Toekomst met stadsboerderij aan rand Deventer (Deel 1)

Christian Klein Koerkamp (41) heeft in maatschap met zijn vrouw Sanne (39) in Lettele (Ov.) een biologisch veebedrijf met 130 melkkoeien, 60 stuks jongvee en 98 hectare (in gebruik). Klein Koerkamp laat op een nieuwe locatie vlakbij nieuwbouwwijk De Vijfhoek in Deventer een nieuwe vrijlevenstal (roundhouse) bouwen. De veehouder zoekt de verbinding met de stad en laat geïntegreerd ook een ijsmakerij, boerderijwinkel en ontvangstruimte bouwen. De stal zelf gaat €8.500 per koeplaats kosten, inclusief alles is het prijskaartje €12.500 per plaats.

Dit is de bestaande locatie in Lettele waar Klein Koerkamp 125 koeien en 70 stuks jongvee mag houden. Eerst wilde Klein Koerkamp volledig verplaatsen en bij Deventer nieuw bouwen voor 130 melkkoeien en 60 hectare pachten van Stichting IJssellandschap. De veehouder kreeg echter maar een vergunning voor 56 koeien. Zo’n krimp was te veel risico. Zeker met de bestaande ruime grondpositie. Klein Koerkamp houdt daarom twee locaties aan.

De bestaande ligboxenstal is van 1980 en is in 2008 verlengd en in 2014 verbreed. Er is capaciteit voor 130 melkkoeien. In deze stal investeerde Klein Koerkamp nog vrij recent in twee GEA-melkrobots. Ook in de vrijlevenstal kiest de veehouder voor zo’n melkrobot.

Een overzicht in de ligboxenstal met de melkrobots. Het principe van de door Hanskamp AgroTech bedachte vrijlevenstal wordt minder traditioneel. Deze stal wordt een open roundhouse waarbij koeien op drainagezand liggen. Het principe: mestplekken worden met een soort zeefmachine uit het zand gehaald, terwijl urine wegzakt door de zandlaag en in een opslag terechtkomt.

Het voordeel van dit principe is dat zowel mest als urine dagvers de stal uitgaat en dat leidt tot ammoniak- en methaanreductie. Klein Koerkamp kan alle mest en urine op eigen land kwijt.

Eind vorig jaar zag de nieuwe locatie er nog zo uit. Alleen het grondwerk was hier nog gedaan. De bouwmaterialen hadden lichte vertraging opgelopen. Hier verrijst straks stadsboerderij Heerlijkheid Linde. Rechts is aan de ronde vorm duidelijk te zien waar de roundhouse gebouwd wordt. De koeien krijgen er straks 20 m2 ruimte per dier.

In die periode was er nog weinig op de bouwlocatie te zien. Dit is een deel van de fundering van een 15 jaar eerder gesloopte varkensstal. Die staat er nog omdat er een watermeter voor het erf in zit.

In januari en februari werd het drukker op de bouwlocatie. Toen ging het opeens snel. Hier wordt de bekisting van de kelderwanden voor de roundhouse geplaatst.

Een overzicht van de in elkaar geschroefde bekisting van de kelderwanden van de roundhouse. De putgrootte bedraagt 200 kuub. De helft is bestemd voor drijfmest, de andere helft wordt opslag voor urine.

Tussen de bekisting zit telkens 25 centimeter ruimte. Die wordt volgstort met beton. Het afgegraven deel is inmiddels alweer opgevuld en verdicht met een trilplaat.

De put onder de roundhouse is 2,5 meter diep. De drainagebuizen voor de afvoer van de urine lopen straks bovenin de put; een halve meter diep in het drainagezand. De buizen lopen vervolgens leeg in de kelder. Boven is goed te zien waar de melkrobot komt te staan. De bovenkant van de put is hier een halve meter hoger.

Op het verdiepte gedeelte – waar de bouwmedewerker staat – worden nog betondekken geplaatst. Koeien lopen op dit deel straks op roosters richting de melkrobot. Daar kan dus (te veel) zand in de mestput terecht komen. De betondekken wil Klein Koerkamp kunnen weghalen zodat hij in geval van nood zand uit de mestkelder kan halen.

Hier worden de betonwanden voor de technische ruimte, het tanklokaal en de melkrobotruimte geplaatst.

Een kraan tilt de betonwanden op. Dit zijn prefab-elementen.

De wand van het tanklokaal wordt op z’n plek gezet. In deze ruimte komt straks een melktank van 6.000 liter te staan.

Dit roosterdeel is de plek waar de koeien in de roundhouse gesepareerd worden.

Het vlechtwerk is het gedeelte waar de urine onder de roundhouse opgevangen wordt.