Pacht moet ook in toekomst duurzaam en betaalbaar blijven

Discussies over wijzigingen in de pachtwetgeving laaien weer op, verwacht Jos van Maanen, voorzitter van de Bond van Landpachters en Eigen Grondgebruikers (BLHB). Hij blijft voorstander van de reguliere pacht.

Wanneer komt aan de discussie rondom pacht een einde? Ik vrees nooit. Discussie over enerzijds rendement en anderzijds inkomen houden niet op. De geschiedenis rondom de CAO’s en loonafspraken en ook rondom pacht leren dat. Met het naderbij komen van de evaluatie inzake de wijzigingen die de pachtwetgeving en het Pachtprijzenbesluit hebben ondergaan in 2007, wordt ook de discussie over die wijzigingen weer actueler. En die veranderingen beoordelend kom ik tot de conclusie dat ze de landbouw en met name de pachters niet hebben gebracht wat wenselijk is.

Het belang van pacht is voor de Nederlandse landbouw enorm. Circa de helft van het Nederlandse landbouwareaal is als pachtgrond in gebruik bij de agrarische ondernemers. De Bond van Landpachters en Eigen Grondgebruikers (BLHB) is als belangenbehartiger actief voor het bewaken van de belangen van de gebruikers van dit areaal pacht.

De BLHB ziet pacht als een duurzaam bedrijfsmiddel voor het bedrijf. De wetswijzigingen uit 2007 hebben een aanslag op dat duurzaam gebruik van pachtgrond mogelijk gemaakt.

Duurzaamheid in gebruik van grond is gebonden aan een aantal voorwaarden. De reguliere pacht heeft wat duurzaamheid betreft de beste papieren. De realiteit is dat door de verruimde toepassing van de liberale pacht, de reguliere pacht het kind van de rekening wordt. Zelden worden nog percelen uitgegeven in reguliere pacht. Wanneer de gebouwenpacht (hoevepacht) ook nog wordt geliberaliseerd dan is dat de doodsteek voor de traditionele reguliere pacht. En het gaan voor de hoogst mogelijke pachtprijs, op de korte termijn, door middel van liberale pacht, dat is niet goed voor de landbouw. Landbouw is gebaat bij zekerheden om te kunnen leven en te kunnen investeren. Liberale pacht past niet in dat plaatje, reguliere pacht wel.

Een ander aspect is de pachtprijs. Na veel overleg is een systeem ontwikkeld om tot een pachtprijs te komen. Een systeem dat in essentie een mooi uitgangspunt heeft namelijk dat het gebaseerd op wat het boerenbedrijf kan betalen, met een correctiemogelijkheid voor het verpachterrendement. Maar datzelfde systeem geeft in de praktijk in sommige regio’s ook pachtprijzen die onbetaalbaar worden. De BLHB staat in de discussies pal voor reguliere pacht als een betaalbaar en duurzaam bedrijfsmiddel. Maar de bond gaat ook de discussie aan met verpachters en overheden om de nadelen van dit systeem onder ogen te zien en daarin tot oplossingen te komen.