Meer bedrijfsopvolgers in landbouw in 2023

Dit jaar beschikt 43% van de bedrijven met een bedrijfshoofd ouder dan 55 jaar over een bedrijfsopvolger. Dit percentage toont een opmerkelijke stijging vergeleken met 34% in 2012 en 41% in 2020. Dat meldt Wageningen UR in de nieuwste uitgave van de Staat van Landbouw, Natuur en Voedsel op basis van voorlopige CBS-cijfers landbouwtelling 2023.

De belangstelling voor bedrijfsovername is het grootst bij melkveebedrijven. Op 66% van de melkveebedrijven met een bedrijfshoofd van 55 jaar of ouder is er in 2023 een bedrijfsopvolger. Hiermee staan er op melkveebedrijven anderhalf keer meer bedrijfsopvolgers klaar dan over het gemiddelde van alle landbouwbedrijven. Ook geitenbedrijven hebben relatief vaak een opvolger. Voor meer dan de helft van de geitenbedrijven met een bedrijfshoofd van 55 jaar of ouder is er een bedrijfsopvolger beschikbaar.

Bedrijfsopvolgers en samenwerkingsvormen

Deze stijging in bedrijfsopvolging gaat gepaard met een duidelijke verschuiving in de samenwerkingsvormen binnen de sector. Veel van de bedrijven opereren nu in maatschappen of vennootschappen onder firma, waarbij zowel oudere als jongere generaties de leiding hebben. Deze samenwerkingen dragen bij aan een verjonging binnen de sector, ondanks de aanvankelijke indruk van vergrijzing.

Grotere bedrijven hebben vaker bedrijfsopvolgers

De grootte van het bedrijf speelt een significante rol in de kans op bedrijfsopvolging. Grotere bedrijven hebben vaker een opvolger dan kleinere bedrijven. Dit is vooral merkbaar bij melkveebedrijven. Dit in tegenstelling tot sectoren zoals snijbloemen en pot- en perkplanten, waar bedrijfsopvolging minder vaak voorkomt.

Het continuïteitspercentage, dat de kans op voortzetting van het bedrijf aangeeft, ligt in 2023 op 68%. Het percentage varieert echter aanzienlijk per bedrijfstype, met de hoogste percentages bij melkvee-, geiten- en glasgroentebedrijven.

Lees verder onder de grafiek

De omvang van een bedrijf, gemeten in standaard opbrengst (SO), is sterk bepalend voor de kans op bedrijfsopvolging. De vraag over wel of geen opvolger werd in de landbouwtelling alleen gesteld aan bedrijven met als rechtsvorm een natuurlijke persoon. Bij rechtspersonen (vaak een bv) werd niet naar de opvolgingssituatie gevraagd.

‘Een derde van de bedrijven stopt binnen 15 jaar’

Hoewel deze cijfers een positieve trend in bedrijfsopvolging suggereren, is er nog steeds een aanzienlijk deel van de bedrijven zonder opvolger. De verwachting is dat ongeveer 32% van deze bedrijven binnen 15 jaar zal stoppen. Deze ontwikkeling is in lijn met de langjarige trends en kan worden beïnvloed door toekomstige milieumaatregelen en ruimtelijke ontwikkelingen.