.

De bezoekersruimte begint ook al meer vorm te krijgen.

De betonnen trap naar de eerste verdieping is ter bescherming voor de bouwwerkzaamheden met hout bekleed.

Ook vanaf de eerste verdieping is er prima zicht op de koeientuin.