Luchtinlaten pluimveestallen laten allerlei materiaal binnen

Mogelijk zouden deze deeltjes vogelgriep met zich mee kunnen brengen, al is dit niet aangetoond. “Hoewel we in ons onderzoek geen vogelgriepvirus aantroffen, adviseren we pluimveehouders wel om aanvullende maatregelen te nemen om de potentiële risico’s van deze introductieroute via de luchtinlaat zoveel mogelijk te beperken”, aldus Armin Elbers, epidemioloog aan Wageningen Bioveterinary Research.

Deeltjes verzameld met zakken

De onderzoekers keken naar wat er via de luchtinlaten van pluimveestallen binnenkomt aan grove deeltjes, om te kijken of het vogelgriepvirus zo de stal binnen zou kunnen komen. Aan de binnenkant van de luchtinlaten hebben de onderzoekers gaasvormige zakken opgehangen om deeltjes te verzamelen. Camera’s geven daarnaast zicht op de rondom de stal aanwezige wilde vogels op de onderzochte dagen.

De verzamelde deeltjes zijn vervolgens bemonsterd voor allerlei virussen, waaronder het vogelgriepvirus. Vogelgriepvirus vonden de onderzoekers niet, wel Campylobacter-bacteriën.

Insleeproute voor vogelgriep

Doel van het onderzoek is om te kijken of de luchtinlaten potentieel een insleeproute voor vogelgriep of andere dierziekten zijn. De onderzoekers concluderen dat er inderdaad allerlei materiaal zoals insecten, spinrag en plantaardig materiaal de stal binnenkomt. Bij het binnengekomen materiaal werden geen (delen van) veertjes aangetroffen. Bij stormachtig weer kwam er zelfs een grote hoeveelheid deeltjes naar binnen.

Het vogelgriepvirus zelf is op de deeltjes niet gevonden, maar – zo concluderen de onderzoekers: dat betekent niet dat het virus niet via die weg is binnengekomen. De aanwezigheid van Campylobacter op de grove deeltjes betekent dat wel degelijk via die weg pathogenen naar binnen kunnen komen.

De onderzoekers denken dat het maar weinig voorkomt dat met vogelgriep-besmette deeltjes via deze weg de stal inkomen, en dat de kans om die dan net aan te treffen daardoor klein is.

“We moeten ons veel meer realiseren dat de gebeurtenissen die ervoor zorgen dat het virus een stal binnenkomt, gebeurtenissen zijn met een hele lage kans, maar wel één die af en toe optreedt”, stelt Elbers.

Onderzoek in vleeskuiken- en legpluimveestal

Het onderzoek is gedaan in zowel een vleeskuiken- als legpluimveestal, nadat deze geruimd waren vanwege vogelgriep en een aantal schoonmaak- en ontsmettingsrondes achter de rug hadden. Beide liggen in een gebied met relatief weinig andere pluimveebedrijven in de directe omgeving. Maar wel dichtbij de kust, en in een gebied met een grote dichtheid aan watervogels, en met veel grasland rondom de stallen.

Op de bedrijven is tegelijk ook een onderzoek gedaan door IRAS van de Universiteit Utrecht. Dit instituut meet de aanwezigheid van ‘zeer fijne deeltjes’, en zoekt naar DNA van wilde vogels in monsters van de binnenkomende lucht. De resultaten hiervan zijn nog niet bekend.