ABN Amro: gunstig jaar voor varkens en akkerbouw, melkvee ziet uitdagingen

De varkenshouderij beleeft een zeer gunstig jaar. De prijzen in de EU zijn historisch hoog door een sterk ingekrompen varkensstapel. Tegelijk zijn de kosten gedaald. Dat meldt ABN Amro in een prognose van de economische resultaten van dit jaar in verschillende agrarische sectoren.

In de afgelopen vijf jaar is de Nederlandse varkensstapel 10% in omvang afgenomen, die krimp is dit jaar voortgezet. Zo waren er 14% minder slachtingen in de eerste helft van het jaar. Ook in Duitsland en Denemarken zijn forse afnames van de aantallen slachtingen. De krimp komt met name door duurzaamheidsbeleid van de overheden. In het grootste varkensvleesland van Europa, Spanje, is die krimp nog niet te zien.

De prognose van de bank maakt niet duidelijk in hoeverre verschil in resultaten is in de vleesvarkens- en de zeugenhouderij.

Lees verder onder het kader

Minder vraag naar varkensvlees

Voor slachterijen en vleesverwerkers is de situatie iets minder rooskleurig. Zij kampen met overcapaciteit. De vraag van consumenten naar varkensvlees is afgenomen als gevolg van de hogere prijzen. De bank verwacht dat uiteindelijk de zelfvoorzieningsgraad voor varkensvlees van de EU zal afnemen. De Nederlandse zelfvoorzieningsgraad is nu 300% en van de EU is dat 120%, volgens Wageningen UR.

Pluimveehouderij: zeer goed jaar

Ook de pluimveehouders gaat het dit jaar economisch gezien goed, met al geruime tijd recordprijzen. Tegelijk zijn ook hier de kosten dit jaar gedaald na een piek in het vorige jaar, aldus ABN Amro, die spreekt van een zeer goed jaar voor pluimveehouders. Tegelijk zijn in deze sector wel grote zorgen over de impact van vogelgriep.

De bank verwacht komende tijd krimp van de pluimveestapel. In deze sector is het de afzetketen die de krimp aanjaagt. Supermarkten stellen duurzaamheidseisen. 60 tot 80% van de vleeskuikens in Nederland is traaggroeiend en voldoet aan de eisen voor 1 ster van het Beter Leven-keurmerk.

Onzekerheid vanwege vogelgriep en Oekraïne

Het afnemende aanbod stuwt de afzetprijzen en drukt de verkopen in supermarkten. Daar staat een grotere afzet in de horeca tegenover. Komend jaar zal de vraag standhouden, verwacht de bank. Meer onzekerheid is er aan de aanbodkant, door twee oorzaken: vogelgriep en onzekerheid omtrent import uit Oekraïne.

Over de eiersector geeft de bank geen aparte prognose.

Melkveehouderij: hogere prijzen op komst

De voerkosten zijn dit jaar minder gedaald dan de melkprijs, terwijl kosten voor mestafzet en rente stegen. Het inkomen van melkveehouders neemt daardoor af in vergelijking met vorig jaar. Tegen het eind van het jaar neemt de liquiditeitsdruk toe. Melkveehouders moeten het voor hun jaarresultaat hebben van de goede start van het jaar.

In oktober was de melkprijs 35% lager dan de piek van vorig jaar, dit door de grotere productie. Voor volgend jaar en daarna voorziet de bank minder melkproductie, maar het keerpunt is geweest en de prijzen zullen verder stijgen, voorziet de bank.

Door hoge consumentenprijzen nam de vraag naar zuivelproducten af. Voor volgend jaar voorziet ABN Amro licht herstel en verbeterende vraag. Tegelijk zijn er zorgen over overheidsbeleid en de gevolgen van blauwtong.

Akkerbouw: extreem weer maar hoge inkomens

Voor akkerbouwers verwacht ABN Amro dit jaar relatief hoge inkomens. De prijzen waren hoog tot soms zeer hoog, terwijl de kosten voor kunstmest en brandstof lager waren dan vorig jaar. Ook voor komend jaar zijn de prijsverwachtingen goed.

Extreem weer hindert nu de oogst en blijft een onzekere factor voor de oogsten van komende jaren, zowel in Nederland als daar buiten. Een tekort aan pootaardappelen kan de productiegroei komend jaar afremmen, vreest de bank.

De vraag naar akkerbouwproducten blijft goed, is de verwachting. De bank wijst naar onderzoek waaruit veranderend consumentengedrag blijkt. De jongere generatie eet vaker buiten de deur, wat de vraag naar fritesaardappelen stuwt.

Glasgroente

Voor de glasgroenteteelt is het jaar gekenmerkt door minder productie. Dat is direct of indirect het gevolg van de hoge energieprijzen van vorig jaar. Er is areaal uit productie gegaan. Prijzen stegen hierdoor, waardoor 2023 voor glasgroentetelers een goed jaar is geworden. Komend jaar voorziet de bank een iets toenemende productie.

Telers met een warmte-krachtkoppeling (wkk) konden volop profiteren van de prijsverschillen tussen gas en stroom.

Sentimentsmonitor

Sectorbreed ziet de bank voor de tweede keer op rij een relatief goed jaar met bovengemiddeld hoge prijzen en wat lagere kosten dan vorig jaar. Ondernemers zijn daardoor relatief positief. Voor de middellange termijn is de stemming wat minder gunstig, blijkt uit de zogeheten sentimentsmonitor van Wageningen UR. Dan overheersen zorgen over onzekerheid over duurzaamheidsbeleid van de overheid.

Uitkoopregelingen

ABN Amro voorziet gevolgen van de uitkoopregelingen voor veehouders, maar nog niet in het komende jaar.