Nog meer Europese versoepelingen op komst

Het is een politiek bedrijf in verschillende delen. De Europese Commissie kondigde eerst aan dat de verplichte braaklegregeling zou komen te vervallen. Dat was eerst tijdelijk, maar is nu definitief van de baan, tot in ieder geval 2027. In dat jaar wordt opnieuw onderhandeld over het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Bovendien komen er minder administratieve regels.

Export Oekraïne

Er gaat nog meer op de helling. Het Europees Parlement gaat deze week onderhandelen met de lidstaten over nieuwe regels voor de export van landbouwproducten uit Oekraïne. De Europese Commissie wil de zogenoemde noodmaatregel, waardoor landbouwproducten tegen gunstige voorwaarden toegang krijgen tot de Europese markt, verlengen. Dat wil het Europees Parlement ook, maar heeft er een aantal voorwaarden aan toegevoegd.

Zo mag geëxporteerd worden via landen als Polen, Slowakije of Roemenië, maar alleen als de export de prijs niet te veel beïnvloedt. Wanneer de prijs door de export teveel daalt, omdat het graan ook op de lokale markten wordt verkocht, treedt een noodmechanisme in werking. De export wordt dan stopgezet.

Over het principe waren de Europese Commissie en het Europees Parlement het wel eens, maar over enkele belangrijke details verschillen de twee nog van mening.

Situatie van voor de oorlog is uitgangspunt

Het parlement wil dat de situatie van voor de oorlog als uitgangspunt wordt genomen, terwijl de Europese Commissie de exportcijfers uit het eerste oorlogsjaar wil meetellen. Die zijn namelijk hoger, omdat op dat moment de route via de Zwarte Zee was geblokkeerd. Dus zijn die cijfers gunstiger voor Oekraïne, maar zoals onder andere de Nederlandse landbouwwoordvoerder Bert-Jan Ruissen betoogde in de vele debatten die over het onderwerp gingen, ongunstig voor de Europese boeren.

De Europese Commissie wil juist dat Oekraïne meer kan exporteren, zodat het land ook eigen middelen heeft om de oorlog te bekostigen. Verder wil het parlement, op verzoek van de zuidelijke landen, de export van honing uit Oekraïne aan banden leggen. Ook daar hebben veel boeren last van.

Europese top

Aan het eind van de week komen de Europese leiders naar Brussel voor hun top. Op de agenda staan iets minder concrete maatregelen. In de conclusies (die vooraf altijd al door diplomaten worden besproken) worden geen concrete maatregelen genomen, maar voornemens geuit. Minder administratieve lasten worden opnieuw genoemd, maar er komt ook een analyse over de hele voedselketen en een oproep om de boeren beter te betalen. Verder zullen de leiders benadrukken dat op zowel de Europese markt als de wereldmarkt sprake moet zijn van eerlijke concurrentie. De conclusies zijn nog niet definitief, omdat niet alle landen dezelfde mening delen over de handelsakkoorden. Frankrijk heeft daar bijvoorbeeld meer moeite mee dan een land als Duitsland.