GD-dierenarts Vanhoudt: ‘Vooruitgang klauwgezondheid vraagt geduld’

Melkveehouders hebben veel aandacht voor klauwgezondheid maar het verbeteren ervan gaat niet gemakkelijk. Dat heeft volgens dierenarts en klauwgezondheidsspecialist Arne Vanhoudt van Royal GD te maken met een combinatie van factoren: “Het is een kwestie van lange adem, waarbij je minstens een jaar bezig kan zijn voordat je enige vooruitgang boekt in het verbeteren van de klauwgezondheid in je bedrijf. Veehouders hebben al veel op hun bord en op bepaalde momenten kan zoiets als klauwverzorging er even bij inschieten. Daarom denk ik dat er veel winst is te behalen als we vroegdetectie toepassen. Dus beginnend kreupele koeien ondervangen en direct behandelen.”

Hoe moet ik me dat voorstellen?

“Vroegdetectie zit in kleine dingen. Koeien geven, voordat ze duidelijk zichtbaar kreupel lopen, al heel subtiele signalen dat er iets mis is aan een van de klauwen. Bijvoorbeeld door een kortere pas of bijklauwtjes die niet doorzakken tijdens het lopen; dan lopen ze als het ware op de tippen van hun tenen. Aan de mate van mobiliteit ken je vervolgens een score toe. Komende tijd willen we inzichtelijk krijgen of een mobiliteitsscore zoals die in het Verenigd Koninkrijk wordt gebruikt past in de Nederlandse veehouderij. We hopen hier komende zomer duidelijkheid over te hebben.”

“Maar we hebben Digiklauw toch al als systeem om klauwgezondheid te verbeteren?

“Digiklauw is een mooi registratiesysteem voor klauwaandoeningen. Een mobiliteitsscore richt zich echter op het geheel en niet op specifieke aandoeningen, waardoor de drempel om er mee aan de gang te gaan lager is. Een mobiliteitsscore is ook minder dwingend en richt zich op het totaalplaatje rond klauwen.”

Aankomende zomer komt er dus meer duidelijkheid. Wat verwacht je er van?

“Het zou kunnen dat we naar onafhankelijke mobiliteitsscoorders gaan, die veehouders helpen de hele koppel koeien te scoren. Er zijn nu, inclusief ikzelf, drie instructeurs om scoorders op te leiden. De eerste cursussen worden nu gegeven aan dierenartsen en klauwverzorgers. Daarmee zou nog maar een klein deel van de veehouders te bedienen zijn.”

Je hebt ook te maken met bedrijfsblindheid

Heb ik er als veehouder zelf wat aan om koeien te scoren?

“Iedereen kan scoren, maar je hebt ook te maken met bedrijfsblindheid. In Het Verenigd Koninkrijk laten grote bedrijven juist een medewerker die niet dagelijks tussen de koeien loopt het scoren leren en uitvoeren. Ik kan me zelfs voorstellen dat oudere kinderen het kunnen, omdat die vaak dit soort dingen veel sneller zien dan hun ouders. Zij kijken anders naar de koeien.”

De Britse mobiliteitsscores zijn onderdeel van programma’s van de retail en kunnen bij slechte scores betekenen dat veehouders uit zo’n programma moeten. Op zo iets dwingends zal de Nederlandse veehouder niet zitten te wachten…

“Het klopt dat er in het Verenigd Koninkrijk sancties gelden als een veehouder herhaald boven een bepaald percentage scoort. Maar er zijn inmiddels ook retailbedrijven die dat juist loslaten en naar de aanpak vragen. Je behaalt veel meer winst voor de koe als je als erfbetreder of zelfs programmaregisseur samen met de veehouder bespreekt wat er tijdens een mobiliteitsscore wordt gezien. En dan gezamenlijk kijkt wat er geoptimaliseerd en verbeterd kan worden. Dat werkt veel beter dan zwart-wit te stellen dat een score onvoldoende is.”

Maatschappelijke partijen schudden flink aan de boom

Kunnen we in Nederland een dergelijk programma verwachten?

“Of en op wat voor termijn er eisen komen, durf ik niet te zeggen. Waar we wel rekening mee moeten houden, is dat er maatschappelijke partijen flink aan de boom schudden. Er zijn al keurmerken die ook klauwgezondheid oppakken en hier het bredere belang van zien.”

Hoe kan de sector daar op inspelen?

“Ik denk dat we, net als eerder bij het verbeteren van uiergezondheid en het terugdringen van het antibioticagebruik, naar een aanpak moeten waarin veehouders worden gesteund om stappen te zetten. Dit vraagt om een stevige samenwerking tussen veel betrokken partijen.”