Partner
Foto: Trouw Nutrition RundveePartner

Broei op komst? Wees voorbereid en bespaar op voerkosten

Hittestress heeft niet alleen impact op je koeien, maar ook op je ruwvoer. Wanneer de buitentemperaturen weer oplopen, neemt de kans op broei in het rantsoen toe. Selko-TMR is een breedwerkend zurenmengsel dat het rantsoen conserveert, waardoor broei wordt geremd of zelfs voorkomen.

Gisten, schimmels en enterobacteriën kunnen zich bij een aanbod van zuurstof enorm snel vermeerderen, wat zorgt voor fermentatie van het voer. Met name gemakkelijk beschikbaar suiker, eiwit en zetmeel wordt omgezet naar CO2 en waterdamp. Hierbij komt ook warmte vrij wat kan resulteren in broei.

Steeds vaker broei in ruwvoer

Er is sprake van broei in het rantsoen bij een temperatuurverschil van 10°C met de buitentemperatuur. Ook bij lage rantsoentemperaturen kan groei van gisten echter al plaatsvinden. In een recente studie (2021) bleek dat het aantal gisten al ruim de norm overschreed terwijl nog geen broei werd geconstateerd (figuur 1).

Figuur 1
Figuur 1

Selko-TMR is een conserveermiddel met relatief neutralere pH dat zorgvuldig geselecteerde zuren bevat waardoor het de groei beperkt van de gisten, schimmels en (entero)bacteriën. Doordat Selko-TMR ongewenste fermentatie voorkomt of afremt, blijft het rantsoen bovendien smakelijker en worden de voedingsstoffen bewaard voor de koeien.

Broei kan leiden tot verlies aan suikers en droge stof

Er is meer studie gedaan naar de negatieve effecten van broei. Eerder onderzoek toonde een verlies van suikers aan tot wel 50% binnen 24 uur wanneer het rantsoen niet behandeld was (figuur 2). Door het vrijkomen van water tijdens fermentatie daalde ook het drogestofpercentage. Temperatuurstijgingen van het rantsoen van meer dan 20°C zijn niet ongewoon bij broei, met name in de warmere maanden. Per graad Celsius gaat gemiddeld 0,25% droge stof verloren, wat kan leiden tot een verlies van wel 5% aan droge stof op een warme zomerdag.

Figuur 2
Figuur 2

Behoud melkproductie en voeropname tijdens hittestress

Zowel broei als hittestress hebben negatieve effecten op de voeropname en daarmee op de melkproductie. Praktijkresultaten met Selko-TMR in augustus 2020 laten zien dat de melkproductie gedurende 22 dagen ver boven verwachting bleef, ondanks een gemiddelde (!) maximumtemperatuur van 29°C (figuur 3). Dit was 1 kg melk meer dan verwacht op basis van de voorperiode, de THI (temperatuur luchtvochtigheidsindex, Hammami et al., 2013) en het aantal lactatiedagen.

Figuur 3
Figuur 3

Een rantsoen met toegevoegd water? Zet altijd Selko-TMR in!

Water jaagt broei aan. In de praktijk en uit proeven blijkt dat het toevoegen van water aan een rantsoen kan zorgen voor een snelle stijging van de temperatuur. Wanneer er dus gisten in een gras of maiskuil zitten, kunnen deze zich hierdoor extra snel vermenigvuldigen.

Een proef bij een hoge omgevingstemperatuur liet zien dat het, door het toevoegen van 2L Selko-TMR, meer dan 6 uur langer duurde voor het rantsoen was opgewarmd tot 25°C (figuur 4). Bij toevoegen van water aan het gemengde rantsoen wordt dus aanbevolen altijd 2L Selko-TMR/ ton voer te doseren.

Figuur 4
Figuur 4

Voor meerdere dagen voeren? Houd het rantsoen langer fris!

In de praktijk worden het jongvee en de droogstaande koeien niet elke dag voorzien van vers voer. De droogstandsgroep is simpelweg te klein om dagelijks (of in de zomer tweemaal daags) een rantsoen te mengen. Dit heeft een wisselende voeropname tot gevolg van dag tot dag. Een stabiele voeropname is cruciaal voor vlot afkalven en het zonder problemen opstarten van de lactatie. Selko-TMR houdt het rantsoen langer fris en is daarom onmisbaar in een gemengd droogstandsrantsoen, zeker wanneer niet dagelijks gevoerd wordt.

Beheer
WP Admin