LTO pleit voor uitstel zaaidatum vanggewas na mais en akkerbouwgewassen

Volgens vakgroepvoorzitter Tineke de Vries van de vakgroep Akkerbouw en Vollegrondsgroente zitten de data een goede landbouwpraktijk dit jaar echt in de weg. Ongeveer 80% van de consumptieaardappelen op lichte gronden zitten nog in de grond en zijn nog niet rijp. Dat zou normaal ook al deels zo zijn, maar door het koude en natte voorjaar zijn ze dit jaar bovendien later gepoot, waardoor gewassen nog later zijn.

Gaat ten kostte van het verdienvermogen van de boeren

Hoewel het niet verplicht is om voor 1 oktober te zaaien en de sanctie van een korting op de gebruiksnormen beperkt lijkt, trekt LTO toch aan de bel. “Dat komt door de opstapeling van regels. De gebruiksnormen op zand zijn al laag. Veel gebieden dreigen aangewezen te worden als nutriëntenverontreinigde gebieden (NV-gebieden) en krijgen dan te maken met 20% korting op de gebruiksnormen en daar komt deze norm nog bij. Dat gaat ten kostte van de kwaliteit van de gewassen en het verdienvermogen van de boeren”, legt De Vries uit. Bovendien vindt ze het kwalijk omdat de maatregelen volgens haar niet effectief zijn om de doelen voor de waterkwaliteit te halen.

Lees ook Subsidie beschikbaar voor mechanisch vanggewas verwerken

Moties Tweede Kamer over uitstel zaaidatum vanggewas

De Tweede Kamer diende inmiddels diverse moties in om flexibel om te gaan met de verplichte zaaidatum voor vanggewassen. BBB en SGP pleiten ervoor om de uiterste zaaidatum van vanggewassen op zand- en löss, zonder gekort te worden op de gebruiksnorm, met twee weken te verlaten. ChristenUnie, CDA en VVD dienden een motie in om met de sector in overleg te gaan over alternatieven voor de korting op de gebruiksnorm. Minister Piet Adema wijst de moties af. Hij zegt dat er op dit moment geen ruimte is om met de vanggewassen af te wijken van de afspraken die er zijn gemaakt met de Europese Commissie.

Het zaaien van vanggewassen na mais is op zand en löss verplicht per 1 oktober. Adema heeft een expertgroep ingesteld om te bepalen of deze datum haalbaar is in het huidige teeltjaar.

LTO: schuif deadline vanggewas na mais tien dagen op

LTO Nederland pleit voor uitstel van de huidige datum van 1 oktober met tien dagen. De organisatie heeft bij maistelers geïnventariseerd wanneer de mais gezaaid is en of telers verwachten dat de mais op tijd rijp is. Uit deze enquête, die begin september gehouden werd onder maistelers op alle grondsoorten, bleek dat de gemiddelde zaaidatum dit jaar tien dagen later is dan vorig jaar. Gemiddeld komt deze datum uit op 13 mei. Vorig jaar was dit 3 mei, in 2021 6 mei en in 2020 zelfs 26 april. De spreiding in zaaidatum is dit jaar groot, vanwege de natte weersomstandigheden in het voorjaar. Ondervraagden zaaiden de mais tussen 17 april en 4 juni.

Begin september verwachtte een kwart van de ondervraagden dat de mais op tijd rijp zou zijn om voor 1 oktober te oogsten en een vanggewas in te zaaien. 47% van de ondervraagden verwachtte de datum niet te halen en een kwart wist het nog niet of de mais voor 1 oktober oogstrijp zou zijn en het vanggewas tijdig gezaaid kon worden.

Enquête: 45% zaaide vanggewas als onderzaai

Bij de enquête gaf 45% van de maistelers aan een vanggewas te hebben gezaaid als onderzaai. Daarmee voldoen ze aan de eis om voor 1 oktober een vanggewas te zaaien op zand en löss en in de nutriëntenverontreinigde gebieden, ook als de mais pas na 1 oktober gehakseld wordt. 55% zaaide geen vanggewas onder. Welk deel hiervan op klei teelt, is niet bekend.

Op basis van de bevindingen uit de praktijk, pleit LTO melkveehouderij voor uitstel van 10 dagen voor de uiterste zaaidatum voor een vanggewas. LTO verwacht dat door het vocht en tempratuur in de bodem een vanggewas snel kan ontwikkelen en groeien waardoor de uitspoeling van nutriënten beperkt blijft. Vakgroepvoorzitter Erwin Wunnekink is tegen een generieke korting op de gebruiksnormen, zoals dat ook bij akkerbouwgewassen geldt als er later wordt gezaaid. Daarmee zouden melkveehouders die proactief al een vanggewas hebben ondergezaaid ten onrechte gedupeerd worden.

De verwachting is dat minister Adema op korte termijn een besluit zal nemen naar aanleiding van het advies van de expertgroep.