Van koelhuis naar een paleis

Reindert de Vries verhuisde van Nagele naar een Pools gehucht. Hij start daar een conferentieoord in een voormalig paleis.

Ik ben op bezoek gegaan bij de Reindert de Vries en zijn vrouw Maria die nu in het gehucht Bogaczow in Polen wonen. Dit plaatsje ligt onder de rook van de industriestad Zielona Gora. Reindert is de voormalige eigenaar van koel- en opslagbedrijf R. de Vries in Nagele. Er is veel geschreven over het vertrek van deze ondernemer uit de Noordoostpolder die hier een palac (paleis) kocht.

Toen dit deel van Polen nog Duits was, was hun huis bezit van een Duitse familie. Na de Tweede Wereldoorlog hebben veel Duitsers zich toch in Duitsland gevestigd, al hun bezit achterlatend. Het paleis is ruim vierhonderd jaar oud en heeft veel littekens opgedaan. Hier is werk aan de winkel. Dat blijkt al als ik ’s middags aankom. Reindert de Vries rijdt rond op zijn maaitrekker om het weelderige gras wat in te korten. Door de vele regen in juli en het nog steeds onstabiele weer wil het gras wel groeien. De landbouw heeft hier grote problemen met de wateroverlast, maar daarover in een latere blog meer.
Het hek wordt voor me opengedaan en ik voel me als een vorst als ik het terrein oprijd. Oude glorie is zeker interessant om te bekijken en Polen heeft veel historie overgehouden.

Paleis onder constructie

Reins vrouw Maria komt ook en we gaan gelijk aan de koffie. Daarbij praten we over de plannen van de familie. Het palac moet een volledige restauratie ondergaan en er wordt door de medewerkers hard gewerkt om eerst alle puin uit het paleis te verwijderen. Dat is een hele klus, blijkt als we later een ronde maken. De Vries vertelt onder de koffie over zijn plannen. Hier komt straks een hotel met feestzalen en conferentieruimte.

Na de koffie gaan we samen rond door het voormalige paleis. De entree ziet er mooi uit en toont gelijk de twee trappen die naar de eerste verdieping gaan en aansluiten op een mooie vide. Helaas is tijdens de decennialange leegstand veel gesloopt in dit huis. De mensen uit de omgeving hebben het hele paleis doorzocht en alles wat maar enige waarde had is er uitgetrokken. Begrijpelijk, maar wel jammer.
De Vries beseft terdege dat hij zich een meerjarenplan op de hals heeft genomen. Maar daar blijft hij heel rustig onder, hij laat het maar op zich af komen.

Alle documentatie opnieuw opstellen

Helaas is nergens documentatie van dit pand te vinden. Alles moest opnieuw in kaart worden gebracht. De Vries verwacht dat hij in oktober alle vergunningen heeft om aan de restauratie te kunnen beginnen. Voorlopig is er nog werk genoeg. Alleen al van de zolderetage is ruim honderd ton puin weggehaald door de medewerkers. Het wordt de ondergrond voor de verharding rond het paleis.
Op de zolder kun je het enorme bouwwerk goed bekijken. Tientallen massieve balken vormen de dakconstructie. Dan kom je toch aan het denken hoe men dat ruim 400 jaar geleden heeft gerealiseerd.
“Hier moet de lift komen”, wijst De Vries. Maar zo ver is het nog lang niet; er moet eerst heel veel werk worden verricht. Beneden hoor je het geluid van de puinruimers die daar alweer bezig zijn met opruimen.

Bouwval met opgeruimde kelder

Het paleis is in drie fasen gebouwd. De Vries laat dat zien aan de stenen die vrijkomen als het stukwerk er is afgehaald. Alle kamers gaan we door, het gros van de plafonds wordt ondersteund vanwege gevaar op instorten. Hier en daar zie je nog iets terug van de oude glorie en soms zit er nog enig behang op de muur. Tot slot belanden we in de kelder waar nog resten zijn van de keuken en een waslokaal. De oude kookpot hangt er nog. De kelders onder het gebouw zien er mooi uit met ronde bogen als zoldering. Hier is de opruimploeg al bijna klaar.

Als de plannen van De Vries allemaal gerealiseerd zijn, dan is het palac weer een echt paleis, een plaatje. De Vries ziet het als een oud schilderij waar veel werk aan zit. Maar als het klaar is, ja, dan heb je ook wel een bezit. Bij het afscheid schudden we elkaar de hand en beloven we elkaar te blijven volgen.

Foto’s: Olfert Clevering