Grote verschillen in inkomens akkerbouw

In 2023 daalt het inkomen in de Nederlandse akkerbouw naar € 110.000, ondanks hoge prijzen voor gewassen. Dit blijft echter boven het vijfjarig gemiddelde. Dat blijkt uit de inkomensramingen van Wageningen UR (WUR).

De gemiddelde bedrijfsomvang van Nederlandse akkerbouwbedrijven blijft stabiel op ruim 60 ha. De standaardopbrengst (SO) ligt gemiddeld op € 265.000. Er werken gemiddeld 11 onbetaalde arbeidsjaareenheden per bedrijf.

Lees verder onder de grafiek inkomens akkerbouw

Het inkomen per onbetaalde arbeidsjaar eenheid (oaje) is het inkomen van een ondernemer uit zijn bedrijf. De betaalde arbeid (werknemers, ingehuurde arbeidskracht) is hier al vanaf. Het oaje is niet hetzelfde als het bedrijfsinkomen, omdat er dan meestal maar één ondernemer per bedrijf is. Het oaje is het bedrijfsinkomen per ondernemer op dat bedrijf. Ter illustratie: in de akkerbouw is er gemiddeld 1,1 ondernemer per bedrijf.

Extreem weer invloed op inkomens akkerbouw

2023 kenmerkt zich door een gemiddeld oogstjaar met kwaliteitsuitdagingen. Een nat voorjaar gevolgd door een droge periode in juni, met zomerstormen in juli en een natte augustus, maakten het een van de natste jaren sinds 1901. Deze weersomstandigheden hadden invloed op de gewasgroei en -kwaliteit. Ondanks goede opbrengsten, bleef de kwaliteit in sommige gevallen suboptimaal.

De prijzen van gewassen zoals uien, aardappelen, suikerbieten en granen bleven hoog, maar sommige, zoals tarwe, zagen lichte dalingen. De totale bedrijfskosten zijn echter gestegen, voornamelijk door hogere prijzen voor energie, brandstof en kunstmest.

​Lees ook: Inkomens in landbouw bovengemiddeld, intensieve veehouderij piekt

Lagere inkomens akkerbouw in 2023

Het inkomen uit bedrijf voor 2023 wordt geraamd op ongeveer € 110.000 per onbetaalde arbeidsjaareenheid. Dit is een daling van ruim € 30.000 ten opzichte van 2022, maar nog steeds ongeveer € 35.000 hoger dan het gemiddelde over de periode 2018-2022. De spreiding in inkomen is echter groot, veroorzaakt door verschillen in bouwplan, afzetwijze en regionale productieomstandigheden.

De rentabiliteit in de akkerbouwsector wordt voor 2023 geraamd op 107%, wat 11 procentpunt lager is dan in 2022, maar nog steeds 6 procentpunt hoger dan het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar.

Opengrondstuinbouw: wisselend beeld in 2023

In 2023 zien sommige sectoren in de Nederlandse opengrondstuinbouw een inkomenstoename, terwijl andere juist dalen.

De bloembollenteelt ervaart in 2023 een daling in het gemiddelde inkomen per onbetaalde arbeidsjaareenheid naar ongeveer € 204.000, een afname van € 20.000 vergeleken met 2022. De opbrengsten stegen met circa 3%, maar de kosten namen toe met 6%.

In de boomkwekerij wordt het gemiddelde inkomen geschat op ongeveer € 93.000 per onbetaalde arbeidsjaareenheid, een daling van € 21.000 ten opzichte van 2022. De kostenstijging, voornamelijk in toegerekende kosten en betaalde arbeid, overtrof de 1% omzetstijging.

Lees verder onder de tabel

Inkomensstijging voor vollegrondsgroentebedrijven

De vollegrondsgroentebedrijven tonen een positiever beeld met een verwachte inkomensstijging van € 32.000 naar circa € 120.000 per onbetaalde arbeidsjaareenheid in 2023. De financiële opbrengsten stijgen met ongeveer 11%, ondanks een kleiner bedrijfsareaal en lagere productie. De kosten nemen echter ook toe met ongeveer 5%.

De fruitteeltsector ziet een significante inkomensstijging naar ongeveer € 80.000 per onbetaalde arbeidsjaareenheid, een toename van € 55.000. Dit komt door een kleinere EU-productie van met name peren, wat leidt tot hogere prijzen. De totale opbrengsten per bedrijf worden ruim 15% hoger ingeschat dan in 2022, ondanks een stijging van de kosten met ruim 3%.

Lees meer over inkomens in de landbouw