Concentraties ammoniak op Schiermonnikoog: verband met veestapel niet eenduidig. - Foto: Canva AlgemeenNieuws

Minder koeien maar meer ammoniak op Schiermonnikoog, hoe zit dat?

Melkveehouders op Schiermonnikoog deden 40% van hun vee weg, maar recente meetgegevens laten meer ammoniak in de lucht zien. Minder koeien maar meer ammoniak op Schiermonnikoog, hoe zit dat en is dat een probleem?

Ammoniakcijfers op Schiermonnikoog zorgen voor gedoe over de stikstofaanpak op het Waddeneiland. Daar waar de boeren op eigen initiatief hebben gezorgd voor een vermindering van de veestapel, leveren de stikstofmetingen in de natuur geen gunstig beeld op. Sterker nog, als je de ammoniakconcentratiegegevens van de zes meetpunten op het eiland erop naslaat, zit meer ammoniak in de lucht in 2022 dan in 2021. Hoe kan dat?
Caroline van der Plas van BBB stelde er Kamervragen over. Niet voor het eerst overigens, toen de gegevens nog niet openbaar waren, wilde het Kamerlid al opheldering over de stikstofcijfers op het eiland. Nu die cijfers er zijn, maakt Van der Plas van de gelegenheid gebruik om de verantwoordelijke minister te vragen of het wegdoen van vee wel nut heeft voor natuurverbetering.

Op Schiermonnikoog beïnvloeden meer factoren concentraties ammoniak

Bij het RIVM, die de ammoniakcijfers verzamelt en publiceert, is men een stuk voorzichtiger met de conclusies uit deze cijfers. Sterker nog, onderzoeker Albert Bleeker stelt dat de ammoniakcijfers vooralsnog niet veel zeggen over het effect van de inspanningen van de boeren op de stikstofneerslag. Dat legt hij uit: “Als eerste is het niet meteen gezegd dat de emissiereductie even groot is als de reductie van de veestapel. Er is immers meer emissie van een veehouderijbedrijf dan alleen uit de stal. De mestopslag, uitrijden van mest, ook daar komt ammoniak bij vrij.” Daarbij zijn er volgens Bleeker nog meer factoren die meespelen in de concentratie van ammoniak in de natuur op Schiermonnikoog.

Ongeveer 50% van de gemeten concentratie is afkomstig van bronnen van buiten het eiland

“Het weer is altijd een factor. Zo zijn de cijfers over 2018 bijvoorbeeld ook hoog, dat was een warm jaar. Er is meer ammoniakuitstoot als je mest uitrijdt bij hogere temperaturen. Ook 2022 was een warm jaar, dus dat kan zeker meespelen. Daarbij: ongeveer 50% van de gemeten concentratie is afkomstig van bronnen van buiten het eiland. Van het vasteland bijvoorbeeld.”

Ammoniakconcentraties niet direct gerelateerd aan stikstofdeposities

Om het nog wat ingewikkelder te maken: de gegevens waar het hier over gaat, is de concentratie van ammoniak in de lucht op zes meetlocaties in de natuur op het eiland. Daar wordt alleen NH3 (ammoniak) gemeten. Deze ammoniak zal op een bepaald moment ergens neerslaan (deponeren), maar dat hoeft niet op het eiland zelf te zijn, aldus RIVM-onderzoeker Bleeker. “Bij depositie gaat het over alle soorten stikstof, dus ook stikstofoxiden, maar ook andere vormen van stikstof die gevormd worden uit de ammoniak, maar die nog verder kunnen vervliegen.” Oftewel, die hogere concentratiecijfers betekenen niet dat de depositie van stikstof op de natuur ook groter is geworden.

Verband ammoniak en dieren niet eenduidig

De korte conclusie is dus eigenlijk dat het verband tussen dieren en ammoniakconcentratie niet een op een te leggen is en dat een hogere concentratie ook niet per definitie betekent dat meer stikstof neerslaat. Wat het effect op de natuur is, is al helemaal niet uit deze cijfers op te maken. Daarvoor moet je volgens Bleeker naar langjarige trends in de metingen kijken, en kun je daar modelberekeningen bij betrekken om een beeld te krijgen van de mogelijke verandering in concentratie en depositie door de kleinere veestapel op Schiermonnikoog.

