Longechografie bij kalf kan gamechanger zijn

Het project PneumoNEE streeft naar verbeterde diagnostiek van luchtwegproblemen bij kalveren. Op de foto mentor Bart Pardon. – Foto’s: Peter Roek

Het melkveebedrijf van de familie Vande Velde in Oostkerke, Damme (B) is één van de 80 rundveebedrijven waar binnen het project PneumoNEE kalveren worden gescand op longontsteking.

Aan het onderzoek doen 40 dierenartsen mee, waaronder dierenarts Stan Jourquin (24).

Jourquin scant samen met zijn collega dierenarts Thomas Lowie (26) kalveren op het melkveebedrijf Vande Velde.

“Bij 40% van de kalveren zie je subtiele of totaal geen symptomen, maar vinden we na scannen met echografie toch longontsteking”, zegt Pardon.

Zonder echografie worden kalveren met subklinische pneumonie niet ontdekt en behandeld en dat geeft onzichtbare schade in groei en melkproductie.

Voor longechografie gebruiken de dierenartsen een Esaote Tringa Linear Ultrasound Handheld System. Het is dezelfde apparatuur als voor drachtcontrole. Een contactvloeistof verbetert het scanresultaat.

Na training met de longechografie volgens een vaste systematiek, kunnen dierenartsen in bijna 95% van de gevallen de diagnose van pneumonie correct stellen.

Scanbeeld met witte strook ‘komeetstaart’ wat duidt op onregelmatigheden in het longoppervlak. De vlekken duiden op consolidatie, ofwel een bacteriële infectie (longontsteking).

Scan van gezond longweefsel. Het longoppervlak is zichtbaar als dikke witte lijn met daaronder evenwijdig lopende horizontale lijnen. Dit zijn het buitenste longvlies en het longoppervlak, die telkens om zichzelf gereflecteerd wordt in luchthoudend (en dus gezond) longweefsel.

Op basis van klinisch onderzoek en longechografie worden kalveren in vier groepen ingedeeld: gezonde dieren, dieren met bovenste luchtweginfectie, dieren met subklinische pneumonie en klinisch pneumonie.

Deze indeling in combinatie met het vaststellen van de ziekteverwekker maakt een gerichte behandeling van individuele kalveren mogelijk.

Dat leidt volgens de onderzoekers tot een efficiënte en effectievere behandeling van kalveren met luchtweginfecties. Ook kan het antibioticumgebruik flink omlaag omdat groepsbehandeling wordt vermeden.

Nog een scan van pneumonie. De witte lijn (longoppervlakte) gaat naar binnen en hieronder zijn geen reverberaties (horizontale lijnen) meer zichtbaar. Dit is een consolidatie en een indicatie voor een bacteriële longontsteking (pneumonie), die met antibiotica moet worden behandeld.