Actievoerders zien ruimte in Brussel voor ander mestbeleid

De Europese Commissie biedt veel meer ruimte dan het Nederlandse landbouwministerie schetst. Dat concluderen vertegenwoordigers van landbouworganisaties Agractie, NMV, LTO Noord na een gesprek met medewerkers van Virginijus Sinkevičius, Eurocommissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij. De Eurocommissaris zat zelf in het buitenland.

De bestuurders hebben de grote zorgen op het boerenerf door de afbouw van de derogatie onder de aandacht van de Europese Commissie gebracht. Ze benadrukten daarbij hun zorgen dat de afbouw van derogatie juist averechts werkt voor de waterkwaliteit en het sluiten van kringlopen. De bestuurders waren zeer verbaasd te horen dat de commissie het rapport van Wageninger Herman de Boer, waarin staat dat de uitspoeling bij grasland bemest met rundveedrijfmest fors minder is vergeleken met bemesting met kunstmest, niet kent.

“De Europese Commissie toont begrip voor de ernst van de situatie. Daarbij geeft de commissiedelegatie ook aan dat er ruimte is binnen de Brusselse regels, maar dat met name Nederland het zichzelf ontzettend moeilijk heeft gemaakt”, zeggen de bestuurders na afloop van het gesprek. Ze roepen de Nederlandse politici op de ruimte die er binnen de Brusselse kaders ligt op te pakken.

Opschorten derogatiebeleid

De bestuurders hebben te horen gekregen dat er best mogelijkheden zijn voor versoepelingen in het beleid, mits daar een goede onderbouwing voor is. Technisch voorzitter Sjoerd Mensonides zegt na afloop dat zijn broek afzakte, toen hij van de commissie hoorde dat bij de derogatieonderhandelingen in 2022 de toenmalig landbouwminister (Staghouwer, red.) gezegd zou hebben dat hij twijfelde of Nederland op termijn nog wel derogatie nodig zou hebben, gezien de plannen voor extensivering van de landbouw. “Op onder andere dat punt is deze beslissing ook gebaseerd. Dat was ‘wishfull thinking’ van de minister en achtervolgt ons nu behoorlijk”, aldus Mensonides.

NMV-bestuurder Jeroen van Manen proeft dat er meer mogelijk is dan dat ze van tevoren verwacht hadden. De Europese Commissie moet besluiten nemen op basis van gegevens die ze door de lidstaten aangeleverd krijgt. “Wij hebben aangegeven dat er wel redenen zijn om te twijfelen aan deze gegevens. Daar ligt dan voor ons in Nederland de taak om wel de juiste cijfers aan te leveren”, zegt Van Manen. De commissie heeft toegezegd het rapport van De Boer goed te gaan bestuderen.

Agractie en andere partijen pleiten voor het opschorten van de derogatiebeschikking en terug te gaan naar de situatie van 2022. Dit om de sector lucht te geven om met een goed onderbouwd plan te komen, waarin rekening wordt gehouden met zowel de milieudoelen als de kwaliteit van bodem en gewas.

Het gesprek volgde na een demonstratie van honderden Nederlandse boeren in Brussel tegen de afbouw van de derogatie. De Tweede Kamer debatteert volgende week over het mestbeleid.