Opnieuw vernietigend rapport: schaf landbouwvrijstelling af

SEO deed onderzoek naar de landbouwvrijstelling in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De landbouwvrijstelling zorgt ervoor dat een ondernemer met eigen grond geen belasting hoeft te betalen over de waardestijging als gevolg van ‘inflatie’ van de waarde van de grond.

Al langer ligt deze fiscale regeling onder vuur. De Algemene Rekenkamer adviseerde drie jaar geleden al om de regeling af te schaffen of aan te passen, omdat deze geen doel meer dient. Het kabinet zei toen de evaluatie van de regeling af te wachten. Landbouworganisaties vrezen dat bedrijfsovernames en extensivering niet meer te financieren zijn als de vrijstelling wordt afgeschaft.

Artikel gaat verder onder de afbeelding

#LANDBOUWVRIJSTELLING | De evaluatie van de landbouwvrijstelling is naar de Tweede Kamer gestuurd. De evaluatie en de positie van het kabinet erover zorgen weer voor onzekerheid over het voortbestaan van deze belangrijke fiscale faciliteit.

Lees meer ⬇️https://t.co/2UMJSzkpDv

— LTO Nederland (@LTONederland) March 21, 2024

Vrees landbouworganisaties is niet onderbouwd

Volgens SEO is deze vrees niet onderbouwd. Het onderzoeksbureau zegt dat er belangrijkere (financiële) factoren zijn die bepalend zijn bij bedrijfsovernames en in de grondmarkt. “De concurrentiepositie van de landbouwsector wordt meer bepaald door bijvoorbeeld de productiviteit en het innovatievermogen van de sector, dan door een vrijstelling voor vermogenswinst op grond bij vervreemding.”

De onderzoekers wijzen naar de vermogenspositie en balansen van agrarische bedrijven en lage winstgevendheid van grondgebonden landbouwbedrijven. Maar ook naar andere financiële regelingen die bij overnames belangrijk zijn, zoals de bedrijfsopvolgingsregelingen (BOR). De grondmarkt wordt gedomineerd door de grote vraag naar grond, stellen ze. Daarbij is de landbouwvrijstelling maar beperkt relevant.

Lees ook: ‘Landbouwvrijstelling onder de loep, maak er gebruik van nu het nog kan’

Landbouwvrijstelling achterhaald

De landbouwvrijstelling staat al langer ter discussie omdat het oorspronkelijke doel ervan verdwenen is. Ooit was de regeling bedoeld om grondeigenaren die grond verpachten of zelf betelen, fiscaal gelijk te behandelen. Door andere wetgeving is dit achterhaald. Volgens belangenbehartigers zijn er echter veel neveneffecten die belangrijk zijn, zoals het effect op bedrijfsovernames en de grondmarkt. SEO zegt nu dat die neveneffecten er niet of nauwelijks zijn.

Landbouwminister Piet Adema neemt het rapport voor kennisgeving aan. Hij zegt dat het aan het nieuwe kabinet is om te besluiten over de landbouwvrijstelling. Wel geeft hij aan dat in de huidige begrotingsregels staat dat fiscale regelingen in principe bij negatieve evaluaties worden afgeschaft, aangepast of mogelijk omgezet worden naar een subsidie.