Herman Roozen: ‘Soms laat ik Opa flink tekeer gaan’

Dit najaar is het 50 jaar geleden dat Opa voor het eerst in Boerderij verscheen. Sindsdien krijgen lezers elke week een inkijkje in het reilen en zeilen van Opa’s boerenbedrijf. Een woonplaats koppelde bedenker Henk Groeneveld er niet aan. ‘Iets ten oosten van Midden-Nederland, zei hij er altijd over. ‘Niet Groningen maar ook niet Limburg.’ Hij deed ook niet aan specialisatie, Opa hield zowel koeien als varkens, er was een akkerbouwtak en van al te moderne fratsen moest hij niets hebben. Zo was Opa voor iedereen, ongeacht leeftijd, plek en sector, herkenbaar. “De opzet was briljant”, vindt Herman Roozen. Hij nam de strip in 2004 over van Groeneveld.

Je voorganger kon op het laatst niet zo makkelijk meer een onderwerp vinden. Waar haal jij je inspiratie vandaan?

“Uit de planning. Elke week krijg ik van de redactie een overzicht van wat er aan verhalen in Boerderij gaat verschijnen. Daar probeer ik dan op in te haken. Soms is een onderwerp onder voorbehoud, dan moet ik voorzichtig zijn want als een verhaal niet doorgaat, klopt de strip ook niet. Meestal probeer ik een koppeling te maken met het verhaal op de voorkant en de opa-strip achterin. Dat vind ik zelf het mooist maar het lukt niet altijd. Ik wil bijvoorbeeld niet drie keer achter elkaar een strip maken over mest of derogatie. Bij dat laatste weet ik trouwens nog steeds niet precies wat het is.”

Die uitruil om stikstof uit de landbouw vrij te maken voor woningbouw is krankzinnig

Werk je echt altijd volgens die planning?

“Soms trek ik mijn eigen plan. Laatst stond in de NRC, die krant lees ik, een verhaal over een advocaat die een proefballonnetje opliet over onteigenen van boeren, dat dat een hele makkelijke route is om het stikstofprobleem aan te pakken. Een week later bleek de proefballon al een oplossing te zijn. Ja kijk, dan neem ik stelling in, dan laat ik Opa los van de planning even flink tekeer gaan. Sowieso vind ik die hele uitruil om stikstofruimte uit de landbouw vrij te maken voor woningbouw echt krankzinnig.”

_{Lees verder onder foto}

Zou je daar met de strips iets in kunnen betekenen?

“Ik denk het niet. Ik deel wat plaagstootjes uit en maak grappen maar politieke standpunten neem ik in de strip niet in. Dat neemt niet weg dat ik me persoonlijk erger aan de neerbuigende houding ten opzichte van de periferie.”

De wat?

“Stond ook in de krant. Het was een opinie over het perifere ongenoegen en dat dat een bedreiging vormt voor de economische en sociale stabiliteit in het land. Alsof je de mensen dáár moet houden want anders komen ze met toortsen en hooivorken op je af. Platteland werd niet genoemd, er stonden termen als randland, periferie en buitengewesten. Uit baldadigheid noem ik het wingewesten.”

In hoeverre komen Opa en Herman Roozen overeen?

“Opa is een mix van mijn vader, mijn opa en mijn oom maar hij maakt dingen mee die ik zelf grappig of interessant vind. In die zin zegt Opa ook wel iets over mezelf. En ik stop nog wel eens wat geintjes in de strip die verwijzen naar mijn roots. Ik kom uit Toldijk in de Achterhoek en als Opa soms een biertje drinkt, is het etiket rood. Kenners zien meteen dat het Nathals is, een bier dat bedacht is in Toldijk. Ik houd van zulke grapjes en de rest van de lezers heeft er geen last van, denk ik.”

Over Toldijk, je groeide daar op een gemengd bedrijf op. Wilde je zelf geen boer worden?

“Ik was er niet geschikt voor. Ik ben nog wel naar de HAS geweest maar ik kwam er achter dat je als boer heel snel beslissingen moet kunnen nemen, onder andere over heel veel geld. Nou, dat kan ik niet. Ik ben in militaire dienst gegaan, ging daarna psychologie studeren en toen verder in de richting van de kunstmatige intelligentie. Nu is dat hip maar ik deed het 30 jaar geleden al. We hadden het ook toen al over de wenselijkheid om data te delen en algoritmes in te zetten. Ik rolde het landbouwonderzoek in, heb nog bij een softwarebedrijf in de landbouw gewerkt en toen dat failliet ging dacht ik: nu ga ik strips tekenen. Ik tekende altijd al wel en je moet toch wat.”

_{Lees verder onder foto}

Je hebt van je hobby je werk kunnen maken?

“Zo zie ik het niet. Ik vind het leuk om te doen maar ik ben wel een zakelijke tekenaar, als ik er geen geld mee verdien, teken ik niet. Het moet wel ergens voor zijn. Een paar jaar geleden ben ik mijn jeugdherinneringen gaan tekenen. Dat was voor het eerst helemaal nergens voor, maar toen heb ik er uiteindelijk toch weer een boek van gemaakt en uitgegeven. Dat deed ik in eigen beheer zodat het precies zo werd als ik het zelf wilde hebben.”

Ik deel plaagstootjes uit maar politieke standpunten neem ik in de strip niet in

Je wilt de dingen graag op je eigen manier doen, in die zin lijk je misschien toch op Opa?

“Nou, misschien wel, ja.”

Je bent sinds vorig jaar ook de stripmaker des vaderlands. Bij de omschrijving die de organisatie toen van je gaf, stond van alles, maar niet dat je ook de Opa-strip maakt.

“Niet? Nou, daar heb ik dan vast wel wat van gezegd. Opa is ongetwijfeld de onbekendste bekendste strip.”

Opa staat al 50 jaar elke week in Boerderij. Blijft dat voorlopig nog zo?

“Als het aan mij ligt maak ik net als mijn voorganger de 33 jaar vol. Pas dan kan ik zeggen dat ik ook de Opa-tekenaar ben.”

_{Lees verder onder foto}

Kom, kom, je doet het nu al 17 jaar. Dan bén je toch de tekenaar van Opa?

“Voor mijn gevoel niet. Opa is 100% Henk al heb ik de afgelopen jaren wel iets veranderd. Zo gaat Opa sinds ik hem maak niet meer naar de wintersport en het pension en de dames Schneesicht heb ik, in overleg met hem, bij Henk gelaten. Opa gaat ook nauwelijks nog naar café de Gouden Leeuw. Verder is mijn tekenstijl anders en ik werk in kleur terwijl Henk altijd in zwart-wit werkte. Ook heb ik wat figuren weggelaten en nieuwe toegevoegd. Zo kwamen er activisten bij en twee burgers, al heb ik geen idee waar die zijn momenteel. Maar als ik aan het tekenen ben, denk ik nog heel vaak: wat zou Henk hiermee doen?”