Midden-Delfland zet boer centraal

Wat wil de boer als het gaat om diensten op het gebied van waterbeheer, landschap en recreatie? Die vraag staat centraal in het project Gebiedsofferte groenblauwe diensten Midden-Delfland. Agrariërs uit de Zuid-Hollandse regio zetten vanaf 13 mei hun wensen en ideeën op een rijtje

Hoe ziet een natuurvriendelijke oever er uit en welke beelden hebben Delfland en boeren bij waterberging op landbouwgrond? Zulke vragen staan centraal in het project Gebiedsofferte groenblauwe diensten Midden-Delfland dat vandaag van start gaat.

Boeren gaan daarbij gezamenlijk een zogenoemde gebiedsofferte opstellen, waarin blauwe diensten komen te staan die ze gezamenlijk kunnen uitvoeren. Het gaat dan om diensten die hoofdzakelijk met water te maken hebben. Boeren zijn niet verplicht mee te doen. Deelnemers krijgen een vergoeding voor hun diensten.

Dit voorjaar heeft Stadsgewest Haaglanden in het kader van het kennisprogramma Waterkader Haaglanden het kennisproject goedgekeurd. Boeren die georganiseerd zijn in de Agrarische Natuurvereniging Vockestaert en LTO afdeling Delflands Groen gaan samen met het Hoogheemraadschap van Delfland en de gemeente Midden-Delfland op zoek naar een aanbod blauwe diensten dat door de boeren kan worden uitgevoerd.

Belangrijk aandachtpunt is het vaststellen onder welke randvoorwaarden de blauwe diensten kunnen worden uitgevoerd en voor welke prijs boeren dat willen doen. De verwachting is dat boeren maatwerk kunnen leveren met een hoge kwaliteit voor een marktconforme prijs. Zo levert het voordeel op voor de opdrachtgever en voor de boer, die een extra bron van inkomsten aanboort.

Een voorbeeld van een project dat boeren kunnen uitvoeren is het beheren van natuurvriendelijke oevers. Van 2005 tot en met 2008 zijn een aantal van die oevers in Midden-Delfland als praktijkexperiment door boeren beheerd. Dat verliep naar tevredenheid, maar in 2009 is het experiment gestopt, omdat de staatssteunvoorwaarden en de financiële wensen van boeren te ver uit elkaar liepen. Maar door het nieuwe project met de gebiedsofferte bestaat de kans dat het beheer alsnog weer uitgevoerd kan worden.

Een andere mogelijkheid is de gebiedsgerichte toepassing van biomassa. Het verwijderen van biomassa, zoals gras- en rietsmaaisel uit sloten, is kostbaar en zal door de toename van het aantal natuurvriendelijke oevers steeds kostbaarder worden. Daarom wordt onderzocht of er mogelijkheden zijn om biomassa te gebruiken als energiegewassen. Ook andere duurzame mogelijkheden, zoals compostering, verwerking tot veevoer en ander hergebruik worden meegenomen. Dit kan eventueel ingepast worden in andere groenblauwe diensten en daarmee de kosten verlagen.

Naast deze voorbeelden zijn boeren vrij allerlei diensten te bedenken die ze willen leveren. Dat kan individueel of in samenwerking met andere boeren of andere partijen. Daarnaast kan voortgeborduurd worden op lopende of eerder afgeronde projecten. Bijvoorbeeld in een pilot over nutriënten binnen de algemene bedrijfsvoering van veehouders. Dat is een lopend project, waarin gekeken wordt naar maatregelen bij veehouders die in de bedrijfsvoering kunnen worden ingepast, waarbij het wegspoelen van nutriënten uit de bodem naar het water wordt beperkt.

Dit project dient ook voor het vergroten van kennis en voor de bewustwording bij de boeren in het gebied zelf en in vergelijkbare gebieden in West Nederland. Dit project loopt samen met het project Duurzaam boer blijven in Midden-Delfland en kan eventueel ook terugkomen in de gebiedsofferte. De komende tijd gaan de boeren daarover met elkaar en de betrokken organisaties in gesprek.

Vockestaert
Deelnemende boeren aan het project met de gebiedsofferte zijn bijna allemaal lid van de Agrarische Natuurvereniging Vockestaert.
Vockestaert is de naam van een buurtschap in het hart van Midden-Delfland. Het karakter van deze streek staat model voor Midden-Delfland, daarom heeft de vereniging deze naam gekregen.
Vockestaert is in 1999 opgericht door boeren, die zich betrokken voelden bij Midden-Delfland en de noodzaak zagen zich actief voor de instandhouding van dit gebied in te zetten. In de loop van de jaren hebben steeds meer boeren zich bij de vereniging aangesloten, op dit moment zijn vrijwel alle boeren uit het gebied, ongeveer negentig, lid. Ook niet-agrariërs zijn lid van de natuurvereniging. Deze “burgerleden” ondersteunen met hun lidmaatschap de vereniging in haar doelstellingen.
De hoofddoelstelling van de vereniging is het behoud van natuur, landschap en cultuurhistorie door een actief beheer door boeren. Maar gaandeweg is ook het recreatieve belang van Midden-Delfland toegenomen.