Bezorgdheid over politieke gevolgen Nederlandse afwijzing natuurherstelwet

Ze vrezen dat Nederland met deze opstelling alle krediet in Europa verliest, waarmee de kansen op bijvoorbeeld wat ruimte bij derogatie totaal verkeken is. Nederland zou tegen het voorstel stemmen, nadat een meerderheid van de Tweede Kamer hier per motie om had gevraagd, nog voordat er een inhoudelijk debat over het onderwerp was gehouden.

“Er wordt hier in alle debatten die wij voeren steeds tegen de ministers gezegd: ga naar Europa! Ga de derogatie weer terugbrengen. Ga ervoor zorgen dat de doelen verzwakt worden. Ga dit doen, ga dat doen. Dan tegelijkertijd jezelf presenteren als een onbetrouwbare partner… Dan denk ik: Daar moet je straks de prijs voor betalen. Dat zullen we zien”, verwacht Laura Bromet (GroenLinks/PvdA)

‘Soepele omgang derogatie kunnen we op onze buik schrijven’

“De Eurocommissaris is woest. We hebben alle goodwill verloren, want de minister was al tegemoetgekomen op grond van de motie die hier in deze Kamer is ingediend. Dan is het gebruikelijk dat je dan gewoon akkoord gaat, want zo gaat dat in Europa”, reageert D66’er Tjeerd de Groot. Hij vreest dat BBB en NSC met hun aangenomen motie om tegen te stemmen eigenlijk alle boeren in de voet heeft geschoten, omdat de kans bestaat dat Nederland voorlopig helemaal niets meer gedaan krijgt in Brussel.

BBB’er Cor Pierik reageert dat Nederland de boeren vooral in de voet zou hebben geschoten als ze akkoord was gegaan met de natuurherstelwet. “Als we dat impactassessment goed bestuderen, dan komen we toch heel snel tot de conclusie dat het onhaalbaar en onbetaalbaar zou zijn om dit als extra maatregel of pakket boven op de maatregelen te leggen die er al zijn voor de boeren”, aldus Pierik.

Pieter Grinwis (CU) vroeg zich af of Nederland nog overwogen heeft om zich te onthouden van stemming, vanwege mogelijke negatieve gevolgen op andere dossiers. ”Denk aan de derogatie. Een soepele omgang met de afbouw kunnen we nu zeker helemaal op onze buik schrijven, toch?”, aldus Grinwis. Minister voor Natuur en Stikstof Christianne van der Wal reageert dat dit niet zou uitmaken. Onthouden heeft hetzelfde effect als tegen stemmen.

‘Kritische blik Nederland was niet nieuw’

Wat het politieke effect zal zijn van de tegenstem, dat zullen we zien, reageert Van der Wal. Ze benadrukt tijdens het debat dat alle lidstaten in de EU al lang wisten dat Nederland heel kritisch was op de verordening. Al vanaf begin af aan is Nederland – als een van de weinigen – kritisch geweest op het voorstel, zegt Van der Wal. De grote verrassing was volgens haar dat het er op het laatste moment opeens naar uit zag dat er meer lidstaten tegen zouden gaan stemmen, waardoor het voorstel het niet dreigde te halen. Het Belgisch voorzitterschap besloot daarop de stemming van de agenda te halen.

Wanneer het onderwerp weer opnieuw op de agenda komt, is onduidelijk. “Als je het mij vraagt, maar met nadrukkelijk garantie tot de voordeur, komt het niet meer op de agenda voor de Europese verkiezingen”, aldus de minister. Ze had van de Tweede Kamer de opdracht gekregen om een blokkerende minderheid te zoeken. Hoewel Nederland hier actief mee bezig is geweest, is de grote tegenstand tegen de wet niet alleen het gevolg van de actie van Nederland.

Van der Wal is kritisch op de Kamer. Ze verwijt de Kamer bij een keuze tussen economische belangen en natuur, steeds voor de economische belangen te kiezen. Ook al blijkt uit de impactanalyse dat de afgezwakte natuurherstelwet juist meer oplevert dan dat het kost. Tot 2050 zijn de kosten € 76 miljard en de baten € 129 miljard. Onder andere cijferman Pierik (BBB) en Rosanne Hertzberger (NSC) zijn kritisch op de impactanalyse, die volgens hen de baten wel erg ruim rekent.

Zorgen over voedselzekerheid

Meerdere partijen uiten hun bezorgdheid over het effect van de natuurwet op de voedselzekerheid. Volgens Van der Wal is die zorg onterecht. Een betere biodiversiteit zorgt volgens haar voor een betere bodemkwaliteit, waardoor de voedselzekerheid toe zal nemen. “Natuur zorgt voor betere waterbuffering en daarom de waterbeschikbaarheid tijdens droogte verhoogt, en verkleint de kans op waterschade in natte tijden.”