Kritiek op schijnzekerheid in stikstofgrenzen

Dat schrijven William Briggs en Jaap Hanekamp in een stuk in het wetenschappelijk tijdschrift Dose-Response. De wetenschappers hebben een aantal wetenschappelijke studies bestudeerd, op basis waarvan de kritische depositiewaarden in Nederland zijn vastgesteld.

Het wetenschappelijke artikel is voor publicatie beoordeeld door een andere wetenschapper. Die gaf een negatieve beoordeling, zo schrijft Jaap Hanekamp op zijn eigen blog. In de beoordeling schreef de reviewer dat hij of zij niet zou aanbevelen het manuscript te accepteren voor publicatie. Het oorspronkelijke uit november 2021 stammende artikel is na een herziening in januari geaccepteerd voor publicatie en vorige week gepubliceerd.

Te weinig onderzoek

Hanekamp en Briggs sommen in hun stuk tekortkomingen op die ze in andere studies aantreffen. De reviewer constateerde volgens Hanekamp dat veel van de studies inmiddels zijn achterhaald, zeker in het licht van een nieuwe studie die nog dit jaar verschijnt.

Hanekamp en Briggs stellen dat ondanks het feit sommige van de onderzoeken mogelijk al dertig jaar oud zijn, ze nog steeds de onderbouwing vormen voor het stikstofbeleid in Nederland. Volgens hen is er te weinig onderzoek gebaseerd op gegevens uit de ‘echte wereld’.

De kritiek van Hanekamp en Briggs is dat de kritische depositiewaarden (kdw‘s) te stellig als vaststaand getallen worden gehanteerd, terwijl er heel veel onzekerheden onder liggen. Hanekamp schrijft dat de kdw’s ‘tot op de dag van vandaag worden gebruikt als afrekenmethodiek in Aerius en daarmee, wellicht, de aanstaande onteigeningsprocedures zullen faciliteren’.

Rekening houden met onzekerheden

Een van de kritiekpunten van Hanekamp en Briggs is dat kritische depositiewaarden voor een deel zijn gebaseerd op onderzoek onder gecontroleerde omstandigheden, waarbij de uitkomsten van een plot van 10 bij 10 centimeter vervolgens zijn uitvergroot naar een hele regio of een heel land.

Daarbij is ook gebruikgemaakt van het oordeel van experts. Briggs en Hanekamp tekenen aan dat ze niet zeggen dat de oordelen van die experts fout zijn, maar ze vinden wel dat er te weinig rekening wordt gehouden met de onzekerheden. Ze vinden dat er experimenten op grote schaal en over langere tijd moeten worden gedaan, waar beleidsmakers zich op kunnen baseren. Briggs en Hanekamp suggereren om op bij elkaar gelegen percelen experimenten te doen waarbij stikstof (in water) aan een deel van de percelen wordt toegediend, om op die manier te zien of er verschillen optreden.