Lely hoopt op snelle erkenning Sphere-stal in Vlaanderen

Als alles volgens plan loopt, wordt de Lely Sphere binnenkort in Vlaanderen erkend als emissiearm stalsysteem. Vlaamse boeren en Lely hopen op een snelle toelating.

Voor de Lely Sphere ligt er al een positief advies in Vlaanderen van het Wetenschappelijk Comité Veeteelt (WeComV). Nu is het wachten op de laatste stappen in de erkenningsprocedure voor de erkenning als ammoniakemissiereducerende (AER) techniek op de zogeheten AER-lijst. “Veel Vlaamse landbouwers zijn geïnteresseerd, maar we merken wel dat hun ongeduld toeneemt. Men hoopt op een snelle toelating, een hoop die wij delen,” aldus Lely.

Techniek met hoogste reductie

In Nederland staat de techniek van Lely, met een reductie van 77%, al geruime tijd op de overheidslijst van gevalideerde technieken (RAV-lijst) die ammoniakemissies in koeienstallen verminderen. Dat is met afstand de grootste reductie van alle bestaande technieken. Het is nog niet zeker of Vlaanderen dit reductiepercentage zal overnemen, maar WeComV heeft geadviseerd de emissiefactor vast te stellen op 3 kilo ammoniak per dierplaats per jaar, gelijk aan Nederland. Een stal met een traditionele roostervloer heeft een emissiefactor van 13 kilo ammoniak per dierplaats per jaar, waardoor de reductie op 77% uitkomt.

Scheiding van mest en urine

Veel andere AER-technieken in de melkveehouderij halen een reductie van 45%. “De combinatie van technieken maakt dat de Sphere een hogere reductie kan realiseren,” aldus Lely. Zo zorgt een aanpassing aan de roostervloer voor een scheiding van mest en urine. De besmeurde roostervloer wordt daarnaast regelmatig schoongemaakt door een mestrobot. Mestgassen die alsnog onder en net boven de stalvloer ontstaan, worden door een soort omgekeerde afzuigkap onder de roostervloer afgezogen.

Circulaire mestvervanger uit ammoniak

Het extra vernuft van de Sphere zit in de volgende stappen. Een filter zet de ammoniak om in een circulaire vloeibare kunstmestvervanger, die in een silo op de boerderij kan worden opgeslagen. Omdat ook de mest en urine gescheiden worden, ontstaan er uiteindelijk drie mineraalstromen die op het land kunnen worden ingezet: feces met organische stikstof en fosfaat, urine die kalium bevat en minerale stikstof van kunstmestkwaliteit in het spuiwater van het filtersysteem. Tot nu toe telt deze meststof in de Europese Unie (EU) nog niet als vervanger van kunstmest, maar de EU bekijkt of dit onder voorwaarden toegelaten kan worden.

Het water- en elektriciteitsverbruik van de innovatie zou aanzienlijk lager zijn dan dat van een conventionele luchtwasser, zoals vaak gebruikt in varkens- of pluimveestallen.

Toekomst Lely Sphere

De toekomst van de Lely Sphere ligt voorlopig in de handen van het Administratief Team (AT) en de minister van Omgeving. Pas wanneer een techniek op de AER-lijst staat, kunnen boeren het reductiepercentage meerekenen om te voldoen aan stikstofverplichtingen. Plaatsing op de lijst is ook nodig om in aanmerking te komen voor 80% overheidssteun voor de implementatie van de innovatie op het bedrijf.

Lely meldt dat er al veel interesse is onder de Vlaamse melkveehouders, hoewel zij volgens het stikstofdecreet niet zoveel hoeven te reduceren (5% voor een vergunning van onbepaalde duur) als veel varkens- en pluimveehouders. Over het precieze aantal landbouwers met wie Lely al een voortraject heeft opgestart, doet het bedrijf liever geen uitspraken.

Door Jozefien Verstraete (vilt.be)