Drinkwateroplossing tegen hittestress bij pluimvee

Kunt u zich vorig jaar nog herinneren? De zomer van 2020 was de op vijf na warmste sinds 1901. Ook voor dit jaar voorspellen wetenschappers een zeer warme zomer. Dan kan hittestress optreden bij je pluimvee. Een goede voorbereiding kan een hoop ellende voorkomen!

Kippen kunnen niet zweten. In plaats daarvan zullen ze beginnen te hijgen. Dit resulteert in een verhoging van de bloed-pH, dehydratatie en verlies van elektrolyten. Zelfs kleine veranderingen in de bloed-pH en het elektrolytenniveau kunnen dramatische gevolgen hebben voor pluimvee en hun toekomstige prestaties. Dit kan zelfs leiden tot sterfte.

Onderzoek drinkwateroplossing

Trouw Nutrition BeneluxScan heeft wetenschappelijk onderzoek¹ uitgevoerd om vast te stellen wat de effecten zijn van het verstrekken van een uitgebalanceerde drinkwateroplossing tijdens hoge temperaturen. Voor dit onderzoek zijn drie groepen van 298 eendagskuikens gebruikt. Twee groepen kregen een behandeling met de drinkwateroplossing, een groep werd niet behandeld. Alle dieren werden blootgesteld aan een temperatuur van 35°C gedurende 10 uur per dag. Op dag 35 werden alle dieren naar de slachterij getransporteerd.

Significante verbetering productieparameters

In het onderzoek kwam duidelijk naar voren dat alle productieparameters uitgedrukt in een hoger lichaamsgewicht, voeropname, lagere voederconversie en sterftecijfer sterk verbeterden ten opzichte van de controlegroep. De uitval was respectievelijk 34 % en 45% lager voor groep 1 en 2 t.o.v. de controlegroep. Een toename in concentratie leverde hierbij een sterker effect op. Het verstrekken van specifieke antioxidanten, electrolyten en mineralen via het drinkwater, heeft dus zeker een positief effect op de prestaties van pluimvee tijdens warme dagen (tabel 1).

Daling corticosteronniveau

Een ander punt dat opviel bij de onderzoeksresultaten, was dat ook het corticosteronniveau daalde. Corticosteron is een hormoon dat aangemaakt kan worden als een dier stress ervaart. De hoeveelheid corticosteron in het bloed van pluimvee kan een indicator zijn voor stress. Hoe hoger het gehalte van dit hormoon is in het bloed, hoe meer stress het dier ervaart. Dit is schadelijk voor de gezondheid van het dier.

In de proef komt naar voren dat door het inzetten van de drinkwateroplossing, het gehalte aan corticosteron daalt ten opzichte van de controlegroep, wat de gezondheid van de dieren ten goede komt (zie de tabel hieronder).

Overleg broederij en slachterij

Behalve het op tijd in huis halen van een drinkwateroplossing tegen hittestress, zijn er nog tal van zaken die jou en je dieren tijdens de warme zomerweken kunnen helpen. Herken tijdig de tekenen van ongemak bij vleeskuikens en ouderdieren en grijp op tijd in. Denk er met de ervaringen van de laatste jaren over na wat jouw stal, ventilatie- en koelsysteem aankunnen. Overleg tijdig je broederij- en slachterijplanning. Bespreek ook de gewenste gewichten en de aantallen kuikens bij uitladen.

Breng je stal(systemen) op orde

Zorg ervoor dat, voor de zomer aanbreekt, het ventilatiesysteem (ventilatoren, luchtinlaten, tunnelventilatie), het koelsysteem (padcooling, verneveling binnen of buiten), noodstroomaggregaat en alarmsysteem goed functioneren. Je bent te laat als je er tijdens de warme dagen achter komt dat iets niet werkt.

Bij jongere kuikens is het overigens niet per se nodig om de gehele ventilatiecapaciteit te gebruiken. Dit leidt alleen maar tot risico op luchtwegproblemen. Op het heetst van de dag kan luchtbeweging over de kuikens wel zeer nuttig zijn. Luchtsnelheid zorgt voor een koelend effect.

Totaaloplossing bij hoge temperaturen

Je kunt de dieren ondersteunen met toevoegingen aan het drinkwater. Het beste is het om een mix van vitamine C en mineralen in te zetten via het drinkwater. Vitamine C helpt stress te onderdrukken. Daarbij scheiden dieren tijdens hittestress extra mineralen uit en deze moeten worden aangevuld. Kies voor een totaaloplossing die alle benodigde elektrolyten, buffers, magnesium en vitamine C bevat om de productie in stand te houden in periodes van hoge temperaturen en hoge luchtvochtigheid.

Ook voor leghennen

Ook voor leghennen is de aanpak van hittestress belangrijk. Door de versnelde ademhaling verliezen hennen veel HCO3 – volgens de formule: CO₂ + H₂O ↔ H₂CO₃ ↔ H⁺ + HCO₃¯. Het verlies van carbonaat verklaart de teruglopende eischaalkwaliteit. Ook leghennen worden dus erg geholpen met een drinkwateroplossing tegen hittestress. Vraag uw dierenarts of dealer naar de beste oplossing!

Meer lezen over de aanpak van hittestress? Kijk op www.trouwnutrition.nl/pluimvee-hittestress

Referenties:

1. Resultaten onderzoek uitgevoerd op Nutreco Poultry Research Centre in 2015.