Kamer wil dat overheid ook bij extern salderen dierrechten opkoopt

De Tweede Kamer wil dat het Rijk fosfaat- en dierrechten opkoopt bij het (deels) beëindigen van bedrijven in het kader van extern salderen. Op dit moment kunnen de fosfaat- en dierrechten nog vrij verkocht worden bij extern salderen. Een meerderheid van de Tweede Kamer wil daar vanaf en stemde voor een motie van ChristenUnie en CDA op dit vlak.

Pieter Grinwis (ChristenUnie) en Eline Vedder (CDA) dienden vorige week een motie in waarin ze vragen om de regels voor extern salderen in het kader van het stikstofbeleid zodanig aan te passen, dat alle dierrechten – zowel fosfaatrechten als dierrechten voor varkens en pluimvee – opgekocht worden, in plaats van dat deze rechten los verkocht worden. Op deze manier worden de rechten uit de markt gehaald, wat kan bijdragen aan het verlagen van de druk op de mestmarkt en het realiseren van het verlaagde mestplafond per 2025, zoals dat is vastgelegd door de Europese Commissie.

Van der Wal ontraadde de motie

Minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) ontraadde de motie, omdat de consequenties van de motie onvoldoende in beeld zijn. Ze verwijst daarbij naar het kritische advies dat de Raad van State in 2019 gaf over een nota van wijziging waarin werd geregeld dat productierechten (gedeeltelijk) kunnen vervallen als een bedrijf (deels) wordt beëindigd in het kader van extern salderen. De Raad van State twijfelde over de effectiviteit van deze maatregel in het kader van het stikstofbeleid, omdat de opkoop van de rechten niet direct zou leiden tot vermindering van stikstofdepositie, terwijl het wetsvoorstel daar wel op gericht was. Het zou wel bij kunnen dragen aan minder mestproductie. Dat erkent Van der Wal ook.

Hoewel Van der Wal de motie ontraadde wil ze de beleidsregels rondom extern salderen wel verder onderzoeken, met name bij gevallen van extern salderen waarbij de overheid is betrokken. De minister erkent dat de regeling wel mogelijkheden biedt. Bij generieke vrijwillige beëindigingsregelingen, zoals de Lbv en de Lbv-plus, worden de productierechten wel ingetrokken.