In Hoogwoud (N.-H.) is een zeer bijzondere Middeleeuwse schat met goud en zilver gevonden op een stuk akkerbouwland. De vondst van gouden sieraden en zilveren munten werd deze week wereldnieuws. De vindplaats is geheim, evenmin is bekend wie de eigenaar is van de grond. Mocht de schat ooit verkocht worden, dan heeft de akkerbouwer recht op de helft van de opbrengst.
De schat op het akkerbouwland in Hoogwoud moet al vele keren omgeploegd zijn in de 900 jaar dat hij in de grond lag. Dat zegt archeoloog Michiel Bartels van gemeente Hoorn. De gouden sieraden (4 oorhangers en 2 stukken goudblad) en 39 zilveren munten lagen niet dieper dan 15-20 centimeter in de grond op het akkerbouwperceel. Ze vertonen beschadigingen als gevolg van ploegen. Een van de gouden oorhangers is zelfs zwaar beschadigd. Vele generaties boeren waren op het perceel aan het werk zonder dat ze wisten dat ze over een schat heen ploegden.
Lees verder onder de foto‘s
De schat van Hoogwoud bestaande uit vier gouden oorhangers, twee geribbelde goudstrips, beide uit 1000 - 1050 en 39 zilveren penningen uit de periode 1200-1250. - Foto: Archeologie West-Friesland/Fleur Schinning
Schat op akkerbouwland al in 2021 gevonden
Lorenzo Ruijter, detectorzoeker en historicus, de vinder van de schat van Hoogwoud. – Foto: Marissa van Straaten
Totdat in 2021 de metaaldetector van archeoloog Lorenzo Ruijter de gouden sieraden en zilveren munten wel herkende. Sinds die tijd is de vondst geheim gehouden, tot deze week. De gouden oorhangers waren op het moment dat ze rond 1250 in de grond verstopt werden al twee eeuwen oud. De zilveren munten dateren uit de eerste helft van de 13e eeuw. Deze week is een tentoonstelling geopend van de vondst in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden die internationaal belangstelling wekt.
Politieverordening: metaaldetectoren verboden
De vindplaats is niet bekend gemaakt, evenmin als de naam van de eigenaar. Dit om een goldrush te voorkomen. In en om Hoogwoud geldt een politieverordening die metaaldetectoren verbiedt. Zo wil de gemeente taferelen voorkomen als onlangs in Ommeren, waar schatgravers van heinde en verre naartoe kwamen na berichten dat er mogelijk een schat in de grond lag. Er zijn volgens Bartels 15.000 – 20.000 Nederlanders met een metaaldetector. In de coronatijd nam deze hobby een grote vlucht.
Problemen met malafide schatgravers
Volgens de archeoloog zijn malafide goudzoekers een probleem voor zowel grondeigenaren als voor archeologen. Zij houden zich niet aan de regel dat vondsten gemeld worden bij PAN, een online database van detectorvondsten, en laten grondeigenaren niet delen in de opbrengst van verkopen.
De 39 kleine zilveren penningen, zoals de munten heten. Kleine stukjes textiel die bij de penningen zijn gevonden, geven aan dat ze in een zakje of doek zijn begraven. Het gaat om penningen uit het Bisdom Utrecht, uit diverse graafschappen (Holland, Gelre en Kleef) en van het Duitse rijk. - Foto: Archeologie West-Friesland/Fleur Schinning
Vinder is eigenaar vondst, moet delen met grondeigenaar
De vinder van de schat op akkerbouwland in Hoogwoud heeft de schat nu in bruikleen gegeven aan het museum. Van een opbrengst die hij zou moeten delen met de grondeigenaar is op dit moment dus ook geen sprake. Mocht hij hem verkopen, dan kan de grondeigenaar aanspraak maken op de helft van de opbrengst.
Boerderij
