GMO-aardappel Innate definitief toegelaten in VS

Washington – De genetisch gemodificeerde aardappel Innate heeft definitief een toelating gekregen in de VS. Aphis heeft de conclusie van het toelatingsonderzoek officieel gepubliceerd. Aphis is het departement van het Amerikaanse ministerie van landbouw (USDA) dat toeziet op de voedselveiligheid. De voedselautoriteit meldt dat voor de teelt, verwerking en verkoop van de Innate-aardappel voortaan geen vergunning meer is vereist.

Innate Event W8, zoals de genetisch gemodificeerde aardappel officieel heet, is ontwikkeld door verwerker J.R. Simplot. Het is van oorsprong de Russet Burbank, een veel geteeld ras in de VS. De Innate vormt minder kankerverwekkend acryl­amide als de producten te heet worden gebakken. Ook is de aardappel minder gevoelig voor stootblauw en resistent gemaakt tegen phytophthora. Simplot realiseerde dat door de volgorde van de genen te veranderen en bepaalde genen onklaar te maken. Het is geen transgenese met soortvreemde of cisgenese met soorteigen genen, want er is geen gen van buitenaf in de plant gebracht.

Aphis meldde 10 november vorig jaar dat de teelt, verwerking en consumptie van de Innate-aardappel geen merkbare gevolgen heeft voor mens, natuur en milieu. Sindsdien kreeg Aphis 130 commentaren en 22.673 bezwaarschriften op het concept-besluit. Het gros van de bezwaarschriften is tegen de toelating uit vrees voor vermenging van gangbare en GMO-aardappelen. Dat kan leiden tot handelsbelemmeringen, vooral voor de export van aardappelproducten naar andere landen. Innate heeft alleen in de VS een toelating. Andere bezwaarschriften stellen dat GMO-aardappelen slecht kunnen zijn voor mens, natuur en milieu. Aphis ziet echter geen reden af te wijken van het concept-besluit, waardoor Innate nu definitief vergunningvrij is.

Weerstand

Simplot stelt dat de consument en de teler baat hebben bij de Innate, gezien de nieuwe eigenschappen. Er is veel minder uitval, doordat minder aardappelen worden uitgesorteerd vanwege stootblauw. De sector bespaart heel veel geld doordat de aardappel bestand is tegen phytophthora. En de aardappelproducten zijn beter voor de consument, omdat minder snel het kankerverwekkende acrylamide wordt gevormd.

Maar de GMO-aardappel roept weerstand op bij maatschappelijke organisaties. Die hebben in november handtekeningen verzameld naar aanleiding van het concept-besluit van Aphis. Fastfoodketen McDonald’s en snackfabrikant Frito-Lay besloten daarop dat ze geen producten gaan verkopen die zijn gemaakt van genetisch gemodificeerde aardappelen.

De Innate is de tweede toelating voor een GMO-aardappel in de VS. In 1995 kreeg de NewLeaf-aardappel van agroconcern Monsanto een toelating. Door bacterie-genen in te bouwen, werd de aardappel resistent tegen de Coloradokever. Telers waren enthousiast vanwege de kostenbesparing. Het areaal New-Leaf groeide naar ruim 20.000 hectare in 1999. Maar Monsanto rekende buiten de publieke opinie. De NewLeaf-aardappel was één van de eerste transgene gewassen in de VS. Toen protesten over ‘geknoei met genen’ losbarstten, werd 
NewLeaf het mikpunt. De vraag stortte in. Daarom stopte Monsanto in 2001 met de ontwikkeling van transgene aardappelen.

Vermarkten

De vraag is of het Simplot dit keer wel lukt een GMO-aardappel te vermarkten. Een groot verschil is dat Simplot een consumentgericht argument heeft. Er is minder kans dat gebakken aardappelproducten het schadelijke acrylamide bevatten. De Monsanto-aardappel had voor de consument geen betekenis.

Een ander verschil is de techniek. Monsanto maakte transgene aardappelen met soortvreemde genen. Simplot brengt geen genen van buiten in, maar schakelt sommige genen in de aardappel uit en wijzigt de volgorde van de genen op het chromosoom. Een derde verschil is dat de NewLeaf-aardappel één van de eerste GMO-gewassen was. Inmiddels zijn bijna alle mais, sojabonen, katoen en koolzaad in de VS genetisch gemodificeerd. Dat zal de acceptatie van de Innate vergemakkelijken.