DLV Advies: investering Beter Leven 2025 kost € 300.000 per varkensbedrijf

Paul Bens, directeur van DLV Advies, becijferde op basis van offertes van varkenshouders en voorbeelden uit de praktijk dat de nieuwe BLk-eisen € 300.000 investering gaan kosten. Dat is voor een gesloten bedrijven met 500 zeugen. Omdat er geen contracten zijn voor afname langer dan 5 jaar, rekent Bens met die looptijd van de investering. Gemiddeld betekent dat een kostprijsverhoging van 6,5 cent per kilo vlees, met uitschieters tot boven de 10 cent.

Voor de aanpassingen binnen het BLk moeten varkenshouders volgend jaar onder andere zorgen voor daglicht, worden voerligboxen verboden en gaat de groepsgrootte bij vleesvarkens en dragende zeugen omhoog (zie kader onderaan dit artikel). In de berekening houdt Bens ook rekening met meer arbeid en druk op de resultaten bij dragende zeugen. “Die 6,5 cent heeft een ondernemer echt nodig. Daarmee wordt nog niet meer verdiend.”

Raming kostprijs Beter Leven-keurmerk

Eind vorig jaar kwam Wageningen Economic Research met een kostprijsraming van € 2,10 per kilo vlees en € 68,50 per big. Dat is een bedrijfseconomische berekening op basis van vervangingswaardes en berekende arbeidsvergoeding. Bens noemt het goed om dat inzicht te hebben, maar dat staat los van de hoogte van de concrete investering op bestaande bedrijven dit jaar en de daaropvolgende gevolgen voor de terugverdientijd hiervan.

Overgangstermijn

DLV Advies is altijd nauw betrokken geweest bij kostprijsberekeningen voor het BLk. Het steekt Bens dat voorlopers die er destijds voor kozen nu toch worden geconfronteerd met hogere kosten, zonder duidelijkheid over compensatie. “Het systeem is vrij star. Ik zou graag zien dat varkenshouders die al aan het BLk deelnemen een overgangstermijn krijgen om aanpassingen door te voeren.” Dat kan met een splitsing van het systeem in BLk 2024 en BLk 2025. Pas als stallen aan renovatie toe zijn of bij nieuwbouw zouden ze aan de strengere eisen moeten voldoen. “Dat is de weg van de geleidelijkheid en past bij hoe bedrijven ontwikkelen.”

Als veel varkenshouders afhaken, is Beter Leven ter ziele

Een andere optie is een ‘cafetariamodel’ waarbij varkenshouders voor verschillende onderdelen punten kunnen scoren, zoals bij de Maatlat Duurzame Veehouderij. Daarmee wordt in zijn ogen recht gedaan aan de verschillen tussen bedrijven, stallen en financiële mogelijkheden van ondernemers.

Bens hoop dat partijen in de keten (slachterijen en retailers) dit jaar snel duidelijkheid verschaffen zodat varkenshouders goed onderbouwde keuzes kunnen maken. Een enkeling is al in actie gekomen, weet Bens. Zo niet, dan is hij somber over de toekomst van Beter Leven. “Varkenshouders hebben in de huidige markt met hoge prijzen een alternatief en een deel zal stoppen. Als veel varkenshouders afhaken, is Beter Leven ter ziele.”