Ondernemerschap in turbulente tijden

De boer stond er wel eens slechter voor. De landbouw verslaat de crisis, en nu serieus.

‘Landbouw verslaat de crisis.’ Dat was vijf jaar geleden de kop op de cover van de Trends-special die Boerderij dat jaar bracht. Die stelling maakte het jaar 2009 niet waar. Er was wel reden voor optimisme, denk aan de wereldwijd groeiende vraag naar landbouwproducten en de goede naam en faam van de Nederlandse agrosector, maar de economische crisis bleek te sterk. Het werd een onaangenaam jaar met veel tegenslagen en slechte inkomens.

Voor u ligt eenzelfde themanummer, waarin Boerderij opnieuw de vinger legt op de ontwikkelingen die er toe doen voor de boer. De agrosector blijkt intussen inderdaad uitgegroeid tot een belangrijke stuwende kracht achter de Nederlandse economie, die nu heel langzaam uit het dal begint te kruipen. De meeste boeren hebben een prima jaar achter de rug en vooruitzichten zijn goed. Dus: de landbouw verslaat de crisis, en nu echt!

Vooral de melkveehouderij is in de winningmood. Melkveehouders krijgen van de overheid de ruimte om te groeien, worden niet belemmerd door dierrechten en hebben minder zorgen over prijsdalingen dan akkerbouwers. Ook voor de andere sectoren staat het er niet slecht voor, al moet de veehouderij wel flink aan de bak met mestverwerking, een onderwerp dat zoetjesaan overigens een repeterend karakter krijgt. Al tientallen jaren geldt mestverwerking als de gedroomde oplossing van het mestprobleem. Het moest er nu maar eens echt van komen.

Al met al is de uitgangspositie prima. Dat is maar goed ook, want de toekomst is veeleisend. Inventarisatie van de trends van dit moment leert dat veel ontwikkelingen in een stroomversnelling komen. Schaalvergroting zet door. Er is een verhevigde strijd om de schaarse grond. Technologie gaat sneller dan ooit en maakt van de boer steeds meer een datamanager. Daarbij moet de ondernemer actief op zoek naar draagvlak bij zijn directe omgeving vol mondige burgers. Ga er maar aan staan. Van het agrarisch ondernemerschap wordt meer gevraagd dan ooit. Maar de waardering is er gelukkig naar.