Texels bedrijf met 15 zoogkoeien boven de 12 jaar

Werner (64) en Sijb (31) Dros hebben in Oosterend (N.-H.) op Texel een vleesveebedrijf met 220 Piemonteses en 60 Limousins. Tevens runnen ze een grondverzetbedrijf. Er is 95 hectare land in gebruik. Grondverzet is de hoofdtak van het bedrijf, maar vleesvee is de grote passie van familie Dros.

Een overzicht van het bedrijf dat op zo’n twee kilometer afstand van de Waddenzee ligt. De Piemonteses en Limousins worden in vier stallen gehouden. De oudste stal is 40 jaar oud en de meest recente is in 2011 gebouwd. In alle gevallen is dat in eigen beheer gedaan, met veel gebruikte materialen.

De jaarlijkse nieuwe aanwas bestaat uit z’n 110 dieren; de helft vaarskalveren. De geboorte- en arbeidspiek begint in april en loopt gemiddeld 2,5 maand door. Na die periode worden kalveren afgemest omdat het anders te arbeidsintensief wordt. Ook gaat de vruchtbaarheidsscore dan onderuit. Van de pakweg 55 vaarskalveren selecteert Dros er zo’n 20 à 22. Dat betekent dat er elk jaar 20 zoogkoeien uitgaan.

20 zoogkoeien is een passend aantal. Bij minder vervanging wordt de veestapel te oud en bij meer vervanging is de selectie van nieuwe dieren niet streng genoeg. Daarbij is 20 dieren ook een praktisch aantal; de nieuwe dieren kan Dros als één groep in een potstal huisvesten. Na de geboorte blijven vaars- en stierkalveren nog vier maanden buiten bij de moeder.

Dros heeft vier Piemontese- en één Limousin-dekstier. Dit is de oudste Piemontese stier, die is zes jaar oud. Dros koopt altijd stamboekstieren bij goede fokkers en is scherp op goede bloedlijnen. Ook mogen stieren vooraan niet te breed zijn en kijkt Dros nadrukkelijk naar beenwerk. Bovenal is het echter een gevoelskwestie. Een stier moet in de eerste plaats aanspreken.

Deze Piemontese-moeder (uiterst rechts) en dochter (er direct links van) zijn samen 40 jaar oud. De één is 22 en de andere is 18. Samen hebben ze 34 kalveren afgeleverd. De respectabele leeftijd van beide zoogkoeien is kenmerkend voor de bedrijfsvisie van Dros. Maar liefst vijftien zoogkoeien op het bedrijf zijn ouder dan 12 jaar. Qua leeftijd van de veestapel zit Dros behoorlijk hoog.

Dros houdt koeien uiteraard voor het vlees. Hij selecteert best streng en kan ook onverbiddelijk zijn. Jonge koeien die lastig afkalven gaan er uit. Tegelijkertijd houdt Dros oudere koeien gewoon aan als ze het goed doen en vlot afkalven. De fokker weet wat hij aan deze dieren heeft en er is ook geen reden om ze weg te doen als ze prachtige kalveren geven. Koeien krijgen bij Dros de kans om oud te worden.

Het fokkerijdoel is afkalfgemak, groeisnelheid, maar vooral ook karakter. Dieren moeten handelbaar zijn. Geboortes moeten voor Dros vlot verlopen; gezonde kalveren met toch voldoende bespiering. Gemiddeld noteert hij toch nog 10% keizersnedes. Daar neemt Dros geen risico mee, er is tenslotte maar één kans. De fokker laat zijn dieren vanaf het tweede jaar kalven. Vanaf het derde jaar heeft hij ook geprobeerd, maar dat leidde niet per se tot minder keizersnedes.

Er zit dit jaar voor het eerst 5 hectare haver in de maiskuil. Dros haalt zo meer eiwit van eigen land als extraatje bovenop de reguliere krachtvoergift. Haver geeft wel opbrengstverlies, maar dat wordt deels gecompenseerd door een subsidie van €350 per hectare van de Agrarische Natuurvereniging op Texel.

Hier zijn de verschillende lagen met het haver in de maiskuil beter te zien. Haver draagt volgens Dros bij aan de gezondheid van het vee. Ook groeit haver erg goed op de meer zure grond op Texel. Bemesten gebeurt met potstalmest; op de percelen met haver is maar weinig kunstmest nodig. Hooguit 100 kilo per hectare.

De Piemonteses en Limousins krijgen een rantsoen van mais met haver, gras, bierbostel, raapschroot en krachtvoer. Nagenoeg alles komt van het eigen eiland.

Alleen het krachtvoer komt van het vaste land. Boeren werken op Texel sowieso veel met elkaar samen en kringlooplandbouw is bepaald geen nieuwe term. Boeren zijn gewend dat ze op elkaar aangewezen zijn.

Een van de vier stallen op het bouwblok van Dros. Ze zijn niet hagelnieuw, maar zijn wel licht en slim ingericht. Stuk voor stuk in eigen beheer en in de meeste gevallen met gebruikte materialen. Zoals hier het hekwerk en de voergang.

Dros controleert het vee in een van de andere stallen. Hier zijn enkele Limousins gehuisvest. Na Piemontese het tweede stamboekras op dit bedrijf.

Krap een derde van het vleesvee bestaat uit Limousins.

Dros zet vlees via verschillende kanalen af. Koeien blijven grotendeels op Texel en gaan onder de noemer Texels rundvlees naar slagerijen en horeca. Ook andere vleesveebedrijven doen hier aan mee. Stieren worden met 11 maanden afgemest en gaan naar Bief Select (E- en U-kwaliteit). Ook laat Dros zelf nog zeven à acht koeien slachten om te verkopen aan Texelaars en vaste klanten.

Op de staldaken liggen 54 zonnepanelen die samen goed zijn voor 13.000 kWh per jaar. De ‘landbouwtak’ zorgt er zo voor dat het totale bedrijf energieneutraal is.

Het ‘oude’ Texel waar het bedrijf gevestigd is. Tuinwallen aan de rand van sloten zijn kenmerkend voor dit deel van het eiland. Rechts op de achtergrond is een oude door Dros opgeknapte stal uit 1832 te zien.

De opgeknapte stal van begin 19e eeuw van binnen gezien.

Een ruim 40 jaar oude Ford-trekker op het bedrijf bewijst nog altijd prima zijn dienst. Starten en rijden.