Friese melkveehouder Bote de Boer speelt hoofdrol in film over eigen bedrijf

Er zijn ongetwijfeld collega-melkveehouders die hun wenkbrauwen optrekken als Bote de Boer in het vroege voorjaar een spandoek op een van zijn percelen plaatst. Hij kan niet wachten tot de grutto arriveert. Met het spandoek heet hij ze welkom.

Eerst komen de kieviten en de scholeksters, even later de grutto’s en de tureluurs. Met zijn hand achter zijn oor luistert hij of de eerste grutto in aankomst is. Blijven ze lang weg dan heeft hij een slecht humeur. Dan gebeurt overigens zelden.

De Friese melkveehouder uit Tjerkwerd kijkt de hele winter uit naar het voorjaar. Het grondwater staat hoog, de greppels staan vol water, de percelen plas-dras liggen klaar. Natuurbeschermers, en zeker de vogelaars onder hen, zijn laaiend enthousiast over zijn âld lân (oud land) met kuilen, kruiden en insecten, het perfecte biotoop voor de skries (grutto). Het grasland waar de koeien van De Boer lopen, staat vanwege het grote aantal nestelende weidevogels in natuurkringen dan ook bekend als ‘de laatste parel van Friesland’.

Lees ook: Bote de Boer, ondernemer met passie voor weidevogels

Gedoe met weidevogels

Bote de Boer (55) is de hoofdrolspeler in de film ‘Vogels kun je niet melken’ die op het Noordelijk Film Festival in première ging en vanaf nu in de bioscopen te zien is. Een paar jaar zijn hij, z’n vrouw en zonen gevolgd door de filmmakers. “Dat was in het begin effe spannend, maar na een half uur merkte ik het niet meer. We gingen gewoon onze eigen gang.”

Het citaat dat terugkomt in de titel van de film komt uit de mond van zoon Jan Jochum. Hij wil meer koeien, meer melk en dus meer gras. Al dat gedoe met die weidevogels vindt hij maar zozo, ze kosten alleen maar geld. De vogelliefde van vader contrasteert regelmatig met de ondernemerslust van zijn nageslacht.

De oudste boert inmiddels in Portugal, de tweede (Jan Jochem) wil het bedrijf overnemen. Zijn vader hoopt dat dat gebeurt. “Hij moet zijn eigen keuzes maken. Daar heb ik maar deels invloed op. Toch zie ik langzaam maar zeker dat ook hij de vogels ziet en nesten met eieren vindt. Het begint te komen, dus wie weet.”

Weidevogelbeheer doe je niet voor het geld

Dat weidevogelbeheer weinig inkomsten oplevert, is voor De Boer wel duidelijk. “De beheerpremies voor laat maaien en bijvoorbeeld plas-dras zijn gebaseerd op inkomstenderving, je mag er niks aan verdienen. Het beleid van de overheid en de zuivelfabrieken is nog steeds gebaseerd op schaalvergroting en intensivering. Je moet een beetje gek zijn om het aan te pakken zoals ik.”

Hij kan niet anders. Het wordt trouwens in de loop van de jaren steeds leuker. “Ons land is inmiddels een brongebied voor vogels. Ik zie hier veel gruttoparen die twee jongen grootbrengen, terwijl 0,7 nodig is om de soort in stand te houden. Daar ben ik trots op, ons broedsucces stimuleert mij om het nog beter te doen.”

In de film zie je ook roofvogels, zoals de bruine kiekendief die wel een gruttojong lust. “Het is waar, ik zie die kiekendief liever niet. Aan mij de taak om predatie zoveel mogelijk te voorkomen, bijvoorbeeld door mozaïekbeheer. Met kort en lang gras naast elkaar kunnen de jonkies wegduiken als gevaar dreigt.”

Hulp van Agrarisch Natuurfonds Fryslân

De familie heeft problemen met de bank over de investering in een nieuwe stal. Inmiddels is het Agrarisch Natuurfonds Fryslân voor hen in de bres gesprongen. Het fonds kocht met giften van burgers 8 hectare van De Boer, zodat hij zonder de bank zijn nieuwe stal kan bouwen. Hij houdt het gebruiksrecht op de grond. “Voorlopig kunnen we dus op deze manier doorgaan. Hartstikke mooi dat burgers onze manier van boeren waarderen en daar in willen investeren.”

De film is op een paar plekken te zien geweest. “Af en toe word ik aangesproken door mensen die ikzelf niet ken. Dan roepen ze: ha die Bote! Dat vind ik best grappig.”