Grupstal, elanden en stroomuitval

Vera Wijnveen is nu 10 maanden boerin in Noorwegen, op een melkveebedrijf dat met 169.000 liter een van de grotere in het land is.

Noorwegen is met 13 inwoners per vierkante kilometer het leegste land van Europa. Om verdere ontvolking tegen te gaan, schakelt een aantal gemeentes de hulp in van het emigratiebureau Emplacement.
Bij dit Noorse bureau werken Nederlanders die hun landgenoten begeleiden bij het wonen en werken in Noorwegen. Op hun site Norsk.nl vind je alles wat je moet weten om een bestaan in Noorwegen op te bouwen, en er is veel aanbod van bedrijven, onroerend goed en banen.

Zo vinden wij Thunegarden, een boerderij met een melkquotum van 169.000 liter. Naar Hollandse begrippen lijkt het onwaarschijnlijk dat je een boterham zou kunnen verdienen met 23 melkkoeien. Toch behoort deze ‘gard’ tot de grotere boerderijen van Noorwegen.

Beschutte vallei met riviertje

Mei 2007 vlogen we naar Bessaker, een klein dorpje aan de kust met een idyllisch haventje, circa 100 kilometer boven Trondheim. De boerderij ligt aan de rand van het dorpje en is al vele generaties familiebezit. De 35 hectare grasland (zandgrond) liggen in een vallei achter de boerderij, omgeven door de bergen en doorkruist door een riviertje. We vielen meteen voor de prachtige locatie en de warme ontvangst door de eigenaar en andere dorpsbewoners.

Melkproductie was flink gedaald

De vorige pachters hadden vanwege ziekte de pacht beëindigd en de eigenaar stopte (voorlopig) zijn pilotenopleiding en kwam met veel tegenzin naar huis. Het boeren ligt hem niet zo, en de cijfers logen er dan ook niet om. De melkproductie was gedaald van 7.600 naar 6.200 liter per koe, het ziektepercentage was behoorlijk hoog en het vruchtbaarheidsgetal (24) lag onder de helft van het landelijk gemiddelde (56).

Uit het slop

De verlies- en winstrekening van 2006 zag er wel goed uit en voor het totale bedrag wat we hier jaarlijks ontvangen aan (extra) subsidies, moeten we in Nederland samen een jaar werken. Voor ons redenen genoeg om deze uitdaging aan te gaan en om te proberen de boerderij weer uit het slop te krijgen. We kwamen overeen per sept. de boerderij voor 5 jaar te pachten.

Donkere winter viel mee

Het klimaat en de hoeveelheid licht in de winter zijn ons erg meegevallen. Bessaker ligt 350 kilometer onder de noordpoolcirkel maar door het zeeklimaat, de warme golfstroom en de beschutte ligging van de vallei zijn de winters mild. Op sombere winterse dagen is het om 15.00 uur donker, in de zomernachten blijft het licht. Bijzonder vind ik de reeën, rendieren en elanden die zo nu en dan grazen in de weides rond de boerderij.

Stal viel tegen

Wat is tegengevallen,is de oude grupstal. Behalve de 23 melkkoeien staan er ook 15 drachtige pinken, en het probleem hier is het ontbreken van de hekjes. Zo kunnen de koeien gemakkelijk bij hun buurvrouw de mat bevuilen. Het kost veel tijd om de boel een beetje schoon te houden.

Inmiddels zijn we 10 maand boer en boerin en ondanks voortdurende stroomuitval, kapot gesprongen waterleidingen, losgebroken stieren en de noodslacht van een pink en haar kalf, hebben we geen seconde spijt gehad van onze beslissing.

Foto’s: Vera Wijnveen