In 2023 telde Nederland 6257 hectare lelieteelt, blijkt uit gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dat is wat landbouwminister Piet Adema betreft meer dan genoeg. Hij heeft echter niet veel mogelijkheden grenzen op te leggen aan de teelt.- Foto: Ronald Hissink AkkerbouwNieuws

Adema vindt 6.257 hectare lelies meer dan genoeg

In 2023 telde Nederland 6.257 hectare lelieteelt, blijkt uit gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat is wat landbouwminister Piet Adema betreft meer dan genoeg. Hij heeft echter niet veel mogelijkheden grenzen op te leggen aan de teelt.

Adema wil onderzoeken of het mogelijk is de lelieteelt in te perken. Niet omdat hij tegen die teelt is, maar wel omdat het gebruik aan gewasbeschermingsmiddelen in de lelieteelt zo hoog is. “De lelieteelt gebruikt ongelofelijk veel gewasbeschermingsmiddelen. 124 kilo per hectare”, zei Adema woensdag tegen journalisten.

In gesprek met de Tweede Kamer corrigeerde hij dat tot 114 kilogram per hectare (in 2020). De lelieteelt betreft ongeveer 0,3% van het totale agrarisch grondgebruik in Nederland, en is goed voor 12% van het gebruik aan gewasbeschermingsmiddelen. Het middelengebruik in leliebollen nam tussen 2016 en 2020 volgens CBS-cijfers af van 755.000 kilogram naar 601.000 kilogram. Parafffine-olie tegen insecten is het meest gebruikte middel in de lelieteelt (in 2020 83 kilo per hectare).

Zorgen van omwonenden

Adema meldde op basis van CBS-cijfers dat de teelt in de afgelopen 10 jaar met 28% is gegroeid. Hij had ook kunnen zeggen dat de teelt in de afgelopen vijf jaar (2018-2023) met 2,5% is afgenomen. Dat is namelijk ook waar.

Hoe de minister de teelt wil beperken is de vraag. “Verbieden kan ik het niet”, zegt de minister. Gemeenten hebben meer handvatten om de teelt aan banden te leggen dan de minister, zo bleek tijdens het debat dat de Tweede Kamer woensdagavond met de minister had over gewasbescherming. “Ik wil in overleg met de gemeenten zien hoe we de zorgen van omwonenden weg kunnen nemen.”

Tegelijk onderzoekt de minister of er alternatieven zijn voor de middelen die nu in de lelieteelt worden gebruikt. Zo koppelt hij een verplichting aan het gebruik van alternatieve middelen. “Ik heb de vurige ambitie om naar een beperking van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen te gaan.”

Ramen en deuren sluiten

In de Tweede Kamer is breed gedragen dat gewasbeschermingsmiddelen geen gevaar voor de gezondheid mogen opleveren. Maar niet iedereen vindt dat aan de rechter moet worden overgelaten of het voorzorgsbeginsel goed is toegepast. VVD’er Thom van Campen gaf aan dat hij worstelt met het feit dat aan de ene kant het College voor de Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden is aangewezen om het voorzorgsbeginsel toe te passen bij de toelating, terwijl de rechter achteraf oordeelt dat voor toegelaten middelen toch meer bescherming aan omwonende moet worden gegeven. Adema zegt dat het voorzorgsbeginsel helemaal verweven is met de toelating van middelen.

Desalniettemin adviseert de GGD om ramen en deuren te sluiten als in de directe omgeving een gewas wordt bespoten of dat net is gebeurd. “Hang de was niet buiten om te drogen als er wordt gespoten. Doe je schoenen uit voordat je binnenkomt.” Biologische boeren zijn genoodzaakt extra buffers in acht te nemen op hun eigen grond. Dit om te voorkomen dat hun gewassen in aanraking komen met middelen uit aangrenzende niet-biologische percelen. Laura Bromet (GroenLinks/PvdA) vroeg zich tijdens het debat af of de prioriteit van de overheid nog wel ligt bij de gezondheid van de bevolking, als de GGD dergelijke adviezen geeft bij het gebruik van toegelaten middelen.



LEES MEER ARTIKELEN OVER GEWASBESCHERMING

 

Nieuwsbrief akkerbouw

Schrijf je in voor deze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van ontwikkelingen binnen akkerbouw.

  • Datumnotatie:MM slash DD slash JJJJ
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.