‘Periferie van varkenshouderij vond SPF maar lastig’

Gert van Beek nam tien jaar geleden het varkensproefbedrijf van Wageningen UR in Lelystad over. Hij maakte er een succesvol SPF-fokbedrijf van. Als SPF-pionier is de ontwikkeling minder snel gegaan dan hij destijds had verwacht.

Het voormalige varkensproefbedrijf in Lelystad was 15 jaar geleden een van de eerste SPF-bedrijven van Nederland. Bedrijfsleider Gert van Beek nam het noodlijdende bedrijf tien jaar geleden over en bouwde het om naar een SPF-fokbedrijf. Het succes zit van de huidige bedrijfsopzet is te danken SPF in combinatie met kernfokkerij. Momenteel ligt de focus op kernfokkerij van de SPF Z-lijn van Topigs Norsvin. Met compagnons Patrick van den Akker en Wim Veldhuizen werkt hij  samen om aan de vraag naar SPF-fokmateriaal te kunnen voldoen. Het gaat dan om TN20 en TN70 dieren met een SPF-status die in Nederland nog niet door anderen  te leveren zijn.”

Zijn uw verwachtingen rondom SPF uitgekomen?

“Ik dacht tien jaar geleden dat er nu meer dan honderd SPF-bedrijven zouden zijn. Het zijn er maar er enkele tientallen. Vergeleken met een aantal andere landen is het Nederlandse productiesysteem te weinig motiverend en sturend om te werken aan hoge gezondheid. Ook in de fokkerij is er lange tijd weinig aandacht geweest. De periferie vond het maar lastig: douchen en minder gemakkelijk de stal in en uit. Het is nu wel beter dan tien jaar geleden. Maar als, zoals destijds, drie van de vier adviseurs SPF afraden, moet een ondernemer vastberaden zijn om het toch door te zetten.”

Zijn de voordelen misschien minder groot dan verwacht?

“Absoluut niet. Een gemiddeld bedrijf laat €50.000 tot €150.000 per jaar liggen doordat de varkens niet helemaal gezond zijn. Veel bedrijven hebben angst dat er toch ziektes en/of kiemen binnen komen. Dat gebeurt soms ook, maar je hebt nog altijd voordeel dat een aantal ziektes nog steeds afwezig is. Op ons bedrijf gaat er ook wel eens iets doorheen maar de impact is vele malen kleiner. We hebben wel eens griep kunnen aantonen in het bloed maar geen symptomen gezien.”

Wat is belangrijk voor succesvolle SPF?

“Natuurlijk de ligging van het bedrijf, de inrichting met barrières en een strikt hygiënebeleid. Maar het belangrijkst is de mentaliteit van de ondernemer zelf, het moet echt tussen de oren zitten. De voordelen van hoge gezondheid zijn groot, dat moet een varkenshouder voor ogen blijven houden bij alles wat hij doet. Ook de houding van de medewerkers en erfbetreders is bepalend voor succes.”

Hoe is het over tien jaar?

“Aantallen kan ik niet noemen, maar het aandeel neemt zeker wel toe. Een belangrijke drijfveer is het verder terugdringen van antibiotica. Onze dierdagdosering ligt onder de 1 en dat zie ik ook bij andere bedrijven. De periferie is er nu meer klaar voor. Veel dierenartsenpraktijken en voerfabrikanten hebben specialisten op dit gebied in huis. En de hygiëne rondom diertransport is sterk verbeterd, dat is een belangrijke schakel.”