Foto: Jan Willem Schouten AlgemeenNieuws

Milieunormen natuur- en recreatiewater vaak overschreden

Water in Nederlandse natuur- en recreatiegebieden bevat sporen van middelen die gebruikt worden voor gewasbescherming. Dit blijkt uit een studie uitgevoerd door het Centrum voor Milieuwetenschappen (CML) van de Universiteit Leiden, in opdracht van Natuur en Milieu. Hun constatering is dat de kwaliteitsnormen niet worden gehaald in vier op de tien watergebieden binnen deze zones.

Ongeveer 80 procent van de gevallen toont aan dat lage hoeveelheden van deze stoffen aanwezig zijn binnen de vastgestelde limieten in de onderzochte gebieden. Het totale aantal onderzochte gebieden was 153. Voor sommige van deze stoffen zijn er echter overschrijdingen geweest die wel honderd keer de vastgestelde normen bedragen.

Het onderzoek richtte zich vooral op de specifieke stoffen die de Europese Unie op termijn wil uitfaseren zodra veiligere alternatieven beschikbaar zijn. Momenteel zijn deze stoffen nog wettelijk toegestaan. Dan gaat het bijvoorbeeld over glyfosaat, dat troffen de onderzoekers aan in ongeveer de helft van de onderzochte watergebieden. Europese Commissie lijkt tot nu toe voor te sorteren op een verlenging van het gebruik van glyfosaat.

Waterkwaliteitsdoelen niet gehaald

In Nederland lijkt het gebruik van glyfosaat bij graslandvernieuwing en het doodspuiten van vanggewas ook op z’n einde te lopen. Landbouwminister Piet Adema heeft eerder namelijk gezegd dat hij alternatieven voor het spul verplicht wil stellen. Een harde deadline is er nog niet voor dit voornemen.

De waterkwaliteitsdoelen zoals vastgesteld in de Kader Richtlijnwater (KRW) wordt in veel gebieden lang niet gehaald, dat is al langer bekend. Alle EU-lidstaten dienen tegen uiterlijk 2027 aan de gestelde doelen in deze richtlijn te voldoen.

Milieuorganisatie Natuur & Milieu dringt erop aan dat de overheid spoedig actie onderneemt en de voorschriften met betrekking tot het gebruik van deze specifieke elementen aanscherpt. Dit kan mogelijk aanzienlijke gevolgen hebben, zoals benadrukt door milieuorganisaties en adviesinstanties zoals de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (Rli).

In mei heeft de Rli het kabinet en de Tweede Kamer al gewaarschuwd dat de huidige beleidsmaatregelen niet voldoende zouden zijn om de gestelde doelen te behalen. Sommige vrezen voor een ‘tweede stiksofcrisis’, dat het lastig wordt om economische activiteiten te vergunnen als de KRW-doelen niet gehaald worden.

Reactie demissionair minister Harbers

In een reactie zegt demissionair minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat dat ‘het echt beter moet’ wat betreft de waterkwaliteit in Nederland. “We zullen met veel sectoren in Nederland gewoon ons leven moeten beteren.”

Nederland is weliswaar een delta waar veel rivieren samenkomen, maar Harbers wijst erop dat lang niet alle watervervuiling uit het buitenland komt. “Meer dan 50 procent van die vervuiling voegen we er in Nederland aan toe.”

Vooral de soepele toelating van bepaalde gewasbestrijders is problematisch. De regels daarvoor laten namelijk meer toe dan de regels voor waterkwaliteit. Harbers wil dat die twee systemen op elkaar aansluiten en zet zich daarvoor in bij de Europese Commissie.

‘Nieuwe stikstofcrisis’

Suggesties dat de waterproblematiek ‘een nieuwe stikstofcrisis’ kan veroorzaken, wijst Harbers van de hand. Volgens hem spelen de problemen met stikstof landelijk, terwijl waterproblemen vooral regionaal voorkomen.

Ook zouden sommige activiteiten nog wel kunnen, denkt hij. Wel benadrukt de minister nu dat het kabinet “alles op alles” moet zetten om de waterdoelen te halen. Niet alleen om te voorkomen dat Nederland op slot gaat, maar ook om te blijven voorzien in voldoende zoet drinkwater. “Dus er is helemaal geen keus om dit wel of niet te gaan halen.”

De minister erkent wel dat het “ingewikkeld” is. Het ministerie werkt momenteel aan een “impulsprogramma” om sneller de waterkwaliteit te verbeteren. Volgens Harbers komt dat programma er “binnen een maand of wat” aan.

Verantwoordelijkheid niet alleen bij boeren

Landbouworganisatie LTO erkent dat het gebruik van giftige bestrijdingsmiddelen moet worden teruggedrongen, maar wil dat dit niet alleen de verantwoordelijkheid van boeren wordt. Voor een oplossing zouden volgens LTO ook overheden, producenten en leveranciers werk moeten maken van meer “groene” middelen en weerbare gewassen.

“Om de emissie van gewasbeschermingsmiddelen naar het grond- en oppervlaktewater verder terug te dringen, is het noodzakelijk dat alle betrokken partijen samenwerken en hun verantwoordelijkheid nemen”, stelt LTO. “En ook de samenleving als geheel heeft een verantwoordelijkheid bij de verdere verduurzaming van de land- en tuinbouw.”


Nieuwsbrief akkerbouw

Schrijf je in voor deze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van ontwikkelingen binnen akkerbouw.

  • Datumnotatie:MM slash DD slash JJJJ
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Reacties

  1. Waarom nu weer de focus op gewasbeschermingsmiddelen. Vorig jaar stond er in de Volkskrant een artikel dat er in het oppervlakte water 192 ton (en waarschijnlijk veel meer) medicijnresten zijn aangetroffen.dit staat wat mij betreft toch wel in schril.contrast met de 43 ton gewasbeschermingsmiddelen resten die ook gevonden zijn. Neemt niet weg dat beide situaties natuurlijk niet goed zijn.

  2. Zou hier een oorzaak liggen in onze Spuiteisen m.b.t. de werkdruk? Zo laag mogelijk om drift te voorkomen en afloop te bevorderen. Dikke druppen blijven nl. niet op blad liggen, te zwaar om te hechten. Hogere druk en nevel in plaats van druppels die door werveling in het gewas gebracht worden en zich daar hechten. Dit geeft meteen een betere hechting aan het gewas een betere bedekking en daarmee een betere werking die kan resulteren in een besparing op middel. Dus minder of geen vervuiling van het milieu en lagere spuitkosten voor de boer. Iedereen blij!! Helaas onze beleidsmakers hebben gekozen voor de vervuilende grote druppel methode omdat zij zich concentreren op Drift en afdruppelen niet meetellen als milieu vervuiling.

  3. het is niet alleen de landbouw kijk ook eens naar al die recreatie vaarboten wat die allemaal lozen.afwasmiddel keuken ,shampoo douche, boot schoon poetsen met schoonmaakmiddel en afspoelen, alg verwijderen. wc vangt men op maar er zijn er ook die het vermalen .en dit mag allemaal wel!

  4. We moeten minder. Maar vooral, we kunnen minder! De kennis is er al. Verdiep je eens in wat humus- en fulvinezuur voor je land kan doen. Je zult versteld staan. Zonder verlies van kwaliteit of opbrengst, integendeel! Beter voor de bodem, de mens en de portemonnee.

Beheer
WP Admin