PRRS-infecties krijgen meer impact op de varkensgezondheid

Maximale voorzichtigheid betrachten met PRRS is niet overdreven. Dat bleek uit het betoog van hoogleraar Hans Nauwynck, onlangs tijdens een studiemiddag over Porcine Reproductive and Respiratory Disease (PPRS) georganiseerd door Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ). Het virus slaagt er namelijk steeds beter in om meerdere afweercellen (macrofagen) in het varken te infecteren. Eenmaal binnengedrongen in zo’n afweercel is het virus bovendien in staat om zich efficiënter te vermeerderen dan vroeger. Nauwynck: “Ik zie constant dat het virus zich aanpast, in negatieve zin voor de varkensgezondheid. Ik ben overtuigd dat deze ontwikkeling doorzet.”

PRRS staat bekend als een virus dat resistentie uitermate behendig omzeilt. Dat is geen nieuws. Het Lelystad-virus van ruim dertig jaar geleden had maanden nodig om zich over een koppel varkens te verspreiden. Dat gaat met recentere stammen een stuk sneller.

Insleep Zuid-Europese stammen

Een groot risico voor de varkensgezondheid is de insleep van Zuid-Europese stammen in de Vlaamse of Nederlandse varkenshouderij. Rosalía bijvoorbeeld, dat in Spanje zit. Als West-Europese stammen in contact komen met Rosalía en dit een recombinant oplevert, is de kans groot dat dit leidt tot een zeer explosieve variant, zegt Nauwynck. Een recombinant die qua impact in de buurt komt van de Chinese stammen die leiden tot hoge koorts. Zo’n recombinant kan het aanpassingsproces van het PRRS-virus ineens enorm versnellen.

Goede reiniging en ontsmetting bij varkenstransport en een goede externe bioveiligheid op het varkensbedrijf is daarom belangrijker dan ooit om virusinsleep te voorkomen. Voor zowel veetransporteurs als veehouders is voorzichtigheid geboden, zegt Nauwynck.

Vaccinatie is nog bewezen effectief

Goede biosecurity is sowieso nog altijd het beste wapen tegen PRRS, bleek tijdens de studiemiddag. PRRS tast de afweercellen in de longen aan, niet het longweefsel zelf. Hoe lager de ziektedruk op een bedrijf, hoe minder co-infecties optreden. Zaken als bioveiligheid, quarantaine en adaptatie zijn van wezenlijk belang voor een stabiele diergezondheid op een varkensbedrijf, aangevuld met vaccinatie. Vaccinatie is nog bewezen effectief om de gevolgen van een PRRS-infectie beperkt te houden, weet Nauwynck uit onderzoek.

Een andere ontwikkeling is dat varkens gevoeliger worden voor infecties, waaronder PRRS. Dat komt doordat in de fokkerij de nadruk sterk op productie ligt. Hoe meer energie een varken in reproductie en groei stopt, hoe minder beschikbaar blijft om infecties te voorkomen, betoogt Nauwynck. Hij zou graag zien dat vitaliteit een grotere rol krijgt in het beleid van fokkerijorganisaties.