Loonwerkers laten boeren stikken

Een topoogst, maar op veel plekken in Australië komt die er dit jaar niet af. Loonwerkers kunnen het werk namelijk niet aan.

Het is hier in Australië gebruikelijk dat boerenzoons die wat anders willen, naar een dealer gaan en een of meer maaidorsers kopen of leasen. Ze rijden met deze maaidorser(s) naar het Noorden, waar de oogst start. Enkele weken voor de oogst begint, gaan ze dan van boerderij naar boerderij en kloppen aan of ze de oogst kunnen verzorgen.
In normale jaren werkt dit systeem redelijk goed. De praktijk is wel dat zulke loonwerkers alles aannemen wat ze maar tegenkomen, en dat ze iedereen toezeggen direct te komen zodra de boer laat weten dat het graan rijp is. Uit ervaring wijzer geworden zeggen boeren alle loonwerkers toe dat zij de enige zijn die het graan kunnen oogsten. Doordat ze dit aan verschillende loonwerkers zeggen, hebben ze de grootste kans dat er één werkelijk komt. De praktijk is dan ook dat de loonwerker die het eerste met zijn maaidorser bij de boer op het land staat, de oogst erafhaalt. Dat een boer een vaste loonwerker heeft is een uitzondering.

Dit jaar gaat het helemaal fout

We worden nu platgebeld met de vraag of we tijd over hebben om her en der te gaan oogsten. Dit jaar heeft het graan hier in verhouding namelijk een enorme opbrengst. Daardoor ligt het graan op de meeste plaatsen gedeeltelijk plat. De maaidorsers kunnen maximaal de helft van de normale snelheid van 10 kilometer/uur rijden die ze gewend zijn. Tel daarbij op de extra verletdagen door overvloedige regenval, en het is overal paniek. Het is begrijpelijk dat een aantal loonwerkers doorrijdt naar het Zuiden, omdat de oogst daar ook al is begonnen. Bovendien heeft het Zuiden in deze periode meestal minder regendagen. Het gevolg is dat veel boeren dit jaar geen maaidorser kunnen vinden die hun grote oogst wil afdoen.
Zell is een van de vele boeren die met de oogst op loonwerkers is aangewezen. Dit is de boerderij met de 600 pk Bouldwin-trekker, waar een aantal Nederlandse loonwerkers een kijkje nam tijdens de studiereis, georganiseerd door het blad TREKKER. Zell heeft nu nog 12.000 hectare tarwe staan en daarvoor staan maar twee maaidorsers klaar. De overige maaidorsers gingen er tussenuit, en dat gebeurde op wel meer plaatsen. Geruchten doen de ronde dat Zell de loonwerkers wilde betalen zodra de oogst beëindigd was en niet om de paar dagen tijdens de oogst. Dit om te voorkomen dat loonwerkers tijdens een regenperiode naar het Zuiden vertrokken en hem zouden laten zitten met de rest van de oogst. De loonwerkers wilden echter van tijd tot tijd een voorschot hebben en reden dus al direct door naar het Zuiden, waar andere boeren op hun zaten te wachten. Kortom, het Australische ‘oogstsysteem’ faalt op dit moment.

Foto’s: Gerrit Kurstjens