Europees antibioticagebruik omlaag, op koers voor Farm2Fork-doelen

Europa lijkt daarmee goed op koers te liggen voor de reductiedoelstellingen uit de Europese Farm2Fork-strategie. Nederland doet het goed ten opzichte van het Europees gemiddelde.

In totaal bedroeg de antibioticaverkoop binnen de 31 landen die meedoen aan de jaarrapportage 74 mg per PCU in 2022, 12,7% minder dan een jaar eerder. PCU (populatie-correctie unit) is een eenheid die gebruikt wordt om de antibioticaverkoop uit te drukken ten opzichte van de omvang van de veestapel in een land, om een goede vergelijking te kunnen maken tussen de verschillende landen.

Daling verkoop antibiotica met 53%

Ten opzichte van 2011 is de antibioticaverkoop voor de veehouderij in Europa met 53% gedaald. De Europese Unie heeft vanuit Farm2Fork de doelstelling om de veterinaire antibioticaverkoop met 50% te reduceren in 2030 ten opzichte van 2018. In 2022, in vier jaar tijd, is al meer dan de helft van die doelstelling bereikt.

De EMA constateert dat als het landen lukt om de komende 8 jaar de verkoop van antibiotica voor de veehouderij ieder jaar met zo’n 5% te reduceren, de EU-landen op koers liggen om het Farm2Fork doel te behalen.

Forse daling in Nederland

De Nederlandse antibioticaverkoop bedroeg in 2022 37 mg/PCU, de helft van het Europees gemiddelde. Sinds 2011 is de antibioticaverkoop hier met 67,5% gedaald. De verkoop van een aantal specifieke antibiotica die ook zeer belangrijk zijn voor de humane gezondheidszorg, is nog harder gedaald.

De Scandinavische landen (Zweden, Finland en Noorwegen) en IJsland hebben de laagste antibioticaverkoop, en zitten allemaal onder de 15 mg/PCU. Cyprus is de grootste uitschieter, met 255 mg/PCU – maar heeft een relatief kleine veestapel. Landen die ook ver boven het Europees gemiddelde zitten en wel een grote veehouderij hebben, zijn met name Polen en Italië, met verkoopcijfers van respectievelijk 196 en 158 mg/PCU.

Grote schommelingen

Bij een aantal landen zijn er grote schommelingen door de jaren heen, en in twee landen is de antibioticaverkoop voor de veehouderij de afgelopen jaren juist omhoog in plaats van omlaag gegaan: Griekenland en Polen. Griekenland levert sinds 2015 data aan voor de rapportage en de antibioticaverkoop is er sindsdien gestegen van 58 naar 89 mg/PCU. In Polen is de verkoop gestegen van 126 in 2011 naar 196 in 2022.

De EMA waarschuwt wel om de data van de verschillenden landen niet één op één te vergelijken, omdat diverse factoren kunnen zorgen voor verschillen, zoals de samenstelling van de veehouderij, de types huisvestingsystemen, de types antibiotica die gebruikt worden en de behandelvoorschriften, en de manieren waarop de data worden verzameld en de bronnen die hiervoor gebruikt worden.