‘Ouders negatief? Dan hun kind ook’

Onderzoek beroepskeuze kinderen

Er is veel onderzoek naar gedaan en wat blijkt? Ouders dragen hun enthousiasme over op de kinderen. Het gaat er thuis veel over; dat wordt het ontbijttafeleffect genoemd. Zien de kinderen dat hun ouders gelukkig worden van hetgeen zij doen, dan is de kans zeer aanwezig dat de vonk bij hen overspringt. Kinderen zien hun ouders immers als rolmodellen, even los van de fricties tijdens de puberteit.
Maar omgekeerd werkt het ook.

Het is toch een afschuwelijk idee als je al weet dat je de rest van je leven iets gaat doen waar je –net als kennelijk je ouders – niet blij van wordt?

Als ouders ergens niet enthousiast over zijn en steeds lopen te mopperen, dan straalt ook dat af op de kinderen. Die denken dan logischerwijs: ik ben wel gek als ik dat later ook ga doen, ik kies mooi voor iets anders.

Kiezen voor ander pad

Het kan haast niet anders of deze processen spelen mee bij de beroepskeuze van boerenkinderen. Velen willen dolgraag het bedrijf thuis overnemen. De passie van hun ouders stroomt probleemloos door naar de volgende generatie. Dat geldt alleen óók voor frustraties en zorgen. Gaat het amper nog ergens anders over, dan kan dat averechts werken.

Nogal wat boeren zeggen dat ze helemaal niet meer willen dat hun kind het bedrijf voortzet

Als gesprekken aan de keukentafel aldoor een boze toonzetting hebben, dan worden kinderen daar doorgaans niet enthousiast van. Waarom zou je een bedrijf over willen nemen dat je zo duidelijk geen plezier verschaft? Moet je je eens indenken dat je 18 bent en je hele leven nog voor je ligt. Dan is het toch een afschuwelijk idee als je dan al weet dat je de rest van je leven iets gaat doen waar je –net als kennelijk je ouders – niet blij van wordt? Logisch dat je dan voor een ander pad kiest.

Mooiste werk van de wereld

Dat het steeds moeilijker wordt om een agrarisch bedrijf over te nemen, dat zal niemand ontkennen. Lastige regels en forse financiën zijn beslist uitdagingen. Toch zijn er zat jongeren die het aandurven. Als ik die spreek, blijkt steevast dat hun ouders uitstralen dat boer zijn het mooiste werk van de wereld is en dat ze zich linksom of rechtsom wel redden met de uitdagingen die er liggen.

Nogal wat boeren zeggen dat ze helemaal niet meer willen dat hun kind het bedrijf voortzet, vanwege alle negativiteit en de vele onzekerheden. Als ik daarop doorvraag, en dat doe ik soms tot vervelens toe, dan blijkt dat hun uitspraak toch niet helemaal waar is. Als ze heel eerlijk zijn, zouden ze het prachtig vinden als een van de kinderen op de een of andere manier het bedrijf zou willen voortzetten. En ja, dan erkennen ze ook dat hun eigen gedrag daar een rol bij speelt.