Topjaar in de natte mais

Het maisseizoen 2010 is er eentje dat me nog lang zal heugen: topopbrengst, torenhoge droogkosten en topprijzen! En de mais is dit jaar extreem vochtig.

Bij de teelt van de korrelmais gingen we uit van een gemiddelde (ongedroogde) opbrengst van zo’n 9.000 kilo per hectare. We zaaiden dit jaar hoofdzakelijk laatrijpe rassen van DeKalb (met 450 fao-zonuren). Al vroeg in het seizoen werd duidelijk dat de opbrengsten veel hoger zouden uitvallen dan geraamd. Gemiddeld haalden we met onze laatrijpe rassen dit jaar namelijk een opbrengst rond 11-12 ton per hectare, op de beste plekken piekt de opbrengst bij 15 ton per hectare!
Dit jaar laten de vroege rassen (met minder dan 390 fao) het in onze regio duidelijk afweten. Telers spreken van zo’n 5-7.000 kilo/hectare. Omdat dit jaar in Hongarije vooral erg vroege rassen zijn gezaaid, zullen de collectionairs veel minder korrelmais in hun silo’s hebben dan ze gewend zijn en wat ze raamden.

Droogkosten rijzen de pan uit

De meeste bedrijven zaaiden dit jaar dus de vroege rassen om zo de droogkosten te drukken. Ze kwamen echter bedrogen uit. De vroege rassen met hun lagere opbrengst haalden, net zoals de late rassen, torenhoge vochtgehaltes. Een gehalte van 22 tot 30 procent vocht is dit jaar bij het dorsen heel normaal. Ik zag zelfs bij een droogtoren mais met 45 procent water aangeleverd worden.
Zulke vochtgehaltes gaan in de papieren lopen aan droogkosten. En het is iets bijzonders, want in de zes seizoenen dat ik nu mais teel, in Hongarije zag ik nooit mais met meer dan 19 procent vocht bij de oogst.

Drogen is moeilijk

Dat drogen een kunst is, weet ik al lang. Vooral die continudrogers zijn moeilijk in te regelen. Men wil daarmee een hoge capaciteit per uur halen, en dat gaat meestal ten koste van de kwaliteit. Veel korrels barsten in zulke drogers open door de plotselinge, grote temperatuurstijging en het lange tijd bewegen van de korrels in die droger. Dit herschept de gedroogde waar tot een rommeltje van maismeel en hullen, dus tot lege korrels.
Vele maistelers zullen nog bedrogen uitkomen als hun mais straks niet voldoet aan de EU-exportregels. Onze buurman oogste 170 hectare die uiteindelijk enkel en alleen maar voor veevoer van zijn eigen melkveebedrijf bestemd zal zijn. Het is bepaald geen handelswaar meer.

Schimmel

Het was onze bedoeling acht tot tien dagen te combinen en dan direct aansluitend acht tot tien dagen te gaan drogen. Dat voornemen heb ik verlaten toen ik halverwege de oogst de vele kilo’s mais zich maar zag opstapelen in onze schuur, en een kopakker van een 6,5 hectare groot veld goed was voor overvolle een tank van 6.000 kilo.
Het duurt vijf maal zo lang om mais met 26 procent vocht terug te brengen naar 13-14 procent. Onze droger heeft de capaciteit niet om al die mais snel te drogen. Schimmel is dan een gevaar. Uiteindelijk hebben we daarom van drie dagen regenpauze geprofiteerd om een groot gedeelte van alle mais in verkoop te brengen en af te leveren bij de droger van de afnemer.
Of dit een goede of slechte keuze is? Dat moet nog blijken, maar één ding weet ik alvast. De prijs van €200 per ton was goed, en het risico dat de kwaliteit na het drogen te wensen overlaat ben ik grotendeels kwijt. De droogkosten van €32-39 per ton bij drogen op verplaatsing zijn alvast even hoog als onze eigen droogkosten.

Prijs kan alle kanten op

Het enige waar ik nog wat buikpijn van zou kunnen krijgen, is een immense prijsstijging. Maar of die komt, weet niemand. Het prijsniveau is al erg hoog. Ik verwacht dat de slechte oogstkwaliteit de prijs nog wel gaat beïnvloeden. Een deel van de mais zal door het hoge en ook wisselende vochtgehalte moeilijk bewaarbaar zijn. Een deel gaat geheid verloren, goed voor de prijs.
Maar het binnenlands maisverbruik is dit jaar nihil in Hongarije, want de dierpopulatie stort in elkaar. De handel ligt ook aan diggelen en verschuift naar nog enkele grote spelers. De kleine handelaars zitten financieel aan de grond door de slabakkende economie en de problematiek rond de btw. Dus er zijn ook heel wat prijsdrukkende effecten.

Foto’s: Patrick Feliers