Een Deense deskundigencommissie heeft voorgesteld om in landbouw en veeteelt een eigen Deense belasting op luchtvervuiling in te voeren. Alleen op die manier kan het land over een paar jaar voldoen aan internationale klimaatverdragen, zo wordt geconcludeerd. - Foto: Misset/Niels Hougaard AlgemeenNieuws

Deense experts: landbouw en veeteelt moeten CO2-belasting gaan betalen

Denemarken sorteert voor om als eerste EU-land CO2-belasting op te leggen aan de landbouw. Er ligt een voorstel van een invloedrijke expertgroep.

Een Deense deskundigencommissie heeft voorgesteld om in landbouw en veeteelt een eigen Deense belasting op luchtvervuiling in te voeren. Alleen op die manier kan het land over een paar jaar voldoen aan internationale klimaatverdragen, zo wordt geconcludeerd. Denemarken zou hiermee het eerste EU-land worden dat een eigen CO2-belasting invoert.

De Deense expertgroep is een paar jaar geleden door de regering ingesteld toen in de Deense politiek de discussie oplaaide om zelf sneller en beter dan in de EU iets te doen tegen milieuvervuiling en klimaatverandering. Binnen de EU geldt Denemarken als een van die trekkers van een actief milieu- en klimaatbeleid, inclusief de Green Deal binnen het landbouwbeleid.

Die laatste tijd worden in de EU allerlei milieu- en klimaatwetten uitgesteld of op de lange baan geschoven. In de meest recente aanscherping wordt de landbouw vooralsnog buiten beschouwing gelaten. De publicatie van het Deense onderzoeksrapport is eerder enkele malen uitgesteld, om het zo actueel mogelijk te krijgen. Het rapport heeft zowel betrekking op de emissies van vee, kunstmest, bosbouw als op koolstofrijke landbouwgronden, voornamelijk laaggelegen bodems.

Drie varianten

De deskundigen komen met drie varianten, oplopen van een heffing van enkele tientjes tot ruim honderd euro per ton uitgestoten CO2-equivalent, in combinatie met premies om de sector te moderniseren. Die premies zouden gefinancierd kunnen worden via herstructurering van de huidige landbouwsubsidies.

In de meest verstrekkende variant wordt de belastingopbrengst van de extra toeslag op CO2-vervuiling ook ingezet voor verdere verduurzaming van de Deense agrarische sector. In de variant met de kleinste heffing zal de overheid, wil het de klimaatdoelstellingen halen, veel meer geld uit de reguliere begroting moeten inzetten. Voor alle drie scenario’s geldt dat vooral de Deense veehouderij de uitstoot van broeikasgassen, stikstof en methaan zal moeten verminderen, zo wordt gewaarschuwd.

Nauwelijks gunstig klimaateffect

De expertgroep heeft het eerder geopperde idee geschrapt voor een extra belasting – vleestax – op de voedselprijs in de supermarkt. Die financieringsvariant wordt wel in Duitsland onderzocht.

Verwacht wordt dat de modellen de uitstoot van de landbouw met 2,4 tot 3,2 miljoen ton CO2-equivalenten kunnen verminderen. Ook voorspellen de experts dat elk model met productiedaling een “relatief hoog lekrisico” met zich mee zal brengen. Bij verlaagde eigen zuivel- en vleesproductie maar gelijkblijvende Deense vraag zal de import uit het buitenland toenemen. En zal er dus nauwelijks gunstig klimaateffect zijn.

De aanbevelingen van de commissie Svarer zullen nu worden besproken in een nieuwe commissie, namelijk de politieke onderhandelingen in de zogenaamde groene tripartiete. Daarbij zullen de politici, de beroepsgroep en belangenorganisaties betrokken zijn. Dat landbouwoverleg heeft voorlopig tot juni de tijd om tot een akkoord te komen.

Lees ook: Ook druk op Denemarken om stikstof