Een rantsoen met een lagere stikstofuitstoot was nog nooit zo dichtbij

De zuivelsector doet er alles aan om gezonde en veilige zuivelproducten te produceren. Tegelijkertijd zijn boeren zich ervan bewust dat het vrijkomen van methaan en stikstof tijdens de melkproductie verder moeten worden gereduceerd. Niet alleen om hun bedrijf toekomstbestendig en duurzamer te maken, maar ook om hun bedrijf maatschappelijk verantwoord en consumentvriendelijk te maken. Er zijn al grote inspanningen geleverd.

Zuivelsector in Nederland

Sinds 2006 profiteert Nederland van een afwijking van de Nitraatrichtlijn (230 tot 250 kg stikstof per hectare tegenover 170 kg per hectare), die in 2026 wordt afgeschaft. In mei 2019 oordeelde de Raad van State dat de maatregelen van de Nederlandse overheid voor het terugdringen van de stikstoflozingen, die leiden tot een afname van de biodiversiteit, ontoereikend zijn. Het ‘stikstofplan’ van de regering is daarom ambitieus, met als doel een vermindering van de stikstofuitstoot met 50% tegen 2030. Met een budget van € 24,3 miljard wil de regering de financiële middelen verschaffen om dit te bereiken.

Er is een streng regeringsplan opgesteld met stikstofreducties tot 70% in 131 belangrijke gebieden in de buurt van Natura 2000-gebieden. Vooral de landbouwsector maakt zich zorgen, aangezien deze sector verantwoordelijk is voor ongeveer 50% van de stikstofuitstoot. De Europese Commissie keurde onlangs een steunprogramma van € 1,47 miljard goed om zo’n 3.000 boerderijen in de buurt van natuurgebieden op te kopen en te sluiten.

Voordelen lager eiwitgehalte

Het voorbeeld uit Nederland brengt niet alleen de discussie over het milieu en de bijdrage van vee in beeld, maar laat ook duidelijk zien dat je eiwitniveaus niet zo gemakkelijk kunt beïnvloeden. De reden is dat de melkkoe aminozuren, de bouwstenen van eiwitten, nodig heeft voor veel belangrijke stofwisselingsfuncties zoals groei, lactatie en voortplanting. Eiwit is ook een hulpmiddel voor de boer en de voedingsdeskundige om rantsoenen voor verschillende productiefases te optimaliseren. Koeien die laat drachtig zijn, hebben bijvoorbeeld meer eiwitten nodig om gezondheidsproblemen rond het afkalven en tijdens de opstartfase te voorkomen. Opgroeiende dieren hebben meer eiwitten nodig voor de spiergroei.

Tegelijkertijd kwam het idee om het eiwitgehalte te verlagen niet uit het niets. We weten wel dat een lager eiwitgehalte in het rantsoen een aantal voordelen heeft voor het milieu. Minder eiwitten betekent minder N-input, een betere N-benuttingsefficiëntie en minder N-verliezen uit mest en urine. Bovendien verlaagt de reductie van eiwitsupplementen in het voer de voeder (eiwit)-kosten en kan het de winstgevendheid van het bedrijf verhogen. Het is dus om verschillende redenen interessant om het eiwitgehalte in het dieet te verlagen. De sleutel is om dit op de juiste manier te doen, en niet alleen als tijdelijke oplossing.

Minder ammoniak, meer eiwitten en melk

Slechts een paar gram van een mengsel van essentiële oliën en specerijen (Oleobiotec Ruminant) is nodig om verschillende positieve effecten waar te nemen bij melkkoeien. Studies toonden aan dat het toevoegen van Oleobiotec Ruminant aan het voer van melkkoeien de hoeveelheid ammoniak met 16% vermindert (van 177,7 ppm naar 148,5 ppm). Meer proeven toonden aan dat Oleobiotec Ruminant de bacteriële eiwitsynthese (g N/kg OM*) met 25% verhoogde, en daarmee ook de duodenale aanvoer van microbieel eiwit (N) (g/dag) met 19% (zie tabel 1).

Oleobiotec Ruminant verhoogt het beschikbare metaboliseerbare eiwit in de twaalfvingerige darm

In een recenter onderzoek in de VS werd gekeken naar de werkzaamheid van Oleobiotec Ruminant in diëten met een laag eiwitgehalte (lage opname van sojameel (SBM)) om de stikstofuitscheiding in de urine en mest te verminderen. Oleobiotec Ruminant werd gemengd met een derde van het voer met een laag eiwitgehalte en topdressing (2 gram per koe per dag) en werd vergeleken met een controlevoeding met een hoger ruw eiwitgehalte (hogere opname van SBM). Het middel verminderde de N-uitscheiding en verbeterde de voerefficiëntie en melkproductie (zie tabel 2).

Oleobiotec Ruminant vermindert de N-uitscheiding en verhoogt de energie-gecorrigeerde melk

Paar gram Oleobiotec Ruminant maakt al het verschil

Op veel melkveebedrijven bestaat de mogelijkheid om het ruwe eiwit in het voer te reduceren met een minimaal risico op een lagere melkproductie. Met een gezonde pens en een actieve microbiële eiwitproductie is een verlaging van de voedingseiwitten met een tot twee punten mogelijk. Dit is niet alleen een financieel aantrekkelijke optie, het vermindert ook de N-uitscheiding en de daarmee gepaard gaande milieuproblemen. Zoals in verschillende proeven is aangetoond, is het toevoegen van een paar gram Oleobiotec Ruminant aan het voer van de koe een effectieve manier om dit te bereiken. Een paar gram kan al het verschil maken.