Naaldloos biggen vaccineren in kraamstal

Medewerkers Lewy Toonen (22) en Fabienne van Baarlen (21) vaccineren biggen naaldloos met het PRRS-vaccin. Het vaccineren met een naald ging altijd gepaard met gekrijs, met het naaldloze apparaat is het een stuk rustiger in de kraamstal tijdens het vaccineren.
Foto Koos Groenewold

Van Baarlen gebruikt het naaldloze apparaat, de Hipradermic, om de biggen te vaccineren met het PRRS Vaccin. De Hipradermic is alleen te gebruiken met de entstoffen van HIPRA. Het vaccineren met de Hipradermic is vrij eenvoudig, van Baarlen is pas begonnen als medewerkster in de zeugenhouderij en heeft geen moeite met vaccineren. De biggen worden op 3 weken leeftijd gevaccineerd. Toonen tilt de biggen in het kraamhok een voor een op om de vaccinatie goed uit te voeren. Nauwkeurigheid gaat boven snelheid op het zeugenbedrijf.

Lewy Toonen is ook nieuw in de varkenshouderij en werkt sinds anderhalf jaar op het zeugenbedrijf. Toonen maakt het vaccin klaar voor gebruik in de Hipradermic waarmee biggen naaldloos gevaccineerd worden met het PRRS-vaccin. Naast de biggen worden ook de drachtige zeugen op 60 dagen in de dracht en in de kraamstal op dag 6 in lactatie gevaccineerd met het PRRS -vaccin.

Het vaccin wordt bewaard in de koelkast bij 2 tot 8 graden Celsius en 5 uur voordat Toonen begint met vaccineren haalt hij de flesjes uit de koelkast. De entstof dient op kamertemperatuur te tijdens het vaccineren om geen entreacties te krijgen. Het vaccin bestaat uit twee flesjes. Een flesje bevat het gevriesdroogde entstof en een tweede flesje bevat het oplosmiddel. Voor vaccinatie moet het vaccin gemengd worden.

Het klaarmaken van het vaccin is minutenwerk. Vanuit het flesje met de suspensievloeistof haalt Toonen een paar cc vloeistof en spuit deze in het flesje met de entstof. Als het gevriesdroogde vaccin is opgelost dan wordt het mengsel weer terug in het flesje met de overgebleven suspensievloeistof gebracht. Alleen op dit flesje is de RFID code aangebracht. De RFID chip gebruikt de Hipradermic voor het uitlezen van de gegevens van het vaccin. Het is dus van belang om bij het aanmaken de twee flesjes bij elkaar te houden.

Als het vaccin gemengd is dan geeft dit een rode kleur. Een flesje bevat 50 doses en is niet te bewaren. Het aangemaakte vaccin dient dus dezelfde morgen opgemaakt worden. Wekelijks vaccineert Toonen ongeveer 450 biggen en 80 zeugen. Voor de zeugen en biggen kan dezelfde entstof gebruikt worden.

Het flesje met het aangemaakte PRRS-vaccin met RFID chip wordt op de juiste wijze in de Hipradermic geplaatst en is dan meteen klaar voor gebruik. Het vaccinatieapparaat herkent vervolgens de chip op het flesje, spoelt het reinigingsmiddel weg en de vaccinatie kan beginnen. Na het vaccineren wordt het vaccinatie-apparaat met een speciaal reinigingsmiddel doorgespoeld en weggelegd.

Biggen krijgen 0,2 cc vaccin toegediend in de huidlaag, dat is minder dan de gebruikelijke 2 cc die in de spieren wordt gespoten. De hoeveelheid entstof dat intradermal (in de huid) wordt ingespoten heeft dezelfde hoeveelheid antigenen als een vaccinatie via een naald in de spieren. Op het apparaat zijn de totale aantal gegeven vaccinatie af te lezen en er is ook een ‘dagteller’ die op nul gezet kan worden en daarnaast is er een teller die het aantal gegeven en overgebleven doses van het huidige flesje vaccin aangeeft.

De zeugenhouder krijgt de Hipradermic in bruikleen. Na 35.000 doseringen is er groot onderhoud nodig dat voor rekening van Hipra is. De Hipradermic registreert via RFID het vaccinatie proces; het batchnummer, het vaccin, de uiterste houdbaarheidsdatum, de dosering en de vaccinatietijd. De registratie van het vaccinproces gaat via de chip op de flacon van het vaccin, deze wordt gelezen door de Hipradermic. Momenteel is er een PRRS- vaccin voor zeugen, opfok, biggen, een gecombineerd vaccin voor Mycoplasma en Circo en een M. hyo voor biggen en opfok op de markt.

Het vaccineren met het naaldloze vaccinatieapparaat is fijner werken dan met naald”, geeft van Baarlen aan. Naast dat het vaccin prijstechnisch interessant is, speelt dierenwelzijn bij deze zeugenhouder ook een rol in de keuze voor dit naaldloze PRRS-vaccin. Ook Toonen is tevreden over het gebruik, geen entreactie en geen geschreeuw zijn de voornaamste voordelen die de medewerker aangeeft. En daarnaast kan de medewerker meteen aflezen hoeveel gespeende biggen er behandeld zijn. En hiermee is meteen bekend hoeveel biggen die week gespeend gaan worden op 25 dagen leeftijd.

Het vaccineren in de kraamstal van de ongeveer 450 biggen met het klaarmaken van het vaccin, vangen en optillen van de biggen, het vaccineren zelf en de registratie is met twee personen een klus van 2 uur.

Na het vaccineren is op het apparaat af te lezen hoeveel biggen er behandeld zijn. Deze gegevens worden vastgelegd en af te lezen van het vaccinatieapparaat en ook via een mobiele App. Dit zeugenbedrijf gebruikt deze App nog niet om te analyseren. “Het is wel een sport om wekelijks meer biggen per zeug te spenen”, aldus Toonen die aangeeft dat het een voordeel is dat meteen na het behandelen het aantal gevaccineerde en dus gespeende biggen per zeug van de speenweek bekend is.