Geen koolzaad, geen gerst, geen tarwe

Ik wil niet steeds Hongaarse problemen beschrijven in mijn blogs. Maar als er iets rampzaligs gebeurt zoals nu, is dat het vermelden waard.

We hadden hier in het Noordoosten van Hongarije een heel goed voorjaar, mooi zonnig weer en iedere week al gauw 10 millimeter regen. Alles was in evenwicht tot we begin juli geconfronteerd werden met extreme hitte. De temperatuur liep op tot boven de 50 graden. Onze thermometer meldde ’s morgens rond half negen al een keer 53 graden! Die hitte bleef maar voort-duren, zonder één spat regen. Heel Hongarije zuchtte eronder en wij hier in het Oosten nog het meest.
Nu zijn de temperaturen iets gedaald, maar overdag is het in de tweede week van oktober altijd nog 22 graden of meer. In de verste verte wordt nog geen regen voorspeld. Wel is er grote kans op lichte nachtvorst in het weekend van 15 en 16 oktober. Dat is ongewoon vroeg.
Door de aanhoudende droogte is de grond nu zo hard als beton. (Winter)ploegen wordt haast onmogelijk, diepwoelen kan ook bijna niet meer.

Koolzaadcatastrofe

Wie hier koolzaad zaaide, zal dit jaar een volledige catastrofe oogsten. Een vriend zaaide 50 hectare. Dat betekent in Hongarije zaaien en tegelijkertijd de meststoffen toedienen. Er is niets opgekomen. Hij heeft een schade van €4.000. Mijn buurman zaaide 950 hectare koolzaad en daar was het van hetzelfde laken een pak. Een kennis wilde 460 hectare gaan zaaien, maar zaaide toch maar niet.
Gezien het grote koolzaadareaal in dit land wordt het een ongekende ramp. De heren die het uitzaaiden deden dat zonder resultaat. Wie nog niet heeft gezaaid, denkt er over volgend jaar zonnebloemen te gaan zaaien als vervanging.

Van alles mis met gerst en tarwe

Met de uitgezaaide gerst is het al even mis. Veel land bleef ongezaaid, en om nu nog te zaaien is het te laat. De tarwe moet ook voor 20 oktober gezaaid zijn, en daarmee loopt het ook al spaak. De grond is zo droog, dat er eerst minstens drie dagen op rij 30 millimeter regen moet vallen voor er iets verbetering is. Ik vrees dat dergelijke buien dit jaar niet meer komen. Ook al zou het regentekort in november inlopen, dan nog zie ik het somber in. Als een koude winter op te laat opgekomen wintergranen inslaat, is een goede opbrengst uitgesloten. Deze Hongaarse affaire gaat ongetwijfeld gevolgen hebben voor de graanprijzen volgend voorjaar, zeker weten.

Ook voordeel bij alle nadelen

Door die aanhoudende droogte ploft het vochtgehalte in ieder korrelmaisveld onder de 15 procentgrens. Dat is een opsteker, want dat bespaart al gauw €34 per ton aan droogkosten. Dit stemt ons akkerbouwers gematigd positief, ondanks de financiële opdoffers in de maishandel. De 10 procent accijnsverhoging op brandstoffen die Hongarije per 1 oktober doorvoerde, verhoogt dit jaar in elk geval onze droogkosten niet.

Winterploegen wordt lastig

Ik durf er haast nog niet aan te denken dat we het land nog moeten klaarleggen voor de winter. We zullen de mais vroeg oogsten, dus kunnen we er bijtijds mee beginnen. En vroeg betekent dan vanaf 1 november. Maar hoe moeten we de grond in orde krijgen? Ik vrees dat we alleen een geforceerde diepwoeling kunnen toepassen. Daarmee heb ik op zich best goede ervaringen, de volgende teelt kan na een enkele keer diepwoelen ook prima uitvallen. Maar ja, niets oogt mooier dan geploegd land, zeker na mais.
Ik kan niets anders doen dan hopen dat het watertekort deze winter word ingelopen met metershoge sneeuw, anders komen we volgend voorjaar net zo uit als enkele jaren geleden. Toen was de grond ook zo droog de winter doorgekomen en haalden we geen 3 ton mais per hectare het daaropvolgende seizoen. In 2011 mikken we in ieder geval op een matig areaal zonnebloemen. Dat lijkt mij nu al een verstandige keuze.