Lees meer over het stikstofbeleid

Reacties

  1. Alle modellen die de verspreiding van luchtverontreiniging berekenen hebben een zeer grote onnauwkeurigheid. Bij AERIUS is deze onzekerheid zo’n factor 2. Wat betekent dat als volgens AERIUS de achtergronddepositie op een hexagoon 1000 mol per hectare per jaar is, deze depositie met 95% zekerheid tussen de 500 en 2000 mol per hectare per jaar ligt. Deze onzekerheid wordt vooral veroorzaakt door windrichting en windsnelheid. Deze zijn immers niet elk jaar hetzelfde. Daarnaast kan tijdens windstille (zomer)nachten een inversielaag ontstaan waardoor ammoniak zich niet verticaal verspreid en de concentratie in de lucht vele malen hoger is dan AERIUS heeft berekend. De hogere gemeten ammoniakconcentratie wordt dus waarschijnlijk niet veroorzaakt door hogere temperaturen, maar door – van het gemiddelde – afwijkende windrichting- en kracht. En/of meer windstille (zomer)nachten met een inversielaag.
    @ J. Spithoven / SSC: bovenstaande zal voor de rechter (ook) geen reden zijn om AERIUS te verbieden.
    @ PAS-melders die te maken hebben met een handhavingsverzoek van MOB: voor een deskundig en gratis advies kun je ook bij mij terecht: hanshoekman@ziggo.nl.

  2. Wat in dit stuk naar voren komt is “Er is depositie van stikstof van elders”. Het feit dat dit wordt aangesdragen als excuus voor de MEER gemeten neerslag nu de veestapel verkleind is, betekent dat het halveren van de veestapel (eis D66) geen invloed of althans veel te weinig invloed op de depositie in ons land zal hebben. M.a.w. willen we de depositie waarden halen die de overheid zich ten doel stelt, dan is een 100 % leeg loop (alle gewervelde dieren incl. de mens) van ons land nog te weinig. Laten we bij de komende verkiezingen allemaal eens verstandig zijn en alle Luchtfietsers geen Rood vakje geven, misschien keert dan de realiteitszin terug in de Haagse en Brusselse Burelen.

  3. weg, uit de inhoud van de reacties hier lijkt het inderdaad, dat het ontstaan van beeldvorming over het probleem van de personen hierachter, kenmerken van een geloof vertonen.
    Maar het blijft geloof.

    1. Geloof, overtuiging is het geen waar iedereen zijn haar doen en laten op baseert. Wat bedoel jij?

    2. Beste mensen geloven doet men in een kerkelijke omgeving geloof is een groot goed dus verkwansel dit niet om je gelijk te krijgen Je kunt mij gerust aanmerken als iemand die het opneemt voor natuurherstel en ik heb wel degelijk kennis van zaken, ik ben niet tegen de boer maar zoek naar kansen en mogelijkheden en ik geloof dat de aarde nog gered kan worden als we nu doorpakken

    3. Alleen al het feit dat jij denkt @ Even anders dat de aarde vergaat laat de effectiviteit van de overheids propaganda zien. Waaraan gaan wij pressies de pijp uit dan? Is de gemiddelde temperatuur op aarde mischien te hoog? Even zoeken laat zien dat de temperatuur op aarde over miljoenen jaren heeft geschommeld tussen de 12 en 22 graden. De gemiddelde temperatuur is met 12 graden op het moment aan de koele kant van de schaal. Temperatuur is dus niet het probleem. Gaat CO2 ons dan de das om doen? CO2 heeft gedurende miljoenen jaren geschommeld tussen de 180 en 7000ppm. Met 400 ppm zit ook CO2 aan de lage kant van de schaal. Met 180 ppm zat het CO2 gehalte van de lucht 30 ppm boven het punt waarbij planten het niet meer uit de lucht op kunnen nemen. Op dit moment ademen planten nog steeds door een strootje volgens William Happer, een wetenschapper die niet bang hoeft te zijn onslagen te worden voor zijn mening. De planten op deze planeet zouden volgens Happer een enorm voordeel ondervinden van een stijging van het CO2 gehalte naar 600ppm. Van Methaan zit met 1.7 ppm te weinig in de lucht om ook maar ergens op van invloed te kunnen zijn. Om 28 miljard te betalen om 0.0000038 graden opwarming te voorkomen lijkt mij een goed voorbeeld van zinloze kapitaal vernietiging. Wat heb ik gemist @ Even anders?

