Boerderij
‘Gratis kennis om te verduurzamen’
Het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) draait al meer dan tien jaar. Talloze voorlopers in de landbouw hebben hun nek uitgestoken om te werken aan schoner oppervlakte- en grondwater. Waaronder dertig DAW-demobedrijven met twaalf akkerbouwbedrijven en vier loonwerkers die ook betrokken zijn bij de uitvoering van DAW.
De grote bereidheid onder boeren en loonwerkers om nog steeds te verbeteren en te innoveren, ondanks het negatieve politieke klimaat, is opvallend. Dat concludeert Meri Loeffen, landelijk programmamanager DAW. Het blijkt dat DAW-demobedrijven heel graag hun kennis en ervaring delen. En dat gebeurt op allerlei manieren. Van YouTube-filmpjes tot webinars en het bezoeken van demobedrijven en demonstraties op het land.
De basis voor verbetering van waterkwaliteit is de zogenoemde BOOT (Bestuurlijk Overleg Open Teelten en veehouderij)-lijst, waarin experts maar liefst 85 maatregelen hebben benoemd, waar boeren mee aan de slag kunnen. Deze bovenwettelijke maatregelen zijn erkend als effectieve methoden voor schoon en voldoende water. Het mooie is dat niet alleen het waterbeheer en de waterkwaliteit gebaat zijn bij de BOOT-maatregelen, maar dat akkerbouwers er ook voor hun bedrijfsvoering voordelen uit kunnen halen.
Gratis bodemadvies
Binnen DAW draaien ongeveer 500 projecten waarbij boeren werken aan diverse thema’s zoals bemesting, bodem, gewasbescherming, verdroging en vernatting, bedrijfsvoering en grondwaterbescherming. Via de website agrarischwaterbeheer.nl zijn diverse downloads te vinden met veel praktisch toepasbare achtergrondinformatie. Je zou wel gek zijn om geen gebruik te maken van deze enorme bak aan gratis beschikbare informatie.
En er is nog meer. In 2020 zijn binnen DAW tien regionale bodemteams met deskundige adviseurs opgericht om boeren te ondersteunen. Circa 2.500 boeren hebben al individuele begeleiding gehad bij de uitvoering van maatregelen. Bovenin de blauwe balk van de DAW-website kunnen geïnteresseerde boeren klikken op ‘Doe mee’ en gratis bodemadvies aanvragen.
Aandacht voor duurzaam bodembeheer groeit
Het gebruik van de bodem heeft veel invloed op waterkwaliteit en -kwantiteit en de waterhuishouding. Door droge zomers en extreme regenval, groeit de aandacht voor duurzaam bodembeheer en de animo om de bodem te verbeteren. Niet-kerende grondbewerking, meer bodembedekking, inzet van compost en organische mest en gebruik van diepwortelende gewassen en rustgewassen. Of aanleg van peilgestuurde drainage of plaatsen en beheren van stuwtjes. Allemaal maatregelen die helpen om water vast te houden en waarmee akkerbouwers voorkomen dat nutriënten uitspoelen.
Verbetering van de bodemkwaliteit en behoud van voldoende vocht en nutriënten, werken ook positief op gewasopbrengsten en het rendement. Het combineren van kennis over waterbeheer met goed bodembeheer geeft een impuls aan verduurzaming van de akkerbouw. En dat is ook noodzakelijk om in de toekomst aan allerlei gebiedsopgaven te voldoen. Omdat verduurzamen vaak kostprijsverhogend is, door bijvoorbeeld investering in machines, wil het DAW toe naar doelsturing en beloning van telers die duurzame doelen realiseren. Financiële ondersteuning van verwerkers en retail is hierin meer dan welkom.