‘Den Haag van padje af met hun kalenderlandbouw’

We hadden een verjaardagsfeestje bij ons thuis. Drie van mijn zwagers – alle drie melkveehouder – waren aanwezig. Ik vertelde dat we weer nieuwe kalveren gingen opzetten. Met een pilsje in de hand konden ze een grote glimlach niet onderdrukken: “Kalver bunt duur, Hans!”

Inderdaad, we moeten flink in de buidel tasten om de stal weer vol te krijgen. In 2006 waren ze ook zo duur. Sindsdien is het nooit meer voorgekomen. Het is een uitzonderlijke situatie.

Het blijft onze eigen keuze: betalen we, of laten we de stal leeg? We kiezen eigenlijk altijd voor continuïteit: gewoon de stal vullen en maar zien of we er over negen á tien maanden geld aan kunnen verdienen. Maar als ik naar onze boekhouder luister, zou die zeggen: “leeg laten die stal”. De kans dat we aan dit koppel iets verdienen, is uiterst klein.

Hoge nuka-prijs is mooi extraatje

Mijn zwagers wikken en wegen als ik hen dit voorhoud. Dat kennen melkveehouders niet: marktrisico’s nemen die je al snel 20.000 euro kunnen kosten. Melkprijzen schommelen, maar minder sterk. Mijn zwagers moeten het hebben van technisch goed boeren en kosten zoveel mogelijk in de hand houden. Dat de nuka-prijs nu hoog is, is een mooi extraatje dat hen van harte is gegund.

Als je dan als boeren bij elkaar zit, gaat het gesprek snel over het weer, gras en maïs. Gezamenlijke ergernissen komen naar boven: een laat voorjaar, veel regen, kou en het land is niet makkelijk begaanbaar. En als we dan door beleidsmakers worden bestuurd die geen verstand hebben van boeren maar alleen aan kalenderlandbouw doen, lopen de discussies hoog op.

Je kunt toch niet op de dag nauwkeurig zaaien of oogsten? Je zaait op het moment dat het land het toelaat. Je oogst wanneer het gewas er klaar voor is. Daarbij moet je dan ook nog onderzaai op mais toepassen, omdat je misschien pas na 1 oktober oogst. Terwijl iedere boer weet dat je betere resultaten boekt als je na 1 oktober achter de hakselaar aan een groenbemester zaait.

Laat boer doen waar hij goed in is

Ook aardappelen vóór 1 oktober de grond uit is weer zo’n ‘achter-het-bureau-regeltje’. Een boer is gek op zijn land. Hij zorgt ervoor dat de organische stof wordt aangevuld en er veel bodemleven in zijn grond zit. Daar heb je geen regels voor nodig. Maak einddoelen over de jaren heen. Daar kun je mee werken. Ze zijn in Den Haag toch helemaal van het padje af met hun kalenderlandbouw.

Ik koop liever dure nuka’s dan dat de overheid in mijn nek hijgt met theoretische nep-oplossingen waarmee in de praktijk niet te werken is. Het geld van een duur kalf komt tenminste bij een collega-boer terecht. Met het toestaan van domme regels stimuleren we alleen het ambtenarenapparaat dat nog meer stomme regels bedenkt.

Laat een boer doen waar die goed in is en begeleid hem met extra kennis zodat ie nog beter wordt. Laat de markt zijn werk doen en de natuur bepalen wanneer je kunt zaaien en oogsten.