  4. Een van de weinige dingen die onze kinderen zich nog herinneren van Schier is dat het dat eiland was waar ze door een dikke laag ganzen stront moesten fietsen. Een ervaring die wij als ouders trouwens ook nog nooit eerder hadden meegemaakt. Heeft met ammoniak waarschijnlijk niks te maken.

  5. Feitelijke belachelijkheid is de maatstaaf. Tien keer een leugen vertellen en het is de waarheid. Het boeren verstand (het onderbuik gevoel) beginnen zelfs boeren aan te twijfelen. Is het de deken die je verwarmt of de deken die je verstikt? Het rood vermomd als groen tuft verder.

  6. We kunnen raden wat de conclusies geweest zouden zijn als er minder ammoniak gemeten was. Dan was een ieder die enigzins zou twijfelen aan de causaliteit als stikstofontkenner, wappie en vertegenwoordiger van ‘big agro’ zijn weggezet. En nu blijft het stil.

  7. Hallo heren
    Ik denk dat de situatie op Schiermonnikoog en de ander eilanden anders is dan elders in Nederland en dat het stikstofdossier niet altijd juist is is mij ook bekend maar dat betekent niet dat er niets hoeft te gebeuren. Denk nu echt niet dat een reductie van de veestapel met 30% (streefgetal) ook een reductie van 30% stikstof uitstoot geeft daar is ook een forse bijdrage van de industrie voor nodig.

    1. Die paar koeien.. en dat geloofde gij? Fossiele brandstoffen is de oorzaak, misschien een scheepvaart route🤔

  8. Alles wordt gemodelleerd maar ze hebben geen enkel idee wat de werkelijke effecten zijn. De droge depositie wordt schromelijk overschat. Ammoniak is namelijk lichter als lucht en stenen vallen ook niet omhoog. Natte depositie is te meten in het regenwater.

    1. Juist als enige hier enige natuurkundige kennis.
      Zo is er ook op lnv geen enkele basis natuurkunde aanwezig. Resultaat is dit beleid. Ook bij boerderij is het niveau dramatisch. Alleen mensen met natuurkundige kennis zouden uitspraken mogen doen en de rest kan beter wijselijk zwijgen ipv zichzelf voor *** te zetten.

      Ps op kunt u dit uitgewerkt vinden in een persbericht van enkele jaren geleden. Ook n tip voor de redactie om de kennis bij te spijkeren.

      Mvg mark vd oeverdeze reactie is automatisch gemodereerd

    2. Beste Nico, ammoniak is inderdaad als gas lichter dan lucht. Toch slaat het neer, soms dichtbij de bron, soms verder weg, afhankelijk van de omstandigheden. Het RIVM legt op hun website (Vragen en antwoorden over stikstof en ammoniak) uit dat de ammoniak zich vermengt met de lucht en zich niet als afzonderlijk gas gedraagt. De ammoniak-moleculen reageren in de lucht met vaste stoffen, waardoor het neerslaat.
      Groet, Lydia van Rooijen, Redactie Boerderij.

  9. Als boerderij zou ik maar eens wat meer in het dossier duiken als voordurend het overheidsnaratief verkondigen.
    Vooral de relatie tussen depositie en ammoniak concentratie en werking van het model.

Beheer
WP Admin