Onderzoek: pluimveesector kan hogere diergezondheidsheffing dragen

Vanuit het Diergezondheidsfonds (DGF) worden de bestrijdingskosten van bepaalde ziekten betaald, waaronder bij de pluimveesector vogelgriep. In het DGF zijn per sector plafondbedragen bepaald. Lopen de bestrijdingskosten van een ziekte op boven dat plafondbedrag, dan betaalt de overheid de rest. Sectoren maken hierover afspraken met de overheid in een convenant.

Het idee hiervan is enerzijds dat sectoren niet volledig omvallen bij een heel grote dierziekte-uitbraak en anderzijds dat bedrijven dierziekten snel blijven melden, ook gezien het risico op mutatie van bepaalde ziekten naar varianten die gevaarlijk zouden kunnen zijn voor mensen.

De onderzoekers hebben sectorplafonds voor de pluimveesector doorgerekend van respectievelijk € 156 miljoen en € 195 miljoen. De eerste is van het 95%-scenario, ervan uitgaande dat in 95% van de gevallen de bestrijdingskosten bij een uitbraak niet hoger zullen oplopen dan dit bedrag. Die laatste is het worst case-scenario.

Hoger plafondbedrag heeft ‘beperkte impact’

In de huidige vijfjarige convenantsperiode, die afloopt na 2024, ligt dit plafondbedrag op € 78 miljoen en in de periode daarvoor lag dit op € 47 miljoen. Volgens de onderzoekers zou een forse verhoging van het plafondbedrag en de daarbij horende DGF-heffingen maar een relatief beperkte impact hebben op de bedrijfsresultaten van pluimveebedrijven. Dat resultaat wordt meer beïnvloed door marktontwikkelingen. In de doorrekening is rekening gehouden met hogere afzetprijzen voor pluimveebedrijven die niet geruimd zijn.

Ook voor andere sectoren (melkvee, varkens, schapen en geiten) zijn de gevolgen van plafondbedragen op basis van het 95%-scenario en het worst case-scenario doorgekend. Hiervoor zijn bij het 95%-scenario de bedragen echter juist lager dan de huidige plafondbedragen. Met name de pluimveesector heeft de afgelopen jaren veel gebruikgemaakt van het DGF, vanwege alle vogelgriepuitbraken.

Nieuwe afspraken DGF-plafond komend voorjaar

De doorrekeningen zijn gedaan voor de gesprekken over een nieuw DGF-convenant, dat vanaf 2025 moet ingaan. Landbouwminister Piet Adema laat aan de Tweede Kamer weten dat gesprekken daarover met de betrokken sectoren in november gestart zijn. Hij wil komend voorjaar met sectorpartijen nieuwe convenantafspraken kunnen ondertekenen.

“Alle partijen hebben aangegeven dat in de afgelopen 25 jaar veel is bereikt in de dierziektebestrijding en dat het Diergezondheidsfonds daarin een belangrijk instrument is gebleken”, zegt Adema. “Met de partijen is afgesproken om de komende periode met elkaar in gesprek te gaan over een nieuw convenant voor de periode 2025 tot en met 2029.”

Bestrijdingsplichtige dierziekte

Voor het bepalen van de plafondbedragen in het DGF wordt onder meer rekening gehouden met de kans op insleep en verspreiding van dierziekten, de ruimingskosten hiervan en de draagkracht om dit bekostigen. Naast de doorrekening van SEO heeft de minister WUR onderzoek laten doen naar de risico’s op een uitbraak met een bestrijdingsplichtige dierziekte en de bestrijdingskosten hiervan.

De minister concludeert uit de onderzoeken dat de hoogte van de DGF-heffing na een grote dierziekte-uitbraak niet bepalend is voor het bedrijfsresultaat van een sector. “Het rapport geeft aan dat de schade door onder andere prijseffecten op de markt en verlies van afzet wel een aanzienlijke invloed kan hebben op de financiële draagkracht van de sectoren”, aldus Adema.