Boerenleenbank

De bankenwereld staat op zijn kop omdat de overheid strenge eisen stelt aan deze sector. Dat gaat ook zeker de varkenshouderij raken.

Overheden hebben strakke regels aan banken opgelegd: ze hebben onverantwoord gehandeld dus moeten er maar eens flink aan geloven. Juist, zo is dat! Maar daar gaan ondernemers die een bank nodig hebben wel last van krijgen, dat wordt nu wel duidelijk. Om de banken solider te maken zijn nieuwe overkoepelende regels opgesteld: Basel III. Alle Europese banken moeten gaan voldoen aan deze strengere eisen, vanaf 2013 opbouwend in de komende jaren.

Dit betekent bijvoorbeeld dat het eigen vermogen van een bank op circa 15 procent moet uitkomen, eerder was 8 procent verplicht. Daarnaast zijn de eisen aan kredietnemers (aan u dus) verscherpt. Als een onderneming drie jaar op een rij verlies kent, dan moet daar een goede uitleg bij om uw kredietwaardigheid niet te verliezen. Daarnaast is de sector van steeds groter belang voor risicoinschatting.

Banken zijn nu aan het werk om op het hogere eigen vermogen te komen. Dat kunnen zij op verschillende manieren doen: (veel te) kort gezegd komt dat neer op zoveel mogelijk geld verdienen dat aan de reserves toegevoegd kan worden. Momenteel is te zien dat opslagen op de rente stijgen. Ook kiezen banken ervoor om de balans aan te passen zodat het percentage eigen vermogen stijgt. Met een kleiner balanstotaal volstaat immers ook een gelijke of kleinere hoeveelheid eigen vermogen. Het percentage eigen vermogen stijgt terwijl het absolute bedrag hetzelfde blijft. Dat gaat hard door het hefboomeffect.

Gevolg: banken gaan steeds verder op de rem. De overtreffende trap zien we bij de Deutsche Bank, die de gemiddelde tot kleinere klanten in de landbouw verlaat. Deze ondernemers waren eerst klant bij ABN, voordat Nelie Kroes eiste dat ABN opgesplitst zou worden. Toen werd een deel van de ABN-klanten overgezet naar Deutsche Bank. Vervolgens krijgen deze ondernemers te horen dat ze niet meer gewenst zijn. Overstappen gaat geld kosten en nieuwe tarieven zijn bij andere banken hoger, als deze al geïnteresseerd zijn.

Komen we dan stil te staan? We zien andere partijen in de markt opstaan om de landbouw te financieren. Immers is de kans op faillissement in de landbouw laag, nog steeds! Vooral de grondgebonden bedrijven lijken niet kapot te kunnen. We zien nu bijvoorbeeld verzekeraars weer volop in erfpacht stappen. Zij zijn geen bank en hebben dus ook niet te maken met de nieuwe bankregels.

Wim Thus (afdelingsdirecteur landbouw Rabobank) noemt als oplossing dat binnen sectoren door kapitaalkrachtige ondernemers geld bij elkaar gebracht kan worden wat vervolgens uitgeleend wordt aan ondernemers binnen de sector. Goed idee, de kapitaalkrachtigen zijn wellicht reeds succesvol geweest in de sector en kennen de risico’s en kansen. Wij zien dit al gebeuren, maar het is wel vreemd dat Thus dit noemt. Als ik een woord zou moeten vinden voor deze oplossing dan kom ik op boerenleenbank. Dat lijkt me wel iets, de geschiedenis bewijst dat dat een succes kan zijn. Wil de nieuwe Pater van den Elsen opstaan?