Theo en Martine Vernooy

Theo en Martine Vernooy
Fruittelers in Cothen

BEDRIJFSGEGEVENS
Oppervlakte:
10 hectare kersen
13 hectare appels
15 hectare peren
Kersenrassen:
45 rassen waaronder Burlat, Merchant, Giorgia, Vanda, Kordia, Regina en enkele oud-Hollandse rassen.
Bijzonderheden:
Kersenfestival
Medewerkers:
4 vaste en 15 seizoens-medewerkers

Wie Theo (50) en Martine (41) Vernooy zegt, zegt Kersenfestival. In de wijde omtrek van Cothen, vlakbij Wijk bij Duurstede is het jaarlijkse festival al ruim 10 jaar een begrip. In het laatste weekeinde van juni, midden in de kersentijd, bezoeken 12.000 belangstellenden de fruitpercelen op het bedrijf, die zijn omgebouwd tot festivalterrein. Kunst, spelletjes, luchtkussens, koetsen, boerenmarkt; voor iedereen is er wel een activiteit te vinden. Trots tonen ze de vele foto’s waarop ook de ‘hut’ te zien is; een groot onderkomen midden in de kersenboomgaard, waar kersen gesorteerd en verkocht worden. “We hebben het destijds nooit opgezet uit marketingoverwegingen,” kijkt Theo Vernooy terug. “We wilden vooral mensen betrekken bij de teelt van kersen. Mensen hebben namelijk geen idee wat voor bedrijf erachter die kers zit en hoeveel energie het kost om zo’n kers te telen”, aldus Theo. “We hebben ooit eens een man uit de Randstad gehad die zijn kinderen stond uit te leggen dat je aan de kersenboom moet schudden om de kersen te kunnen oogsten. Mijn mond viel open”, lacht Martine. Onbedoeld of niet, met het Kersenfestival hebben de Vernooy’s hun naam gevestigd als dé kersentelers uit de regio. Maar hun bekendheid gaat verder. “Uit alle hoeken van het land komen mensen om kersen te kopen.” En begin dit jaar werd het ondernemerschap van de Vernooy’s gewaardeerd met de Tuinbouw Ondernemersprijs.

De Hollandse kers is bezig een comeback te maken, constateert Theo. “Tien jaar geleden was het bijna gedaan met de Nederlandse kersenteelt, maar door teeltinnovaties als kleinere bomen en overkappingen is de teelt meer rendabel geworden.” Toch komt slechts 5 procent van de verkochte kersen van Nederlandse bodem. Grote producerende kersenlanden zijn Turkije, Griekenland, Frankrijk en Oost-Europese landen. “De laatste jaren is er vooral in Turkije veel aangeplant, er is zo’n 1.000 tot 2.000 hectare bijgekomen.” De Turkse kersen zijn iets vroeger op de markt dan de Nederlandse en verschillen verder qua smaak en uiterlijk vinden de Vernooy’s. “Omdat ze in verband met transport eerder worden geplukt dan eigenlijk goed is, zijn ze minder zoet en minder mooi van kleur dan de Nederlandse kersen.” Belangrijker en nadeliger voor Theo en Martine is dat ze goedkoper zijn. “Een kilo Turkse kersen kost minder dan 5 euro, terwijl onze kersen tussen de 5 en 6 euro opbrengen. Op prijs kunnen we de concurrentie niet aan; we moeten het vooral van de kwaliteit hebben. En consumenten zijn bereid ervoor te betalen.”

Het voorbije seizoen zijn door de regen wat kersen overstuur gegaan. Niet voor niets gaan de telers volgend jaar nog eens twee hectare jonge aanplant overkappen. De tweede kwaliteit kersen wordt niet weggegooid; dat wordt verwerkt in jams, wijn, bier en sap. In totaal hebben ze tien hectare kersen, waarvan drie hectare hoogstam en zeven laagstam. Vijf hectare van de laagstambomen is overkapt. Naast kersen telen ze ook nog op vijftien hectare peren en dertien hectare appels. “De komende jaren gaan we steeds één hectare appels vervangen voor kersen.” Theo en Martine zijn lid van Fruitmasters. Driekwart van de kersen wordt aan huis verkocht. De rest is komt via de veiling en groothandel onder andere terecht bij de Plus-supermarkten, waar Vernooy de kersen onder het streekselectielabel ‘Gijs’ verkoopt. De kers is een seizoensproduct en dat willen Theo en Martine graag zo houden. Teeltvervroeging of verlating is de dood in de pot, vinden ze. “Als je jaarrond gaat leveren is de exclusiviteit van beschikbaarheid weg. Bovendien komt het de smaak niet ten goede. Mensen zitten daar ook niet op te wachten, die kijken liever uit naar het moment dat het seizoen weer begint.” De Vernooy’s houden wel rekening met meer concurrentie, maar zelfs bij een verdubbeling van het huidige areaal (500 hectare) is er nog steeds weinig aanbod, denken ze. Kersenbedrijven zijn veelal kleinschalig. Die zullen niet snel uitbreiden want de investeringkosten (drainage, kappen, bomen) zijn twee keer hoger dan van een appelteelt. “En dan moet je je ook nog bedenken dat je grote teeltrisico’s loopt. Je kunt kersen bij nachtvorst niet beregenen. Maar ook wind en regen zijn boosdoeners.” Ook de zetting wil wel eens tegenvallen. Vernooy zet daarom elk seizoen bijenkasten in zijn percelen.

JURYRAPPORT
Creatief ondernemerschap
Theo en Martine Vernooy uit het Utrechtse Cothen hebben de Nederlandse kers weer op de kaart gezet. En indirect de hele fruitteeltsector. Zij verrassen de consument met een product van hoge kwaliteit. Daarnaast weten deze ondernemers op uiterst creatieve wijze duizenden burgers naar hun bedrijf te trekken. De belangstelling voor het kersenfestival neemt elk jaar toe. Dat is goed voor de kas van het bedrijf. Maar misschien nog belangrijker, de hele land- en tuinbouw profiteert van deze pr-activiteit.Hoogstam en laagstam, oude en nieuwe rassen; het bedrijf van de familie Vernooy geeft een gevarieerd beeld van de sector. Hier zijn veel verschillende kersen te proeven. De diversiteit in kleur, omvang en smaak is groot. Dit echtpaar weet zelfs de meest kritische consument te boeien. Creativiteit is een belangrijk aspect van agrarisch ondernemerschap. Maar dat hoef je aan Theo en Martine niet uit te leggen. Collega’s kunnen veel leren van deze creatievelingen.