Motor Nederlandse economie moet op rode diesel kunnen blijven rijden

Koester bedrijven die een belangrijke bijdrage leveren aan de Nederlandse export, zoals bedrijven in de agrarische sector, zegt Elbert Dijkgraaf. Lastenverzwaringen voor deze bedrijven zijn onverstandig. Dat geldt ook voor het afschaffen van het accijnsvoordeel voor rode diesel.

door Elbert Dijkgraaf

De voorman van LTO, Albert Jan Maat, heeft de overheid opgeroepen het accijnsvoordeel voor rode diesel niet af te schaffen of anders snel duidelijkheid te geven over de beloofde compensatie voor de agrarische sector. Ik wil daar enkele kanttekeningen bij maken.
In het Lenteakkoord is afgesproken dat rode diesel afgeschaft wordt. Dit betekent dat jaarlijks een rekening van ongeveer 100 miljoen euro op het bordje van alleen al de agrarische sector gelegd zal worden. Daarnaast betekent het ook een lastenverzwaring van 150 miljoen euro per jaar voor andere sectoren, zoals de bouw.
Is daarbij sprake van compensatie? Niet echt. In het Lenteakkoord worden verschillende lastenverzwaringen op het gebied van milieu doorgevoerd. Tegenover deze lastenverzwaringen staat vanaf 2014 (en niet 2013) een generieke verlaging van de inkomstenbelasting. Daar zullen boeren relatief weinig van profiteren. Je zou de extra subsidies voor zonnepanelen en voor ‘milieuvriendelijke investeringen voor verduurzaming van de agrosector’ ook een vorm van compensatie kunnen noemen. Maar, subsidie voor iets wat geld kost, is nog geen compensatie.
Wat gaan politieke partijen na de verkiezingen doen? De doorrekening van de verschillende plannen door het Centraal Planbureau belooft weinig goeds. Alleen de SGP trekt extra geld uit om de afschaffing van het accijnsvoordeel terug te draaien. De andere partijen handhaven deze lastenverzwaring voor onder meer de agrarische sector. Deze partijen lijken ook geen geld uit te trekken voor (extra) gerichte compensatie.
De SGP vindt het belangrijk dat het accijnsvoordeel op rode diesel overeind blijft. In de eerste plaats vormt de agrarische export en handel een belangrijke poot onder de Nederlandse economie. Zeker nu. Lastenverzwaringen voor de agrarische sector moeten daarom worden vermeden.
Aansluitend moeten we constateren dat agrarische ondernemers nauwelijks in staat zijn om hogere kosten door te berekenen. De extra accijns drukt dus direct op de bedrijfsbegroting. Bovendien hebben weggebruikers in het verkeer veel meer invloed op het brandstofverbruik dan dieselgebruikers in zowel landbouw als bouw. In de landbouw gaat het bovendien om kapitaalintensieve installaties en werktuigen die niet zomaar vervangen kunnen worden. Ook onderzoeksbureau Ecorys wees in 2010 op deze pijnpunten.
Een veelgehoord argument voor afschaffing is dat het een verkapte vorm van subsidie is. Daar stellen wij tegenover dat omliggende landen ook een accijnsvoordeel voor rode diesel hebben (Frankrijk, België) of dat een één op één terugsluis wordt toegepast (Duitsland). Als Nederland het accijnsvoordeel afschaft, betalen onze boeren één van de hoogste dieselaccijnzen in Europa zonder één op één terugsluis. Een ander argument is dat rode diesel milieuonvriendelijk is. De verschillen tussen rode en blanke diesel worden echter steeds kleiner. Een steeds groter deel van de rode diesel heeft, afgezien van het kleurtje, dezelfde samenstelling als blanke diesel.
Een derde argument is de fraudegevoeligheid van rode diesel. Dat klopt, maar afschaffing levert weer een andere vorm van fraudegevoeligheid op. Voor bedrijfsgebruik van onder meer diesel krijgen ondernemers btw-aftrek. Bij afschaffing van de rode kleur van ‘bedrijfsdiesel’ wordt het aantrekkelijk om privégebruik van blanke diesel als bedrijfsgebruik op te schrijven.
Het gebeurt te vaak dat Den Haag door nieuwe regels of lastenverzwaring de kostprijs van de boer verhoogt zonder rekening te houden met de opbrengstenkant. De praktijk laat zien dat opbrengsten helaas niet meegroeien met kostprijsverhogingen. Wij zetten ons in voor een gezond verdienmodel voor boer en tuinder en pleiten voor zowel handhaven van de rode diesel als soepelere mededingingsregels en meer marktmacht voor boer en tuinder.
Onze economische motor, de agrarische sector, rijdt het best op rode diesel.    
o    Elbert Dijkgraaf is Tweede Kamerlid voor de SGP

In het Lenteakkoord is afgesproken dat rode diesel wordt afgeschaft. Foto Bert Jansen