Emotionele oproepen tijdens Boerencongres LTO

Voorafgaand aan het ‘Boerencongres’ zijn een handvol regionale (besloten) ledenbijeenkomsten geweest, waar boeren met dezelfde boodschap kwamen: ze weten niet meer waar ze als boer aan toe zijn. Het gaat dan om de stapeling van regels van de afgelopen jaren: het wegvallen van de derogatie en de strenge mestregels die daaruit volgen, het stikstofbeleid en dierenwelzijnseisen.

LTO Nederland verklaarde in de aankondiging van de boerenbijeenkomst dat het crisis is in de landbouw. De organisatie is klaar met vragen en legt ‘eisen’ neer bij de politiek. Vijf basisvoorwaarden die volgens de grootste boerenvereniging nodig zijn om boeren een toekomst te geven. Dan gaat het om:

1. balans in klimaat-, milieu-, natuur- en landbouwbeleid,

2. het opstellen van een landbouwvisie,

3. een boerenpraktijktoets op beleid,

4. aanpassing van het programma landelijk gebied én

5. genoeg geld om de maatregelen ook uit te kunnen voeren.

Emotionele oproepen

De politici worden meermaals op hun verantwoordelijkheid gewezen om boeren te helpen. Bijvoorbeeld melkveehouder Niels Wassenaar: “Het zou eigenlijk niet zo moeten zijn dat er 700 boeren samen moeten komen om Kamerleden te vertellen hoe hoog de nood is. Want, er zijn er ook heel veel niet, die zitten thuis met de zorgen. Ik hoop dat u dat in de oren knoopt.”

LTO had vertegenwoordigers van BBB, GL-PvdA, NSC, SGP, CU, VVD, CDA, PVV en Volt uitgenodigd. Het Kamerlid van Partij voor de Dieren zegde op het laatste moment af. Alle aanwezige politici laten merken dat ze de zorgen van de boeren snappen en herkennen.

‘Geef de moed niet op’

Van GL-PvdA en Volt is de boodschap dat het Europese beleid nodig is en dat de sector dat moet accepteren. Anderen, zoals NSC en VVD, spreken vertrouwen uit in de agrarische sector.

Denk niet dat ons bedrijf er over twee jaar nog is

^{CDA-Kamerlid Eline Vedder}

Wat Harm Holman (NSC) betreft betekent dat bijvoorbeeld dat de keten moet meebetalen aan de hogere eisen aan landbouwproductie. “Ik zou zeggen tegen de boeren: geef de moed niet op, de schouders eronder!” CDA-Kamerlid Eline Vedder is eerlijk over de toekomst van haar eigen melkveebedrijf, dat ze samen met haar gezin runt in Drenthe. “Ik durf het bijna niet te zeggen, maar wij zijn thuis ook de knopen aan het tellen. Ik denk niet dat ons bedrijf er over twee jaar nog is.”

Motie Tjeerd de Groot

SGP en BBB pleiten voor landbouwbeleid dat gebaseerd is op voedselzekerheid. “Juist in de huidige situatie met oorlog op ons continent”, vindt BBB-voorvrouw Van der Plas. Later op de avond mogen boeren vragen stellen aan de politici. Een Brabantse varkenshouder wil weten waarom de Tweede Kamer recent instemde met een motie van Tjeerd de Groot, die oproept om een einde te maken aan ‘de bio-industrie’. De boer snapt sowieso niet wat daar precies onder valt, maar de indiener zelf was die avond niet aanwezig. Maar, ook de PVV stemde voor het idee van D66 en Kamerlid Jeanette Nijhof mag daar tekst en uitleg bij geven. Daar kan ze niet echt antwoord op geven: “Er zijn meerdere woordvoerders in de partij. Ik weet niet meer wat onze afweging daar is geweest.”

Einde derogatie

Het heikele punt van het moment is de strengere mestregels vanwege het vervallen van de derogatie. Het afbouwpad, met steeds strenger wordende normen richting het echte wegvallen in 2026, is nog maar net binnengehaald, weet bijvoorbeeld Thom van Campen (VVD). Dat afbouwpad is voor Pieter Grinwis (CU) ook een molensteen. “Want dat zorgt er ook voor dat we worden gechanteerd door Europa. Als we iets anders willen, wordt het afbouwpad ter discussie gesteld.” Wat dat betreft kijkt Grinwis uit naar de Europese verkiezingen. Die zijn in juni.