‘Garant staan voor zwakke landen is in ons eigen belang’

Het lijkt lang niet iedereen duidelijk hoe belangrijk Europa en de euro is voor ons land, stelt Cees ‘t Hart. Griekenland om laten vallen heeft enorme gevolgen voor de Nederlandse economie, en is dus geen optie.

We verdienen met zijn allen in Nederland bijna 600 miljard euro. We voeren voor 500 miljard uit, 400 miljard aan goederen en 100 miljard aan diensten. Hoe vaak we het ook over opkomende markten hebben, op dit moment zijn we vooral voor onze afzet afhankelijk van Europa. Meer dan driekwart van onze export blijft binnen Europa. Als het in Europa misgaat, zullen we dat onmiddellijk merken.

We hebben dus heel veel te verspelen. Dat geldt ook voor de food & agro- en tuinbouwsector, die gezamenlijk bijna 11 procent van ons bruto nationaal product realiseren.

We moeten constateren dat er veel is misgegaan in de huishoudboekjes van de verschillende nationale overheden. Maar ook de banken en beleggers spelen een belangrijke rol. Overheden (en daarmee de bevolking), banken en beleggers zitten nu op de blaren.

Gelukkig hebben de regeringsleiders verleden week besloten Griekenland niet om te laten vallen. Wat er gebeurt als Griekenland wel zou omvallen, is voor niemand helemaal te overzien, maar de gevolgen zijn enorm.

Banken zullen in nog grotere problemen komen dan ze nu al zijn. Het vertrouwen in de andere Zuid-Europese landen zal onmiddellijk kelderen. Het hele financiële systeem gaat verder wankelen en zal mogelijk in elkaar zakken. Regeringen van landen zullen te hulp moeten schieten, door zich verder in de schulden te steken. Zelfs de ’gezonde’ Europese landen zullen dit op den duur niet meer kunnen dragen.

Als landen hun munt zouden moeten loskoppelen van de euro, dan zullen ze hun munt minder waard maken, waardoor hun producten en diensten onmiddellijk goedkoper worden. Andersom worden onze producten en diensten duurder. De investeringen van Nederlandse bedrijven in die landen worden (veel) minder waard. Verliezen dus die Nederlandse bedrijven en banen zullen raken. Dat zijn geen goede berichten voor onze economie.

De gevolgen reiken waarschijnlijk verder, want heel Europa wordt geraakt. En als Aziatische en Zuid-Amerikaanse landen blijven groeien zal de positie van Europa, en daarbinnen Nederland, nog verder verslechteren. Het is dus voor Nederland van groot belang de euro en Europa overeind te houden. Met als harde les dat dit nooit meer mag en zal gebeuren.

Het is de taak van Brussel om nu de touwtjes strak in handen te houden. Betrokken landen zullen hun pijnlijke deel van de oplossing moeten nemen. Er moet scherper dan in het verleden worden gecontroleerd of landen een gezond financieel en economisch beleid voeren. Precies wat ze in Athene niet hebben gedaan en in Rome en Madrid onvoldoende of te langzaam.

Het is volstrekt te verdedigen dat landen ingrijpen in de economie van een land waarmee ze hun munt delen als dat land dingen doet die de eenheid ondergraven.

Die oplossing heeft helaas een prijs. De sterke landen in Europa, zoals Nederland, zullen meer garant moeten staan voor zwakke broeders. Dat daadwerkelijk doen is geen zwaktebod, maar ’welbegrepen eigenbelang’.

Cees ’t Hart is CEO Royal FrieslandCampina en voorzitter Topteam Agro & Food